نگرانی ها از مصون نبودن و قاچاق آثار باستانی درغزنی
ابراهیم مهدوی
باستان شناسان و مسئولین حکومت قبلی از محفوظ نبودن آثار باستانی در غزنی ابراز نگرانی نموده تاکید دارند که آثار بدست آمده در این ولایت در معرض نابودی و قاچاق قرار دارد.
به گفته باستان شناسان در زمان حکومت پیشین آثار باستانی در محلات تحت حاکمیت گروه طالبان بصورت گسترده به بیرون از کشور قاچاق می گردید و حفریات غیرقانونی صورت می گرفت.
همچنین برخی مقام های سابق باور دارند، حالا که این گروه قدرت را بدست گرفته اند تهدید قاچاق و از بین بردن آثار باستانی بخصوص آثار دوره بودایی بیشتر شده است.
آثار باستانی بدست آمده در ولایت غزنی که به صدها قلم میرسد مربوط دوره های بودیسم و اسلام می گردد.
برای اولین بار در ساحات باستانی این ولایت در سالهای ۱۳۳۸ تا ۱۳۵۴ توسط کاوشگران افغان و ایتالیایی حفریات صورت گرفت که طی آن دها قلم آثار مربوط به دوره قبل از اسلام کشف و بدست آمده است.
پس از این و در آخرین مورد حکومت قبلی برنامه ۵ ساله حفریات را روی دست گرفت بود و توانست بیشتر از ۳۰۰ قلم اثر منقول و غیرمنقول را که اکثریت آن مربوط دوره غزنویان می گردید کشف؛ ترمیم و ثبت موزیم کند.
عبدالله یکی از فعالین فرهنگی غزنی می گوید آثار بدست آمده در این مدت شامل خم های بزرگ و کوچک؛ سکه؛ مهره و برخی اقلام دیگر می شود.
وی می گوید که با به قدرت رسیدن گروه طالبان روند حفریات قانونی آثار باستانی متوقف شده است.
عبدالله فعال فرهنگی و کارمند پیشین ریاست اطلاعات وفرهنگ در این زمینه می گوید:« آثار که در سال های ۱۳۹۷ الی ۱۳۹۹ در جریان حفریات ازسوی تیم موزیم ملی افغانستان کشف و بدست آمده است، در همان وقت توسط انجنیران باستانی غزنی ترمیم و وقایع گردید. با آمدن تحولات اخیر همه برنامه های حفریات در این ولایت متوقف شد.»
بشیر محمدی رئیس اطلاعات وفرهنگ دوره حکومت پیشین درگفتگو با دویچه وله می گوید که قاچاق آثار باستانی بخشی از فعالیت های گروه طالبان درگذشته بوده است.
محمدی افزود اکنون که طالبان قادر به پرداخت حقوق کارمندان و نظامیان شان نیستند، امکان آنکه نظامیان این گروه دست به هرگزینه ای از جمله قاچاق آثار باستانی بزنند محتمل است.
به باور وی و احتمال حفریات غیرقانونی، قاچاق و از بین رفتن آثار دوره قبل از اسلام که بیشتر شان بت های خورد و بزرگ هستند بیشتر شده است.
رئیس پیشین اطلاعات و فرهنگ غزنی تاکید دارد که در تمامی بخش های ریاست اطلاعات وفرهنگ ملا امامان مساجد استخدام شده اند؛ اشخاص که به گفته وی دیدگاه ضد آثار باستانی، هچون بودا و برخی اقلام باستانی دوره های غیر اسلامی دارند.
وی افزود ملا امامان مساجد که هیچ گونه آگاهی در مورد اهمیت تاریخی و باستانی آثار تاریخی ندارد،تلاش هم بخاطر حفظ آن نخواهند کرد.
محمدی گفت: «بطور مشخص زمانیکه من بعنوان رئیس اطلاعات وفرهنگ غزنی وظیفه اجرا می کردم معلوماتی را مکررا دریافت میکردیم که ساحات باستانی تحت کنترول طالبان بصورت غیر قانونی حفریات صورت می گرفت، قاچاقبران، چپاول گران در ولسوالی های ناور، مقر و اندر غزنی کندن کاری می کردند و ما گزارشات آن را به شورای امنیت ریاست اطلاعات وفرهنگ شریک میکردیم.»
مولوی حبیب الله مجاهد رئیس اطلاعات و فرهنگ غزنی، اما می گوید که همه آثار باستانی بدست آمده محفوظ بوده و هیچ گونه خطری متوجه این آثار نیست.
مجاهد افزود که تعدادی از افراد را به منظور حفظ ساحات باستانی موظف کرده اند و به هیچ کسی اجازه کندنکاری خودسر داده نخواهد شد.
رئیس اطلاعات و فرهنگ غزنی می گوید که آثاری که قبلا بدست آمده، همچنان محفوظ بوده و در موزیم غزنی نگهداری می شوند.
حبیب الله مجاهد رئیس اطلاعات وفرهنگ طالبان غزنی گفت: «ما به هموطنان خود اطمینان میدهیم که یک اثر موزیم هم ضایع نخواهد شد. در بخش بازدید مردم از موزیم، قبلا سفیر ایران برای افغانستان طی سفر خود در غزنی از آن دید نمود و در موزیم غزنی برای بازدیدکنندگان داخلی و خارجی هیچ گونه ممانعت وجود ندارد.»
انتهای پیام
