نگارش «ایلام» به‌صورت «عیلام» نادرست است
به‌تازگی کتاب چغازنبیل، بافت شهری و جنبه‌های معماری در ایلام باستان به قلم بهزاد مفیدی نصرآبادی منتشر شده است. نصرآبادی در صفحه‌های آغازین این کتاب پیش از پرداختن به محوطۀ چغازنبیل، به نام ایلام در متن‌های کهن می‌پردازد و پس از بحث و بررسی چنین می‌گوید که نگارش «ایلام» با حرف عربی «ع» (که واجگاه حلقی دارد) به‌صورت «عیلام» نادرست است.
مفیدی چنین مینویسد: «در متون اکدی بهطور کلی کشور ایلام به‌صورت Elamatum نوشته شده است… و گاهی نیز از هزوارش NIM با پسوند آوایی استفاده کردهاند؛ … در متون متاخرتر به علت حذف «م» از پایان کلمات اکدی، واژه مذکور به‌صورت Elamatu نوشته شده و این امر موجب شده که در متأخرترین متون، نام ایلام حتی به‌صورت الامات (Elammat) تغییر یابد».
او می‌افزاید: «در کتب و مقالات قرن گذشته، تعدادی از محققان Elamtum را به واژه اکدی elû به معنی «بلند» ربط داده‌اند … به همین دلیل برخی کوشش کردهاند Elamtum را کلمه مرکبی از دو بخش elû و mātum تفسیر کنند … و مجدداً همان «سرزمین بلند» ترجمه کردهاند. مسلماً در زبان اکدی جای صفت و موصوف برعکس است و چنین فرضیهای قابل قبول نیست، زیرا «سرزمین بلند» به زبان اکدی mātum elītum میشود و نه برعکس. همان‌طورکه مانفرد کربرنیک استدلال کرده، ربط دادن واژه اکدی elû با حالت اکدی Elamtum، از دیدگاه ریشهشناسی و ساختاری لغت قابل قبول نیست. وی و اکثر محققان امروزی بر این عقیدهاند که واژههای سومری Elam و اکدی Elamtum به احتمال زیاد از واژه ایلامی هلتمتی (Haltamti) گرفته شدهاند»… بنابراین «با توجه به ریشه اصلی ایلامی این کلمه، تحریر آن به حرف عربی «ع» (که واجگاه حلقی دارد) به شکل «عیلام» مسلماً نه تنها اشتباه است، بلکه موجب سوءتفاهم خواهد شد؛ زیرا فرضیههای مردود بالا را تداعی میکند که از یک سو این کلمه از واژه اکدی elû مترادف «عَلی» در عربی مشتق شده است و از سوی دیگر ایلامیان منسوب به عیلام، پسر سام بودهاند…» که در منابع عبری آمده است. «والتر هینتس Haltamti را از دو بخش «هل» hal به معنای سرزمین و «تمپت» tempt به معنی «سرور»…
انتهای پیام
