تورم با تشر رام نمی‌شود

تعطیلات نوروزی که سرآمد و ماه مبارک که آغاز شد، انتظار این بود که هم به خاطر رکود فروردین و هم به‌خاطر تیمّن و تبرک این ماه، آرامش مناسبی بر بازار حاکم باشد و قیمت‌ها آرام گیرند و هوس بالا رفتن نکنند و تورّم مدتی جماعت را به حال خود بگذارد تا نفسی تازه کنند. در این ایام صیام اما ظاهراً چنین نشد و به هرکس که می‌رسی از گرانی می‌نالد. بگیر و ببند و توپ و تشر مقامات دولتی نیز ظاهراً دیگر کسی را نمی‌ترساند و تازه اگر هم تندتر و تیزتر شود چون مبنای علمی و منطقی و پایدار ندارد فرجام درستی نمی‌یابد، اما چرا و راه چاره چیست؟ با این مقدمه بد نیست به چند نکته اشاره کنیم تا شاید بتوان بحث را به جایی رساند.
 
تورّم همانطور که می‌دانید به روند افزایش قیمت کالاها و خدمات در یک بازه زمانی معین گفته می‌شود که البته تکنیک‌های مختلفی برای محاسبه آن بکار می‌رود که جای آن در این بحث نیست. اینکه با چه سبدی و با چه کالاهایی و با چه نیّتی و با چه ضریبی برای هر کالا دست به تعیین شاخص می‌زنیم خود مقاله مفصلی است. اما در اقتصاد ایران تعاریف وسیعتری هم دارد. یکی آنرا به نرخ دلار ربط می‌دهد، دیگری به کسری بودجه دولت، یکی هم قیمت بنزین را شاخص مهم آن می‌داند. دیگری رشد نقدینگی و دیگری عملیات روانی و مباحث سیاسی را در فراز و فرود نرخ گرانی مقصر قلمداد می‌کند و خلاصه هرکس به طریقی عاملی برای آن می‌تراشد اما اگر بخواهیم کمی علمی‌تر ریشه‌های آنرا دریابیم باید بگوییم علت عمده و اساسی آن وجود عدم تعادلها در اقتصاد است که هم آنرا احساسی و روانی می‌کند، هم جهشی، هم مستمر حتی در حالت رکود، که ریشه‌یابی این عدم تعادلهای اقتصادی و توضیح کامل آن به بحث مفصل دیگری محتاج است.

انتهای پیام