حریم منظری پل خواجو اسیر کمند ساخت و ساز/وقتی حقوق مکتسبه یک مالک بر حقوق عامه اولویت می گیرد
مهرناز شهباز
ساختمانی که سال گذشته در حریم منظری پل خواجو اصفهان قد علم کرده و از سوی مراجع قضایی دستور توقف گرفته بود، با استناد به حق مکتسبه رفع توقف شد. اتفاقی که با مخدوش کردن منظر یکی از بیبدیلترین آثار تاریخی ایران، حقوق عامه را ضایع خواهد کرد.
منظر و کریدور دیداری پل خواجو، یکی از بیبدیلترین آثار تاریخی ایران و میراث چهار صد ساله اصفهان با ادامه عملیات ساخت یک مجتمع مسکونی با استناد به حق مکتسبه مخدوش شده که به اعتقاد کارشناسان چنین اتفاقی برای منظر یک اثر ملی و یگانه ایران، حقوق عامه را نشانه گرفته است و باید بازنگری شود.
پل خواجو از آن جمله آثاری است که همیشه برای اصفهان حکم شناسنامه را داشته و از این رو با توجه به توسعه ساخت و سازها و رشد عمودی آنها، رعایت حریم منظری این اثر تاریخی شاخص، به همراه قوانین شهری و ضوابط حرایم تعریف شده، اهمیت دوچندان دارد.
ارتفاع بناها در حریم درجه یک پلهای تاریخی اصفهان، ۱۲ متر است؛ به گفته شهرداری منطقه ۳ اصفهان، مجتمع مسکونی یاد شده، چهار طبقه بر روی پیلوت است که گرچه از حریم درجه یک، خارج اما با احتساب طبقات و همکف، با ارتفاع بیشتر از ۱۵ متر درست در کریدور دیداری و منظر پل تاریخی خواجو قرار میگیرد ؛ آنچه موجب چنین اتفاق ناخوشایندی در منظر این اثر تاریخی شده، ساخت دو بنای مسکونی با همین ارتفاع در سالهای گذشته بوده که بر همین اساس و طبق طرح تفصیلی اقدام به صدور پروانه ساخت برای بنای یاد شده شده است.
در این میان اما کارشناسان شهرسازی معتقداند ضوابط طرح تفصیلی به عنوان طرح بالادستی به تنهایی کافی نیست و خلاء قوانین لازم الاجرا و ضوابط طراحی منظر دلیل مخدوش شدن منظر آثار و المانهای تاریخی شهر اصفهان است. آنان بر این باور اند که تا برطرف شدن این خلاء قانونی باید در شهر اصفهان، شهرداری بافت تاریخی با قوانین و ضوابطی جدا از ضوابط سایر نقاط شهر ایجاد شود تا به واسطه آن بتوان منظر آثار و بافتهای تاریخی را از چنین آلودگی های بصری حفظ کرد.
برای اصفهان که شهره به شهر گنبدها و پلهای تاریخی است و منظر و افق دید آن از گذشتههای دور تا به امروز آراسته به آثار فاخر معماری به همراه زایندهرود و کرانههای زیبایش بوده است ، تحت شعاع قرار گرفتن این المانهای طبیعی و تاریخی با بناهای بیهویت، اتفاق جبران ناپذیری خواهد بود که تبعات آن در آینده نه چندان دور، از دست رفتن سیما و منظر آثار میراث فرهنگی شهرموزه اصفهان است. این اتفاق از نگاه کارشناسان معماری و میراث فرهنگی به نوعی بی توجهی به هویت و شناسنامههای شهری است که باید میراث تاریخی و فرهنگی آن در همه ارکان توسعه ای مد نظر باشد.
علاوه بر این، گفته میشود نوعی ناهماهنگی بین میراث فرهنگی و شهرداری موجب ارتفاع گرفتن این ساختمان در کریدور دیداری پل خواجو شده است.شهرداری میگوید طبق ضوابط طرح تفصیلی اقدام به صدور پروانه کرده است و معاونت میراث فرهنگی اصفهان در مقابل معتقد است که شهرداری باید به دلیل حساسیت موضوع از اداره کل میراث فرهنگی استعلام میگرفت.
ناصر طاهری، معاونت میراث اصفهان: اداره کل میراث فرهنگی مکاتبه ای با دادسرا در این رابطه انجام داده است و بر این اساس باید منتظر دستور مقام قضایی باشیم.
مسوول حقوقی شهرداری منطقه ۳ : این کوتاهی از میراث فرهنگی است. آیا میراث فرهنگی زمانی که ۲ ساختمان دیگر ساخته شده اند، خواب بوده است؟!
جواد مصلحی، قاضی شعبه ۵ بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب اصفهان: دعوا، دعوای بین شهرداری و میراث فرهنگی است و مالک، یک شخص حقوقی است که وسط دعوای دو نهاد عمومی ، یعنی شهرداری و میراث فرهنگی فدا میشود. این حق الناس است؛ نمیخواهیم به خاطر اینکه ۲ نهاد عمومی با هم مشکلاتی دارند، حق یک شخص حقیقی غیردولتی تضعیع شود، در حالی که هنوز مرتکب جرمی هم نشده است.
آتوسا افغان، رییس انجمن صنفی مهندسان معمار اصفهان با ابراز تاسف از اینکه به راحتی حقوق عامه با اصطلاحی به اسم حقوق مکتسبه زیرپا گذاشته می شود، گفت: در طرحهای قبلی هم که در شهر مطرح بوده، همواره به بحث حقوق مکتسبه استناد شده است. حقوق مکتسبه در برابر حقوق عامه وجاهت ندارد و این موضوع اکنون، به شهر لطمه می زند.
انتهای پیام