کورش کبیر در سرزمین عجایب: قم
علیرضا کچویی، دانش آموختۀ کارشناسی ارشد تاریخ خلیج فارس دانشگاه تهران
حدود یک دهه است که فروشگاه زنجیرهای افق کورش شروع به فعالیت کرده است و در همۀ استانها و شهرهای ایران شعبه دارد. شهر قم نیز از این قاعده استثناء نیست و شعبههای زیادی از این فروشگاه در شهر قم وجود دارد. اما فروشگاههای افق کورش در قم با استانهای دیگر یک تفاوت چشمگیر دارد و آن حذف نام کورش از تابلوی همۀ شعبههای شهر قم است.
لازم به تذکار است که نه تنها نام کورش از همۀ شعبههای افق کورش حذف شده است، بلکه نام کورش بر تابلوی هیچ فروشگاه و مغازۀ دیگری در شهر قم دیده نمیشود. پاسخ بدین سؤال که چرا نام کورش از تابلوی مغازهها حذف شده است، موضوع این یادداشت نیست. موضوع این یادداشت تصریح این نکته است که میان حذف کورش از تابلوهای شهر قم و مردم این شهر هیچ ارتباط مستقیم و غیرمستقیمی وجود ندارد.
نگارنده و سایر اهالی این شهر بارها شاهد این مسئله بودهاند که نام فروشگاه و مغازهای اعم از سوهان فروشی، لباس فروشی و غیره کورش گذاشته میشود و پس از مدتی به حکم دولتی مغازهدار مجبور به تعویض اسم میشود. همچنین در سالها و دهههای اخیر مردم قم مانند مردم سایر شهرهای ایران نام کورش را برای فرزندان خویش انتخاب کردهاند. مردم قم حذف نام کورش را از تابلوهای شعبههای این فروشگاه در شهر قم، درحالیکه شبانه روز با نام افق کورش در تلویزیون نمایش داده میشود، اقدامی مسخره و مضحک که ناشی از جهل و کجسلیقگی است، میدانند.
جالب آنکه حذف نام کورش در حالی صورت میگیرد که گذاردن نام چنگیز و تیمور و اسکندر که دشمنان این مُلک و ملت بودهاند، بر مغازهها و دکانها جایز است و ممانعتی از آن به عمل نمیآید. گذشته از جایز بودن استفاده از اسامی تبهکاران تاریخ، اسامی غربی و بیگانه از فرهنگ و تمدن ایرانی-اسلامی نیز امری رایج است و تابلوی بسیاری از مغازهها در شهر قم مزین به اسامی لاتین است. مراد از قیاس نام کورش با اسامی لاتین از این حیث است که گمان میکنم نام کورش نسبت به اسامی لاتین با معیارهای فرهنگی ما ایرانیان قرابت بیشتری دارد.
به هر ترتیب همانگونه که پیشتر اشاره شد حساب مردم قم را باید از عاملان حذف نام کورش در این شهر جدا کرد. اندیشه و علایق مردم قم به جمیع جهات مانند مردم سایر شهرهای ایران است. به همان نسبت که مردم شهرهای ایران اعم از اصفهان و شیراز و تبریز و مشهد و یزد کشور ایران و فرهنگ و تمدن آن را گرامی میدارند مردم قم و مشاهیر آن مانند آذرتاش آذرنوش، علی اشرف صادقی، علی اصغر فقیهی و شجاع الدین شفا دل در گروی فرهنگ و تمدن ایران زمین دارند.
انتهای پیام