ترقه بلای جان آثار تاریخی؛ این‌بار کتیبه چشمه علی
نخستین تعرض به کتیبه چشمه علی در اردیبهشت ۱۴۰۰ انجام شد، در اوج اختلافات شهرداری با میراث فرهنگی برای به اصطلاح ساماندهی اطراف چشمه علی. در آن زمان عده‌ای ناشناس با اسپری رنگ مو به جان کتیبه افتادند و هرگز مشخص نشد این افراد چه کسانی بودند !
مریم اطیابی: ظاهراً این کار فتح‌البابی شد برای دومین تعرض که همین پرتاب ترقه در چهارشنبه سوری است.
تا پیش از این مردم هرگز به نقش برجسته چشمه علی کاری نداشتند. اما اینک خبر می‌رسد که این‌بار با ترقه به جان کتیبه فتحعلی شاه افتادند و اگر در کار خوب الگو نمی‌گیرند در کار بد استعداد الگوبرداری مضاعفی دارند!
نکته قابل تامل آن که جلوی چشمه علی پارک است و قاعدتا ماموران شهرداری آنجا حضور دارند. یک کیوسک نیروی انتظامی هم آنجا مستقر است. به فاصله کمتر از ۵۰ متر هم دفتر اداره میراث شهرری قرار دارد!!!!اما از هر کدام هم که بپرسید دیگری را مسئول حفاظت می‌داند.
در کنار این خدشه‌دار کردن‌های کتیبه اضافه کنید که دیواره باروی ری در بالای چشمه‌علی هم پاتوق معتادین شده و آنها گوشه‌هایی از دیواره را کنده‌اند و برای خود با خیال راحت محل اسکان ساخته‌اند و باز هم هیچ مسئولی به آنها کاری ندارد.
از سویی برخی از بناهای تاریخی قاعدتا بخشی از فضاهای شهری محسوب می‌شود و دسترسی به دیوارها و بدنه‌های این آثار به راحتی امکان‌پذیر باشد اما قوانین‌بازدارنده جدی در این زمینه وجود ندارد که هیچ؛ تعامل بین دستگاهی هم وجود ندارد، اگر وجود داشت این حال و روز چشمه علی و بارو و تپه آن نبود!!!
عکس‌های قدیمی چشمه‌های جز حسرت چیزی بر دل نمی‌گذارد. یک اثر طبیعی-تاریخی که نه عبور مترو چشمه‌اش را خشک کرده و نه ساخت و ساز اطراف آن را خفه کرده. اطرافش سرسبز است و مردم با شادی دور آن نشسته‌اند. فرش‌هایشان در ایام عید آنجا می‌شورند و گرمای تابستان را با آب‌تنی در آن تسلی می‌دهند.
اما اکنون مهم‌ترین متولی آن یعنی میراث‌فرهنگی هیچ اقدام خاصی برای آن انجام نمی‌دهد نه کاوش باستان‌شناسی، نه مرمت شایسته‌ای نه حفاظتی. در این میان حال کتیبه از همه بدتر است.شهرداری هم دنبال منویات خود است که چقدر از اطراف چشمه را می‌تواند از آن خود کند تا طرح مورد نظرش را اجرا کند. هیچ کدام هم حاضر نیستند برای حفاظت از منطقه از نیروی انتظامی کمک بگیرند.
یادآوری این نکات ضروری است که باروی ری، دیواری است با کاربرد دفاعی که در دوره حکومت اشکانیان دورتادور شهر را در بر می‌گرفته و هم‌اکنون تنها حدود ۳ کیلومتر از بقایای این دیوار که قسمتی از آن بر روی صخره چشمه علی واقع شده است.
از سویی می‌گویند چشمه علی ۸ هزار سال قدمت دارد و کاوش‌های باستان‌شناسی بر قدمت زیاد آن صحه می‌گذارد. فتح علی شاه قاجار که برای گشت و گذار بیشتر به چشمه علی می‌رفت در سال ۱۲۴۸ ه.ق دستور داد که در بالای چشمه علی نگاره خود را با گروهی از درباریان کنده کاری کنند.
چهارشنبه سوری‌ها با صحنه‌های تلخی در آثار تاریخی همراه است.با وجود هشدارها هر سال تعداد معدودی از افراد هنجارشکن در شب چهارشنبه آخر سال اقدام به پرتاب ترقه به سمت دیواره‌های آثار تاریخی می‌کنند.
آنها نمی‌دادند که پرتاب ترقه منجر به تخریب بناهای تاریخی مانند ریختن آجر یا آتش گرفتن می‌شود و یا در کمترین حالت باید آثار باقی مانده از انفجار ترقه پاکسازی شود و همه اینها یعنی خسارت مادی و غیرمادی جبران‌ناپذیر.
نبود آموزش‌های لازم در کتب درسی و وسائل ارتباط جمعی ، کمبود دوربین و نیروهای یگان حفاظت و عدم همکاری دستگاه‌ها با یکدیگر و کمبود قوانین بازدارنده از دیگر دلایل اصلی چنین اتفاقاتی است.
انتهای پیام
