اقای ضرغامی؛ مواظب گل به خودی برخی میراثیان در خصوص بافت تاریخی شیراز باشید/صدای واحدی از میراث شنیده نمی‌شود/ نگذارید تخریب بافت تاریخی شیراز را تئوریزه کنند
مریم اطیابی
تیتر ۲۲ بهمن رسانه‌ها رعشه به دل دغدغه‌مندان حفظ بافت تاریخی شیراز انداخت، خبری کوتاه با این مضمون که رستم قاسمی وزیر راه و‌شهرسازی گفته بودظرف ۲ هفته آینده رفع مشکل نابسامانی‌های اطراف حرم مطهر احمدی(ع) و محمدی(ع) در دستور کار قرار می‌گیرد.
با این خبر همه تصور کردند وزیر دستور تخریب را به نفع آستان صادر کرده است. این در حالی است که رستم قاسمی یک مهلت دو هفته‌ای تعیین کرده تا طرح به کمیسیون ماده ۵ و شورای عالی معماری در وزارت خانه بیاید و تعیین تکلیف شود البته با تاکید بر خط قرمز بودن میراث فرهنگی و پایبندی بر طرح مشاور وزارت مسکن.
وزیران میراث فرهنگی و راه و شهرسازی خیلی زود پس از سفر ریاست جمهوری با راه افتادن کارزار، نامه اساتید دانشگاه و گزارش رسانه‌ها و فعالان میراث متوجه اهداف یکطرفه برنامه توسعه‌خواهان اطراف حرم شاهچراغ شدند و تغییر موضع دادند.
همچنان که بعید است ریاست جمهوری هم همان موضع قبل را داشته باشد چرا که ابراهیم رییسی زمانی که خود رییس آستان قدس بود جزو مخالفان تخریب بافت تاریخی اطراف حرم و توسعه ساخت و سازها در مشهد بود.
ضرغامی پس از سفر به استان فارس با رفتن به استان‌هایی همچون سمنان، هرمزگان، قم،یزد و… همواره بر حفظ بافت تاریخی تاکید کرد.او حتی ۲۲دی ۱۴۰۰ رسما بر حفظ بافت تاریخی شیراز تاکید کرد.
طبق اخبار واصله از کارشناسان وزارت شهرسازی، علی دارابی قائم مقام وزارتخانه هم در جلسات شورای عالی معماری قاطعانه بر مواضع حفظ بافت‌های تاریخی تاکید دارد.
همچنان که قاسمی وزیر راه و شهرسازی راه را بر توسعه‌خواهان بسته و بر ارسال طرح توسعه به شورای عالی معماری در تهران تاکید دارد آن هم در حالی که دوستداران طرح توسعه تمام تلاششان را کرده بودند تا ذیل ایجاد کمیته سه نفره، تصمیمات در‌مورد بافت شیراز در استان فارس بررسی شود نه وزارتخانه!
اما اینک یک مشکل بزرگ وجود دارد. سرنوشت بافت تاریخی شیراز به سه خط گره خورده است. یک خط را مشاور وزارت شهرسازی تعیین کرده و چهار پنج خانه جلو‌ی آستان سید علاالدین حسین(ع) را در بر می‌گیرد و بر حفظ خانه‌های ثبتی و واجد ارزش،ساماندهی قسمت‌های تخریب شده قبلی، ساماندهی ۷-۸ امامزاده داخل بافت و تبدیل برخی خانه‌ها به زائر سرا و اقامتگاه و پیوند مجاور و زائر تاکید دارد.
خط جدید آستان هم هر چند دیگر میدانی شش برابر میدان فوتبال را در بر نمی‌گیرد اما همچنان امکان تخریب چندین خانه ثبت ملی و ارزشمند و حدود ۱۰۰ خانه در بافت و توسعه اطراف حرم شاهچراغ(ع) را شامل می‌شود.
خط سوم خط میراثیان است. خطی که با توجه به تصمیم قاطع وزیر راه و شهرسازی که میراث حمایت کرده عملا سرنوشت‌سازترین خط است.
اما اکنون تمام دلنگرانی میراثیان و راه و شهرسازی‌ها از همین خط است. با نگاهی به کارنامه غیر قابل دفاع علیرضا قلی‌نژاد، محمد حسن طالبیان و مصیب امیری در خصوص بافت تاریخی شیراز طی ۲۰ سال گذشته، اینک خبر می‌رسد امیری رییس فعلی پژوهشگاه و‌مدیر کل پیشین استان فارس به عنوان نماینده ضرغامی برای رسیدگی به مساله بافت تاریخی شیراز انتخاب شده است!
آنچه موجب افزایش دلنگرانی بویژه در وزارت راه و میراث است، موضع انفعالی امیری است به گونه‌ای که گفته می‌شود برخی از مدیران و کارشناسان وزارت میراث هم با او اختلاف نظر دارند و‌صدای واحدی از میراث به گوش نمی‌رسد.
بنا بر اخبار واصله او به ایجاد خط سومی تمایل دارد که در آن برخی اثار ثبتی و واجد ارزش امکان خروج از فهرست دارند و به نوعی تخریب بخشی از بافت تاریخی به بهانه بازنگری مجدد امکان‌پذیر و تئوریزه می‌شود و به خط آستانی‌ها نزدیک‌تر است!
اما در عین حال خواهان آن است که دستانش به این موضوع آلوده نشود و این اعلام موضع در طرح مشاور وزارت شهرسازی گنجانده شود!
اینک با توجه به افزایش مخالفت‌های مردمی و انتشار گزارش‌های روزافزون و موضع رسمی ضرغامی و قاسمی و دارابی قائم مقام وزارت میراث و فرزانه صادق مالواجرد معاون وزیر شهرسازی، به نظر می‌رسد دو وزیر باید موضوع را به سمتی ببرند که کمترین تخریب و بیشترین باززنده‌سازی و احیا بافت را در بر بگیرد و این مستلزم آن است رسما میراث فرهنگی بر مواضع خود یعنی حفظ اثار ثبتی و واجد ارزش باقی بماند و به هیچ وجه کوتاه نیاید و خط او همچنان حفظ میراث فرهنگی باشد و در این خصوص قاطعانه برخورد کند.
انتهای پیام
