قهرمانان شاهنامه در موزه پارس شیراز، ایستاده می میرند!
سیاوش آریا
قهرمانان و پهلوانان شاهنامه فردوسی که پیکره آن ها بر روی سنگ تراشیده شده و در حیاط موزه پارس یا عمارت کلاه فرنگی شیراز قرار دارند، بر اثر بی توجهی و فراموشی و رخنه عوامل طبیعی همانند باد و باران و آفتاب و عوامل بیولوژیکی (گل سنگ ها) ایستاده می میرند.
در حیاط موزه پارس که به باغ نظر نیز نامدار است نگاره هایی از قهرمانان و پهلوانان نامدار در شاهنامه فردوسی بر روی سنگ تراشیده شده که در اصل سنگ های ازاره کاخ خورشید بوده که در دهه ۸۰ خورشیدی از اداره آموزش و پرورش به نزدیک ترین مکان موجود یعنی موزه پارس جا به جا شده و با داربست هایی در انتهای حیاط موزه نصب شده است که در زمان خود کاری مناسب بوده و برای نجات بخشی این سنگ های ازاره ها صورت گرفته است. اما هم اینک این شیوه نگهداری مناسب نیست و نیازمند کار کارشناسی و نصب سایه بانی با استاندارهای فراملی (بین المللی) بر پایه منشورهای حفاظت و مرمت جهانی است که هم از رخنه عوامل طبیعی همانند باد و باران و آفتاب پیشگیری کند و هم چشم انداز (منظر بصری) آن را خدشه دار نکند.
همچنین این سنگ نگاره ها در کنار درختان و گل ها و گیاهان قرار گرفته که با آب دادن به درختان، به زیر پوسته سنگ ها رخنه کرده و سبب پوسیدگی و فرسودگی سنگ نگاره ها می شود که با نگاهی دقیق و ریزبینانه می توان به اثرات سو و زیان بار این کار پی برد. از همین روی، بایسته است تا مکان سنگ نگاره ها در بخش دیگری از حیاط موزه جانمایی شود یا با درختان و گیاهان و گل ها فاصله مناسبی داشته باشد تا از رخنه گیاهان پیشگیری شود.
گذشت زمان و رخنه عوامل نام برده، انگیزه ای شده است تا پایین سنگ نگاره ها پوسیده و فرسوده شده و در بخش هایی به گونه کامل آسیب ببیند. از سویی، بر روی خود نقش و نگاره های پهلوانان و قهرمانان شاهنامه فردوسی اثرات آسیب ها به روشنی آشکار و نمایان است.
سنگ های ازاره کاخ خورشید که نگاره و نقش قهرمانان شاهنامه فردوسی بر روی آن ها تراشیده شده، نیازمند رسیدگی فوری و نگاه مسولانه و دلسوزانه مدیران میراث فرهنگی استان و درک شرایط موجود است. کاش گوشه چشمی به آن ها داشته باشیم و به دست فراموشی نسپاریمش.
نگذاریم قهرمانان شاهنامه فردوسی که در هیچ کجای ایران نمونه های سنگی آن وجود ندارد، ایستاده بمیرند.
کاخ خورشید که چسبیده به کاخ همایونی بوده و روبروی ارگ کریم خان زند قرار داشته، از آن دوره قاجاریه بوده که به یکی از پسران فتحعلی شاه تعلق داشته است.
انتهای پیام