اقایان زاکانی و ضرغامی! جلوی فاجعه فرهنگی – تاریخی کارخانه سیمان ری را بگیرید!

بر ورودی این موزه نوشته شده از دوران ۵۰ ساله فعالیت کارخانه، بالغ بر ۴۰۰ هزار برگ سند به صورت دست‌نویس و چاپی وجود دارد که در یک فرآیند ۹ماهه طبقه‌بندی و به صورت آرشیو بر اساس سال و‌موضوع در طبقه زیر زمین ساختمان سیلوی ۳۰۰ تنی نگهداری می‌شود.

کارخانه سیمان ری در چهاردهم آذرماه سال ۱۳۹۷ به شماره ۳۲۷۲۳ ثبت ملی شده است. و بخش مرکز اسناد آن فقط نشانگر تاریخچه این کارخانه نیست بلکه تاریخچه بسیاری از بناهای ساخته  شده دوره پهلوی تا جمهوری اسلامی به آن گره خورده است.

در مرکز اسناد این مجموعه، اسنادی مهم و جالب پیش از ساخت کارخانه(کارخانه سیمان به وسعت حدود ۱۱۲ هزار متر مربع در هشتم دی‌ماه سال ۱۳۱۲ راه‌اندازی شد)، تا همین اواخر  وجود دارد.

اسنادی مانند این که چرا کارخانه ساخته شده و چرا این مکان برای ساخت آن انتخاب شده است.اسناد این کارخانه به قدری دقیق است که برای کسی که فقط دوماه در آن کار کرده پرونده کاملی تهیه شده است.

پروژه‌های دانشجویی متعددی با این اسناد می‌توان تعریف کرد. این اسناد همچنین نشان می‌دهد نخستین کارخانه سیمان ایران برای چه جاهایی سیمان تهیه کرده، وسایل و تجهیزات آن چگونه تهیه شده، چه تعداد کارگر داشته و با آنها چگونه رفتار شده است.

در این بین اسنادی هم وجود دارد که نشان می‌دهد مثلا سیمان ساخت آرامگاه باباطاهر، دانشگاه بهمان یا سفارت فلان کشور در ایران از این کارخانه تهیه شده است.

یا نامه اعتراض کارگران، اسناد خانه‌های متعلق به کارخانه سیمان، روزنامه‌هایی که در کارخانه توزیع می‌شده، یا اسنادی که نشان می‌دهد سیمان را خرواری ۵۰ تومان از باکو در روسیه به ایران می‌آوردند اما «علی قلی سپاهی» تصمیم می‌گیرد کارخانه‌ای ساخته شود و قیمت سیمان به خرواری ۴تومان کاهش یابد.

از کوپن‌های نان کارخانه سیمان برای کارگران تا عکس‌های پرسنلی، فهرست حقوق‌ها،گواهینامه‌های تحصیلی، اسناد کلاس‌های سوادآموزی و برگه دیکته کارگران، اسناد برقی که از منابع برق رسانی کارخانه به برخی‌خانواده‌ها، کارخانه‌های مولد نسوز و‌ مواد شیمیایی امین آباد،آرامگاه خاندان سلطنتی، آموزشگاه پرستاری، شهرداری، بیمارستان فیروزآبادی شهرری  ارسال شده است.

در جلسه هیأت وزیران در سال ۹۷طی مصوبه‌ای حق استفاده از کارخانه سیمان ری با هدف مرمت، بازسازی و تبدیل آن به موزه صنعت سیمان و مجموعه گردشگری با کاربری‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی برای مدت ۳۰ سال به شهرداری تهران واگذار می‌شود.

شهرداری تهران در سال ۱۳۹۸ مرمت و بازسازی این کارخانه را به سازمان نوسازی شهر تهران می‌سپرد.

از زمستان سال ۱۴۰۰ بازسازی و مرمت کارخانه سیمان ری برای تبدیل به موزه صنعت و مرکز استقرار کسب و کارهای خلاق و شرکت‌های دانش بینان شروع شد و فاز اول موزه کارخانه سیمان ری در آبان سال ۱۴۰۱ بهره‌برداری شد.

همچنین ۸ خرداد ۱۴۰۲ به امضا علی دارابی قائم مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی و مرتضی ادیب‌زاده مدیر کل امور موزه‌ها ، کارخانه سیمان پروانه راه‌اندازی موزه صنعت سیمان را دریافت کرده است.

در این بین خبرهایی رسید که تیم پیشین کنار گذاشته شدند و این بار کارخانه سیمان به موسسه‌ای هنری  زیر نظر  شهرداری سپرده شده تا به لوکیشن فیلم و سریال تبدیل شود.

مساله تنها تبدیل این‌موزه به لوکیشن فیلم و رها شدن پروژه‌های موزه‌ای و بازآفرینی  نیست. اکنون مساله اینجاست اگر به هر دلیلی اسناد این مجموعه جابه‌جا شود فرجامی دست‌کم مانند مرکز اسناد میراث فرهنگی در دهه هشتاد در انتظار آن است.

بنابراین لازم است زاکانی شهردار تهران و وزیر میراث فرهنگی که خود اهل شهرری هست پیش از هرگونه اقدامی مبنی بر جابه‌جایی اسناد جلوی این اقدام را هر چه سریع‌تر بگیرند و اجازه ندهند مرکز اسناد آن صرفا برای کسب درآمد به یک گروه فیلمسازی سپرده شود آن هم در حالی که وسعت این کارخانه بسیار زیاد است و گروه به راحتی می‌تواند دکوراسیونی تهیه کند که هدف لوکیشن را برایش مهیا کند.

انتهای پیام