گورستان دولاب در آستانه قلب هویت تاریخی

به گزارش اشکان نیوز ، مدتی است که خبرهای بدی درباره طرح‌های نسنجیده و مداخلات ویرانگر شهرداری تهران در گورستان ارامنه دولاب به گوش می‌رسد. من هم مانند بسیاری دیگر از کنشگران حوزه میراث فرهنگی با این طرح‌ها مخالفم و آن را به مثابه قلب هویت تاریخی این گورستان ارزشمند می‌دانم. در روزهای آینده نظرم را در این‌باره خواهم نوشت اما پیش از آن ترجیح می‌دهم عکس‌هایی از گورستان دولاب را برای کسانی که موفق به دیدن آن نشده‌اند به اشتراک بگذارم و کمی از پیشینه آن بگویم؛ به نقل از فصل میراث فرهنگی کتاب تهران:

گورستان دولاب (اکبرآباد، سلیمانیه)، بزرگ‌ترین گورستان تاریخی مسیحیان در تهران است که پیش‌تر در محدوده زمین‌های کشاورزی روستای قدیمی دولاب در شرق تهران قرار گرفته بود، اما اکنون، میان محله‌ای مسکونی به همین نام جای دارد.

نخستین سنگ گورهای یافته شده در این گورستان متعلق به اواسط سده نوزدهم میلادی (اوایل دوره ناصرالدین‌شاه قاجار) است و آخرین تدفین‌ در سال ۱۹۹۶م/۱۳۷۵ش صورت گرفته است. گورستان دولاب با حدود ۷۵ هزار مترمربع مساحت، از چهار بخش ارامنه، کاتولیک‌ها، ارتدوکس‌ها و آشوری‌ها تشکیل شده است.

مالکیت و مدیریت گورستان دولاب، افزون بر خلیفه‌گری ارامنه تهران در اختیار برخی سفارتخانه‌های خارجی است؛ زیرا در آن‌جا افرادی با ملیت‌های گوناگون روسی، گرجی، فرانسوی، یونانی و لهستانی به خاک سپرده شده‌اند. یکی از مهم‌ترین بخش‌های گورستان دولاب، بخش لهستانی‌هاست که در آن شماری از آوارگان لهستانی جنگ جهانی دوم که به ایران پناه آورده بودند و پیش از بازگشت به کشورشان از دنیا رفتند، دفن شده‌اند.

برخی از افراد نامدار خفته در گورستان دولاب عبارت‌اند از ژوزف دزیره تولوزان، پزشک فرانسوی ناصرالدین‌شاه قاجار؛ کنت دومونت فرت، پایه‌گذار و نخستین رییس نظمیه (پلیس شهری) تهران در دوره قاجار؛ آنتوان سوریوگین، عکاس گرجی‌تبار معاصر که بخش‌های مهمی از عکس‌های تاریخی ایران و شهر تهران توسط او برداشته شده است؛ نیکلای مارکوف، معمار گرجی‌ و طراح بسیاری از بناهای مهم تهران در دوره پهلوی اول؛ اونس اوگانیانس، نخستین کارگردان سینمای ایران؛ و خاندان سرکیسیان، بانیان کلیسای سرکیس مقدس در تهران.