آتشکده «آذرجو»ی داراب سکته کرد!
سیاوش آریا
آتشکده ساسانی نامدار به «آذرجو» در شهرستان داراب دربدترین شرایط حفاظتی و نگهداری به سر می برد و قاچاقچیان اموال تاریخی و فرهنگی به عرصه و حریم آن دستبرد زده و با کندن گودال هایی در درون چهارتاقی،آسیب های برگشت ناپذیری را به آن وارد کرده اند.
چهارتاقی ها یکی از سازه های ارزشمند باستانی به شمار می آیند که از دیدگاه باستان شناختی،مِهرازی(معماری)،تاریخ اجتماعی و سیاسی،پژوهش های تاریخی، شناخت آیین و دین مردمان گذشته و شرایط زیست آنان از ارزش ویژه ای برخوردارند.با این همه،چهارتاقی نه تنها به درستی پاسداری و نگهداری نمی شوند، بلکه بیشتر آنان روزگار ناخوشی را سپری می کنند.یکی از این چهارتاقی ها که به آتشکدۀ آذرجو نامدار است و در شهرستان داراب پارس جای گرفته در بدترین شرایط حفاظتی به سر می برد.زمین های کشاورزی گِرداگرد این یادمان ملی را فراگرفته و بخشی از رَج دیواره های این سازه را از میان برده است.کَنده کاری های (حفاری ها)غیرمجاز در جای جای این سازۀ باستانی و در عرصه دیده می شود.گُل سنگ ها و درختچه های کوچک و بزرگ درون سازه رِخنه (نفوذ) کرده و افزون بر آسیب های برگشت ناپذیر،چشم انداز بدی را پدیدار ساخته است.بیشتر سنگ های سازه بر اثر گذشت زمان و رسیدگی نکردن مدیران شهری و استانی از آن جدا شده و بر روی زمین ریخته است.گنبد بزرگ چهارتاقی از یک سده پیش به این سو، سراسر به درون سازه فرو ریخته و بخش هایی از دیوارۀ چهارتاقی از میان رفته است.نبودحریم و عرصه مُصوَب از دیگر دشواری های این یادمان نیاکانی به شمار می آید.اما بی گمان بدترین دشواری یادگار ساسانیان رها کردن آن و بی مهری مدیران میراث فرهنگی و دیگر نهادهای مربوطه است.همچنین چرای گوسپندان در کنار آن از دیگر آسیب های وارده به این آتشکدۀ ارزشمند بوده که آیندۀ ناروشنی را برایش رقم زده است.آتش زدن لاستیک خودرو در کنار چهارتاقی که به تازگی صورت گرفته،تهدیدی جدی برای آن به شمار می آید.از سویی،فرونشست زمین در کنار چهارتاقی و نزدیکی آن که چندی است نمایان شده،خطری جدی برای یکی از مهم ترین آتشکده های سرزمین پارس و ایران است که باید هرچه زودتر تمهیدات لازم درباره آن اندیشیده شود.
سخن درخورنگرش آن است که،کند و کاوهای غیرمجاز درون عرصه با سنگ پر شده است که شاید کار قاچاقچیان میراث فرهنگی بوده که بتوانند دوباره ادامه کار خود را در زمان مناسب دیگری پیگیری کنند. یک احتمال ضعیف آن است که مسولان میراث فرهنگی آن را پر کرده باشند که چنین چیزی بعید می نماید…
انتهای پیام