
نابودی بیرحمانه قلعه تاریخی “دا و دختر” در رامهرمز؛ تهدید میراث ساسانی با سوءمدیریت و تخریبهای غیرقانونی
قلعه تاریخی "دا و دختر" در شهرستان رامهرمز، که متعلق به دوره ساسانی است، با بیتوجهی مسئولان و تخریبهای غیرقانونی مواجه شده است. این قلعه که به عنوان یک میراث فرهنگی با ارزش شناخته میشود، نه تنها از سوی دستگاههای مسئول حفاظت نمیشود، بلکه حریم آن به محل تخلیه نخالههای ساختمانی و احداث پیست موتورسواری و میدان تیر تبدیل شده است. در این گزارش، به بررسی دلایل و ابعاد این تخریبها و پیامدهای آن برای میراث فرهنگی ایران پرداختهایم.
قلعه “دا و دختر”; گواهی از تاریخ ساسانی در معرض نابودی قرار دارد این قلعه به عنوان یک اثر تاریخی برجسته از دوره ساسانی شناخته میشود، در شهرستان رامهرمز واقع شده است. این قلعه، که تا امروز نشانههای مهمی از تاریخ باستان را در دل خود جای داده، اکنون با بحران جدی در حفاظت روبرو است. تا پیش از این، “دا و دختر” به عنوان یکی از آثار ملی و فرهنگی کشور در نظر گرفته میشد، اما در سالهای اخیر شاهد تخریبهای گستردهای در این منطقه بودهایم که نه تنها ارزش تاریخی این قلعه را تهدید میکند، بلکه جاذبههای گردشگری آن را نیز از بین میبرد.
تخریب با بولدوزر؛ تجاوز به حریم تاریخی و بیتوجهی مسئولان
بر اساس گزارشها، اخیراً در اطراف این قلعه تاریخی، عملیات خاکبرداری با استفاده از بیل مکانیکی و بولدوزر صورت گرفته است. این عملیات که به طور غیرمجاز انجام شده، موجب تخریب بخشی از این بنای تاریخی و زیر سوال بردن اقدامات حفاظتی در منطقه شده است. حریم قلعه که باید به عنوان یک مکان با ارزش تاریخی حفاظت میشد، تبدیل به محلی برای تخلیه نخالههای ساختمانی شده است. در پی این اقدامات، نه تنها بقایای تاریخی موجود در زیر خاک از بین رفتهاند، بلکه تخریبهای غیرقانونی در این منطقه همچنان ادامه دارد.
پیست موتورسواری و میدان تیر در دل تاریخ؛ آیا مسئولان نظارت دارند؟
در کنار تخریبهای اخیر، برخی از اراضی اطراف قلعه به ساخت پیست موتورسواری و میدان تیر اختصاص داده شده است. این اقدامات نه تنها با قوانین مربوط به حفظ میراث فرهنگی مغایرت دارند، بلکه بهطور آشکار موجب آسیب به بافت تاریخی این منطقه میشوند. سوالی که مطرح میشود این است که چگونه چنین طرحهایی در یک منطقه تاریخی مجوز دریافت کردهاند و چرا دستگاههای متولی این تخریبها را پیگیری نمیکنند؟ این موضوع نشاندهنده بیتوجهی مسئولان به قوانین میراث فرهنگی و همچنین عدم نظارت صحیح بر این امور است.
تخریب آثار باستانی برای جستوجوی گنج؛ تهدید جدیدی برای میراث تاریخی
یکی از اتفاقات نگرانکننده دیگر، تخریب یک سازه تاریخی با لودر بهمنظور پیدا کردن گنج است. این سازه که در نزدیکی قلعه قرار داشت، بهشکلی غیرمجاز و بهدلیل ناآگاهی یا سودجویی برخی افراد، تخریب شد. این اتفاق، نمونهای از بیمسئولیتی در حفاظت از آثار باستانی کشور است که باید از آن جلوگیری شود. همچنین، از آنجا که این تخریبها در یک محوطه تاریخی صورت گرفته، سوالات جدی درباره مجوزهای صادره و نظارت مسئولان مطرح است.
کاوشها و سفالهای هخامنشی؛ نشانههای شگفتانگیز از تاریخ در دیواره خاکبرداری
یکی از نکات جالبی که در پی عملیات خاکبرداری به چشم میخورد، مشاهده سفالهای دوره هخامنشی در دیوارههای خاکبرداری شده است. این آثار تاریخی میتوانند اطلاعات ارزشمندی در مورد تاریخ و فرهنگ ایران باستان ارائه دهند. با توجه به این یافتهها، در صورتی که کاوشهای باستانشناسی بهطور اصولی انجام میشد، میتوانست گزارشی مفصل و ارزشمند از تاریخ منطقه به دست آید. اما در حال حاضر، بهجای توجه به این آثار و حفاظت از آنها، شاهد تخریب مستمر این میراثهای تاریخی هستیم.
کاش میراث گذشتگان را حفظ میکردیم؛ چرا نباید در برابر تخریب ایستاد؟
در شرایطی که قلعه “دا و دختر” میتواند به یک جاذبه گردشگری مهم تبدیل شود و با جلب توجه گردشگران داخلی و خارجی، به توسعه اقتصادی منطقه کمک کند، متأسفانه هیچ اقدامی جدی برای مرمت و حفاظت از آن صورت نمیگیرد. این قلعه که میتوانست نمادی از تاریخ و فرهنگ ساسانیان باشد، حالا به دلیل بیتوجهی مسئولان و تخریبهای غیرقانونی در معرض نابودی قرار دارد. فعالان میراث فرهنگی از مسئولان محلی و کشوری درخواست دارند تا با جدیت بیشتر به حفظ این آثار بپردازند و از تخریب آنها جلوگیری کنند.
لزوم اقدام فوری برای حفاظت از قلعه “دا و دختر”
قلعه “دا و دختر” در شهرستان رامهرمز نه تنها یک اثر تاریخی با اهمیت ملی است، بلکه به دلیل موقعیت جغرافیاییاش میتواند به یک قطب گردشگری تبدیل شود. با این حال، تخریبهای غیرقانونی و بیتوجهی مسئولان به این اثر تاریخی، نه تنها تهدیدی برای میراث فرهنگی کشور بهشمار میآید، بلکه فرصتی برای بهرهبرداری اقتصادی از این سرمایههای تاریخی را از دست میدهد. ضرورت دارد که مسئولان میراث فرهنگی، بهویژه در سطح شهرستان و استان، اقداماتی فوری برای جلوگیری از تخریب بیشتر این قلعه انجام دهند و نظارت دقیقی بر حفاظت از آثار تاریخی کشور داشته باشند.
انتهای پیام