انشان پایتخت کوهستانی عیلامیها؛ از کود حیوانی تا رد تراکتور و ساخت و ساز بر روی آن
تصاویر مربوط به شهر باستانی انشان، یا تپه ملیان در شهرستان بیضا استان فارس نشان از جای لاستیک تراکتور روی عرصه تپه دارد.
به گزارش اشکان نیوز ، از سویی بخشی از گلهای تپه را هم برداشت کرده و در قسمتی کود حیوانی ریختهاند!
تپه ملیان یکی از مهمترین محوطههای باستانی ایران و پایتخت عیلامیها در مناطق کوهستانی بوده و وسعت آن بیش از ۲۰۰ هکتار است.
این محوطه در ۴۶ کیلومتری شمال شیراز و ۴۶ کیلومتری غرب تخت جمشید قرار دارد.
بخش کوچکی از این تپه در سالهای ۱۹۷۱ تا ۱۹۷۶ زیر نظر دکتر ویلیام سامنر و پژوهشگران دانشگاههای پنسیلوانیا، میشیگان و اوهایوی آمریکا حفاری شده است.
مطالعات سامنر حوزه رودخانه کُر بود و او نخستین کسی بود که روی این محوطه کاوش کرده و از گل نوشتههای بدست آمده تشخیص داد اینجا همان پایتخت کوهستانی عیلامیها و محل شهر باستانی انشان است.
پیش از آن در مورد اینکه انشان کجاست اختلاف نظر وجود داشت و خیلیها معتقد بودند این شهر باستانی در مسجد سلیمان یا ایذه خوزستان است. با کاوشهای سامنر این بخش از گره باستانشناسی ایران گشوده شد.
پس از انقلاب در دهه ۸۰ دکتر کامیار عبدی با یکی از شاگردان سامنر به نام جان آردن در ملیان فصلی کاوش و تعیین عرصه و حریم میکند که متاسفانه کاوشها ادامه نیافت.
او در سال ۹۲ در مورد تپه ملیان در مصاحبهای گفته چند سال کار کردم، صاحبش را پیدا و سند آن را مشخص کردم، مسئولان سازمان قول دادند که تا سال بعد این محوطه را میخرند و آزاد میکنند، الان ۱۰ سال از آن گذشته است و اتفاقی نیفتاده است لذا معلوم نیست این پول که برای تملک ملیان استان فارس بود کجا خرج شده است؟
سال ۹۶ هم علیرضاسرداری به بازنگری نقشه و عرصه و حریم ملیان پرداخت و گمانهزنیها بی هم خارج از دیوار ملیان داشت.
ملیان از حیث مهم است که نخستین گامهای شهرنشینی و تمدن در فارس و ایران را در اینجا میتوان بررسی کرد. اما یک روستا روی این تپه شکل گرفته که میتوانستند بعدها آن را جابه جا کنند اما متاسفانه مثل هزاران محوطه به سادگی از کنارش رد شدند اکنون روی لایههای باستانی ،خانهسازی شده، روستاییان در اینجا چاه میزنند، کشاورزی انجام میشود.
وسعت روستای ملیان اکنون حدود ۴۰۰هکتار است که ۲۰۰هکتار آن را عرصه باستانی ملیان در بر میگیرد.۶۰ تا ۷۰ هکتار آن به زمین کشاورزی و ۶تا ۱۰ هکتار آن به خانه تبدیل شده است.
از سویی جادهای آسفالته از دل ملیان رد شده که حدود ۲۰ روستا را به هم مرتبط میکند و اطراف این جاده روستاییان و سایرین در حال ساخت مغازههای مکانیکی، اغذیه فروشی و… هستند.
دور تا دور انشان یکی از باستانیترین دیوارهای جهان خودنمایی میکند.