فرونشست زمین در نقش رستم؛ شکاف تاریخ در قلب فلات ایران
فرونشست زمین در محوطه تاریخی نقش رستم، جایی که میراثی هزاران ساله از ایران کهن را در خود جای داده است، به مرحلهای بحرانی رسیده است.
شکافهای زمین به حدی عمیق شدهاند که برای عبور عابران مجبور به ساخت پل روی آنها شدهاند. این رخداد هشداری است برای مدیرانی که بیتوجه به مدیریت منابع طبیعی، تاریخ و هویت سرزمین را در آستانه نابودی قرار دادهاند.
نقش رستم؛ قربانی فرونشست و بیتوجهی مدیریتی
نقش رستم، یکی از مهمترین محوطههای باستانی ایران و جهان، اکنون با شکافهای زمین و خطر نابودی دستوپنجه نرم میکند. این سایت که آرامگاه شاهان هخامنشی و نقش برجستههای تاریخی ارزشمندی را در خود جای داده، تحت تأثیر فرونشست زمین، دچار بحران شده است. کارشناسان معتقدند که علت اصلی این فرونشست، برداشت بیرویه از سفرههای آب زیرزمینی و مدیریت ناکارآمد منابع طبیعی است.
مدیریت آب؛ حلقه گمشده در بحران فرونشست
ایران با چالشهای جدی در حوزه مدیریت منابع آبی مواجه است. برداشت بیرویه آب از سفرههای زیرزمینی، کاهش ذخایر آبی و فشار بیش از حد به منابع طبیعی، نقش مهمی در فرونشست زمین در مناطق مختلف ایران ایفا کردهاند. متأسفانه نقش رستم نیز از این معضل مصون نمانده و شکافهای زمین، تهدیدی جدی برای این میراث جهانی است.
فرونشست زمین، نماد بیکفایتی مدیریتی
شکافهای ایجادشده در نقش رستم، تنها یک بحران طبیعی نیست؛ بلکه نمادی از مدیریت ناکارآمد و تصمیمگیریهای نادرست در حفاظت از منابع طبیعی و فرهنگی کشور است. در شرایطی که بحران آب به نقطه بحرانی رسیده، اقدامهای فوری برای مدیریت پایدار منابع ضروری است، اما بیتوجهی مداوم به هشدارهای کارشناسان، وضعیت را روزبهروز وخیمتر کرده است.
تلفیق حفاظت میراث فرهنگی و مدیریت منابع طبیعی
برای نجات نقش رستم و دیگر محوطههای تاریخی از خطر نابودی، باید رویکردی جامع اتخاذ شود. این رویکرد شامل مدیریت هوشمندانه منابع آبی، کاهش مصرف بیرویه آب در بخشهای کشاورزی و صنعتی، و نظارت جدی بر مناطق تاریخی است. بدون برنامهریزی دقیق و اقدام هماهنگ، نه تنها آثار باستانی، بلکه امنیت زیستمحیطی کشور نیز در معرض تهدید قرار خواهد گرفت.
تهدید هویت ملی و فرهنگی ایران
فرونشست زمین در محوطهای مانند نقش رستم، چیزی فراتر از یک تهدید فیزیکی است. این رخداد به معنای نابودی بخشی از هویت ملی و تاریخی ایرانیان است. اگر مدیران و مسئولان نسبت به این بحران بیتفاوت بمانند، پیامدهای آن نه تنها نسل حاضر، بلکه نسلهای آینده را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد.
فرونشست زمین در نقش رستم، زنگ خطری جدی برای تاریخ و تمدن ایران است. اگرچه شکافهای زمین به چشم میآیند، اما شکافهای مدیریتی و بیبرنامگی در حوزه منابع طبیعی و میراث فرهنگی، بسیار عمیقتر و خطرناکتر هستند. برای جلوگیری از نابودی این میراث ارزشمند، نیازمند تصمیمگیریهای فوری، مسئولانه و مبتنی بر علم هستیم. آینده نقش رستم، آینده هویت ماست.
انتهای پیام