نام جعلی برای خلیج فارس در عراق و انفعال دستگاه سیاست خارجی
احسان هوشمند
مسابقات فوتبال جام خلیج فارس در شهر بصره در کشور عراق زمینه‌ی طرح ادعاهای ضد ایرانی را، آن‌هم در کشور عراق، مهیا کرد.
بنا بر مستندات صریح و روشن تاریخی چندین‌سده‌ای، نام آبراه بزرگ جنوبی ایران همواره خلیج فارس بوده و اسناد بین‌المللی نیز مؤید اسناد تاریخی در این‌باره است؛ اما برگزاری مسابقات فوتبال در شهر بصره میان کشورهای حاشیه‌ی خلیج فارس و بدون حضور ایران موجب بروز این نگرانی شد که چرا بر خلاف روابط دوجانبه و حُسن هم‌جواری و حمایت‌های ایران از تمامیت سرزمینی عراق، این‌چنین مقامات عراقی از جمله نخست‌وزیر عراق و مقتدی صدر و فدراسیون فوتبال این کشور به خود اجازه داده‌اند تا علیه منافع ملی ایران پیام رسمی صادر کنند؟
۱. در دو دهه‌ی گذشته ملت ایران هزینه‌های زیادی برای استقرار ثبات و امنیت در عراق پرداخته‌اند. پیش از آن، دولت بعثی حاکم بر عراق با حمایت عربستان و کویت ایران را مورد هجوم قرار داد و جنگی ویران‌گر به مدت هشت سال را بر ایرانیان تحمیل کرد؛ جنگی که هزاران شهید و زخمی و میلیون‌ها آواره و میلیاردها دلار خسارات اقتصادی در پی داشت.
با اتمام جنگ و به‌ویژه در دوره‌ی اشغال عراق از سوی آمریکا و استقرار مرحله‌ای دولت عراق و سپس حمله‌ی داعش به عراق، دولت ایران در کنار دولت عراق قرار داشت و حمایت جدی و پرهزینه‌ای از کشور و دولت عراق را برعهده گرفت.
در این سال‌های طولانی بنا بر برخی تعارفات سیاسی دولت‌مردان حاکم در ایران، از حقوق مسلم و منافع کشور خود گذشت و برای رسمیت دوباره قرارداد ۱۹۷۵ اقدام جدی و مستمر و فراگیری انجام نداد و هم‌چنان وضعیت این معاهده‌ی معتبر بین‌المللی از سوی طرف عراقی در ابهام باقی مانده است. حتی نزدیک‌ترین دوستان ایران که در عراق به قدرت رسیدند نیز درباره این معاهده هیچ‌گونه اقدام عملی انجام نداده و به‌این‌ترتیب از نظر حقوقی رابطه‌ی ایران و عراق به صلح کامل بر مبنای آن قرارداد منجر نشده و پس از ترک مخاصمه و اعلام آتش‌بس هنوز هیچ قرارداد معتبری برای تثبیت روابط دوجانبه رسمیت نیافته است!
دستگاه سیاست خارجی کشور در چند دهه‌ی گذشته به‌ویژه پس از سرنگونی دولت بعثی صدام‌حسین و استقرار دولت عراق گزارش صریح و روشن و شفافی درباره اقدامات صورت‌گرفته برای احیای قرارداد ۱۹۷۵ و چرایی به نتیجه نرسیدن این اقدامات احتمالی ارائه نداده و درباره‌ی سرنوشت این قرارداد معتبر بین‌المللی میان ایران و عراق سکوت معناداری را پیشه کرده است.
۲. پذیرش قطع‌نامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل متحد از سوی ایران موجب آتش‌بس در جنگ هشت‌ساله تحمیل‌شده به ملت ایران شد. بر اساس بند‌های ۶ و ۷ قطع‌نامه از دبیرکل خواسته می‌شود «مسأله‌ی ارجاع تحقیق درباره مسئولیت منازعه به هیئت بی‌طرفی را بررسی کنند و هرچه زودتر به شورای امنیت گزارش دهند» تا «با تصدیق ابعاد عظیم خساراتی که در طول منازعه رخ داد» آغازگر جنگ مشخص شود.
با وجود حق مسلم ایران برای معرفی متجاوز و مسئولیت‌های متجاوز، از جمله پرداخت غرامت جنگ که بر دوش ملت ایران سنگینی می‌کند، در سه دهه‌ی گذشته دستگاه سیاست خارجی کشور برای پی‌گیری این حق مسلم ملت ایران گام اساسی و حقوقی مشهودی برنداشته و هم‌چنان حقوق ملت ایران برای دریافت صدها میلیارد دلار غرامت از متجاوز ادا نشده است. این در حالی است که دولت عراق تا دلار آخر غرامت کشور کویت به دلیل حمله به کویت در سال ۱۹۹۰ مسیحی را پرداخت و سال گذشته آخرین بخش از اقساط این غرامت را پرداخت کرد.
۳. ایران همواره مخالفت خود را با استفاده از نام جعلی برای خلیج فارس اعلام کرده و اعتراض خود را از طریق مجامع بین‌المللی ابراز کرده و خواستار استفاده از عبارت «خلیج فارس» شده است؛ اما درباره‌ی عراق وضع متفاوت است و تاکنون شاهد احضار سفیر عراق و واکنش و موضع‌گیری جدی و صریح وزارت خارجه در‌این‌باره نبوده‌ایم.
ضروری است مسئولان دستگاه سیاست خارجی و نیز وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال درباره‌ی اتفاقات روی‌داده در استفاده از واژه‌ی جعلی برای خلیج فارس با صراحت و مبتنی بر منافع ملی موضع‌گیری کرده و از حقوق حقه‌ی ملت ایران دفاع کنند.
منبع: روزنامه‌ی شرق
انتهای پیام
