اسکلت‌هایی که پژوهشگاه به آزمایشگاه نمی‌فرستد/وقتی کارد به استخوان یک باستان‌شناس رسید

علی اسدی سرپرست کاوش آبراهه‌های تخت جمشید در نامه‌ای خطاب به علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی به شرح ذیل نوشت:

جناب آقای دکتر مونسان
وزیر محترم میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری
با سلام
همانگونه که احتمالاً مستحضر هستید در تابستان سال جاری، برخی اسکلت‌های انسانی از آبراهه‌های تخت جمشید کشف شد. نمونه‌های کشف شده بوسیله دکتر وحدتی نسب ( انسانشناس و عضو عیات علمی دانشگاه تربیت مدرس ) برای گاهنگاری و آزمایشهای ژنتیک نمونه‌برداری شدند و قرار شد با توجه به اینکه متاسفانه امکان آزمایشات سالیابی دقیق از این نمونه ها در داخل کشور عزیزمان ایران وجود ندارد، نمونه‌های برداشت شده، با نامه‌نگاری انجام شده؛ به موسسه ماکس پلانک آلمان فرستاده شوند.

بعد از طی تمامی مراحل اداری انتقال نمونه ها از تخت جمشید و انجام کارهای اداری در پژوهشکده باستان‌شناسی، در مرحله نهایی صدور مجوز ، آقای دکتر عمرانی، ریاست محترم پژوهشگاه میراث فرهنگی با ارسال نمونه‌ها به مرکز مذکور مخالفت کرده‌اند.

دلیل این مخالفت نیز بر اساس گفته‌های مسئول روابط بین‌الملل ایشان این است که ظاهرا در نامه‌ای از موسسه ماکس پلانک به آقای عمرانی، عنوان ایشان (ریاست پژوهشگاه) ذکر نشده و باعث تکدر خاطر ایشان شده است.

جناب آقای وزیر از طرفی همه ما میدانیم که نمونه‌های آزمایشی تخت جمشید دارای چه اهمیتی هستند و براستی همه ما مشتاقیم بدانیم گروهی متشکل از دست کم سیزده چهارده نفر چرا و بویژه چه تاریخی در داخل آبراهه‌های زیر زمینی شمال خاوری و حاشیه  بنای دروازه ناتمام مرده‌اند و ارتباط اینها با حمله اسکندر مقدونی به تخت جمشید چگونه است؟

به طور کلی پاسخ به این پرسش‌ها بخشی از مسائل تاریخ مهم هخامنشی برای تمامی ایرانیان است.

جناب آقای وزیر مشکل اصلی نوع برخورد پژوهشکده و پژوهشگاه با اینگونه موارد است و قوائد  و استاندارد های ( ظاهرا نداشته ای ) که آنها در رفتار خود دارند.

این جانب تقاضای خود را در جامعه باستان‌شناسی مطرح کرده‌ام و متاسفانه بنا به دلایل گوناگون و البته احتمالاً به خاطر محافظه کاری بیش از حد تاکنون به جایی نرسیده است.

از این رو و به ناچار تقاضای بنده ( علی اسدی ، سرپرست کاوش آبراهه‌های تخت جمشید) از حضرت‌عالی این است که از پژوهشگاه و شخص آقای عمرانی  با توجه به مسِئله پیش آمده ( نمونه‌های تخت جمشید ) پرسشگری بفرمایید تا دلایل خود را برای عدم انجام وظایفشان مشخص کنند و از دیکتاتوری و صدور  احکام بر اساس مواضع شخصی پرهیز کنند .

متاسفانه با توجه به صحبت‌هایی که با دوستان پژوهشکده  داشتم، مشخص است که آنها نیز از برخی رفتارهای سلیقه‌ای رییس کنونی پژوهشگاه و برخی کارمندان آنجا به شدت شاکی هستند.

جناب آقای وزیر این مشکل دست کمی از رفتار متولیان محلی بی‌مسئولیت با تپه چگاسفلی ندارد و حتی دردناک‌تر هم هست. زیرا در آنجا مشکل را مردم و مسئولان محلی ایجاد کرده‌اند و انتظاری هم از آنها نمی‌رود که ارزش‌های چگا‌سفلی را به خوبی بشناسند.

اما در برخورد با نمونه‌های  تخت‌جمشید درد از مسئولان میراث و فردی است که خود به ظاهر باستان‌شناس است.

بسیار غم انگیز است که ایشان بدون هیچ مسئولیتی پاسخ منفی برای ارسال نمونه ها داده‌اند  و در مورد  دلیل رفتارشان نیز پاسخگو نیستند.

جناب آقای وزیر با این وضعیت فکر می‌کنید سرانجام این نمونه‌ها چه می‌شود؟ تجربه من نشان می‌دهد که در صورت پیگیری نکردن به تدریج ارزش آزمایشگاهی خود را از دست می‌دهند و آن زمان دیگر آه و افسوس بی‌فایده است.

لازم به ذکر می‌دانم که موسسه ماکس پلانک انجام آزمایش گاهنگاری و مطالعات ژنتیک نمونه‌های مذکور را که نزدیک به بیست مورد است، به صورت رایگان و تنها با  مشارکت در انتشار نتایج آزمایشات بنا بر قوائدی که بین ما ( گروه کاوش ) و آنها مشخص شده ، انجام خواهند داد.

حال چرا باید جلوی این کار در پژوهشگاه گرفته شود ؟ به جای اینکه کار تسریع شود برعکس جلوی انجام آن را گرفته‌اند… واقعا مایه تاسف است…

جناب آقای وزیر همه باستان شناسان کاوش می‌کنند و در نهایت نمونه هایی برای آزمایش به دست می‌آورند که بعضا تمام نتایج کار آنها به انجام آن آزمایش‌ها متکی است.

به گونه‌ای که اگر  انجام آن آزمایش‌ها مقدور نگردد  بسیاری از گزارش کاوش‌ها قابل ارائه نیستند و همواره مورد پرسش باقی می‌مانند.

در پایان دوباره از حسن نیت و پیگیری شما وزارت محترم سپاسگزاری کرده و  امیدوارم با درایت و خردمندی حضرت عالی این مشکل مرتفع گردد.

انتهای پیام