کشت گندم بر روی تل ۹ هزارساله نورآباد!
سیاوش آریا
تُل نورآبادِمَمسَنی روزگار اندوه باری را پشت سر می گذارد.مالک تپه بر روی تل باستانی ارزشمند و یادگار ملی گندم کاشته و سراسر محوطه را با کشت خود پوشانده و با این کار به لایه های باستانشناسانه آن آسیب های برگشت ناپذیری وارد آورده است.همچنین موتورسواران بومی منطقه پِیاپی از روی این یادمان ملی گذر می کنند.بر روی این تپه و در چندین جای آن،جاده پدید آمده است!
تُل نورآبادِمَمَسنی درشمال باختر استان پارس دربدترین شرایط نگهداری وحفاظتی به سر می برد.گذر هر روزۀ موتور سواران از روی تپه،یکی از چالش های بزرگ پیش روی این یادمان ملی است.مالک این تپۀ باستانی بر روی آن کِشت انجام داده و آن را به زمین کشاورزی تبدیل کرده و با این کار به لایه های باستان شناسانۀ آن آسیب رسانده است.انبوه خار و خاشاک در دامنۀ این تپۀ ارزشمند و گِرداگرد آن،چهرۀ زشت و ناخوشایندی را به نمایش گذاشته است. گسترش زمین های کشاورزی تا پایین این تپۀ باستانی و ساخت و سازها و گسترش اَفسارگسیختۀ شهرنشینی در پیرامون تُل نورآباد درگذشته،به بخش هایی از آن آسیب رسانده و انگیزۀ نابودی یکی از ارزشمندترین تپه های دشت مرکزی نورآباد و استان گردیده است. پدیداری گودال های بزرگ بر روی این تپۀ ۹ هزار ساله از دیگر دشواری های این یادمان ملی است.همچنین تعیین نکردن حریم و عَرصۀ تپۀ ارزشمند و باستانی نورآباد از سوی اداره کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی مایۀ دست اندازی های فراوان به این یادگار باستانی و تاریخی شده است.اما بی گمان یکی از چالش های مهم و پیش روی بیشتر تُل ها و تپه ها در ایران و همچنین تل نورآباد،موضوع مالکیت آن ها است.زیرا بیشتر این یادمان ها مالک خصوصی داشته و میراث فرهنگی هم به مانند همیشه توانایی خرید آن ها را ندارد و این یادگارها را به حال خود رها کرده است.
اما نگارنده در سال ۱۳۹۵خورشیدی از این محوطه ارزشمند باستانی بازدید کرده و گزارشی هم نگاشته و دشواری های موجود را به آگاهی مسولان میراث فرهنگی استان رسانده بود.با این همه،در بازدید نوروز امسال وضعیت تل نورآباد بسیار بدتر شده و بر روی آن نیز گندم کاشته شده است!
تل نورآباد دراواخر دهۀ ۵۰ خورشیدی به انگیزۀ موقعیت مکانی زیبنده ازسوی سپاه پاسداران به عنوان جایگاه درخُوری برای ساخت قرارگاه درنظر گرفته شد و بخش های شمالی،باختری و خاوری آن به شدت ویران و جاده ای تا بالای تپه کشیده شد.همچنین ورودی تپه نیز،یکنواخت و از پهنای آن بسیار کاسته شد…
انتهای پیام