مرگ خاموش و آرام گوردخمه های تخت طاووس شهر مرودشت
سیاوش آریا
اُستودان ها(جای نگهداری استخوان مردگان) و گوردخمه های پساهخامنشی و ساسانی شهر باستانی استخر در بدترین شرایط نگهداری وحفاظتی جای گرفته و درگوشه ای به حال خود رها شده اند.دست اندازی ها به این یادمان های تاریخی و فرهنگی، همچنان دنباله دارد.
این گوردخمه ها که برخی به گونۀ اُستودان در دل صخره ها وبرخی به گونۀ گورسنگی بر روی کف صخره ها جای گرفته اند،بدون تعیین حریم و نگهداری وحفاظت وحتا تابلوی معرفی درکنار جادۀ اصلی درجلو چشم وگوشه ای به حال خود رها شده است و درون همۀ گورهای سنگیِ بر روی صخره ها،خار وخاشاک و گیاه روییده و از گِل وسنگ پرشده است. ترک وشکاف و شکستگی دربرخی از این گورها پدیدارشده و خطری جدی برای این یادگارها به شمارمی آید.
سخن درخُورنِگرش این است که،برخی ازافراد بومی و مسافران بدون توجه وشناخت بر روی این یادمانها راه رفته و می نشینند.اما بدترین این بی مهری ها،روشن کردن آتش برای بهره گیری از مواد مخدر وخوردن خوراک درکنار این یادمان ها و ریختن زباله و سبز شدن گُل سنگ ها درون این گورها است که باید آتش زدن درون گورها و وجود سرگین(مدفوع) گوسپندان درون دهانۀ گورها را به آن افزود.همچنین پایین یکی از گوردخمه ها را سودجویان نابخرد آتش زده اند که در بازدید سالهای پیش نگارنده،این آسیب وجود نداشته که در نگاره های یک و دو همین گزارش کامل آشکار است.
بایددانست که بر روی این یادمان ها که نزدکارشناسان و باستان شناسان ارزش فراوانی دارد پژوهش و کاردرخُوری انجام نگرفته و برای مطالعات باستان شناسی و تاریخ و همچنین شرایط زیست اجتماعی آن روزگار بسیار ارزشمند است و باید درپاسداری از این دست یادمان ها بیشتر کوشش کرد.
این درحالی است که این یادگارهای ارزشمند به گونۀ مجموعه ای وبا شمار (تعداد) ۱۵عدد درکوه تراشیده شده و بایسته(ضروری) است که وزارت میراث فرهنگی یا گِرداگرد آنرا دورچینی و فنس کشی کند و یا نگهبان ویژه ای رابرای آن به کارگیردو درکل چاره ای را برای این مهم بیندیشد تابتوان از ویرانی بیشتر آنها پیشگیری کرد.
این یادمانها درجنوب خاوری(شرقی)شهرتاریخی استخر و بردیواره های سنگی پایانی کوه مهر(رحمت) جای دارند.این مجموعه از ۸ عدد گورسنگی دربلندای ۱۰متری درخطی از خاور به باختر و ۷ عدد اُستودان در بلندای ۱۵متری و شمال گورهای سنگی نام برده شده جای گرفته است.
این مجموعه با نام گورهای تخت طاووس شناخته شده است و با نام استودان های تخت طاووس ۳ به ثبت ملی رسیده است.
انتهای پیام