میراث غریب درگذشتگان

علی اصغر مونسان در آیین احیا و بازگشایی ورودی باب عالی کاخ گلستان ( سردرشمس العماره) که سه‌شنبه گذشته برگزار شد، گفت:« شکر خدا الان وضعیت میراث‌فرهنگی‌مان خوب است و به صورت مداوم بناهای مختلفی افتتاح می‌شود، از جمله ۳۰۰ پروژه که توسط رئیس‌جمهوری افتتاح شده و ۵۰۰ پروژه دیگر که آماده افتتاح است.»مساله این است وجود این آمار و افتتاحیه های پیاپی (که حتی می‌تواند واقعی باشد) تا چه اندازه می‌تواند نشان‌دهنده شرایط حقیقی و وضعیت حال میراث فرهنگی ( آثار و بناها و بافت‌های تاریخی) کشورمان باشد.

متولی، حرمت امامزاده را نگه دارد

اردشیر اروجی، مدیرکل سابق دفتر برنامه‌ریزی آمار و اطلاعات سازمان میراث فرهنگی و گردشگری می‌گوید: حال میراث فرهنگی ایران اصلا خوب نیست چراکه آسیب‌های زیادی در سال‌های اخیر به بناها و بافت‌های تاریخی کشور وارد شده است.
اروجی معتقد است کم‌کاری وزارتخانه میراث فرهنگی و به‌ویژه معاونت میراث فرهنگی به حدی است که در سال‌های اخیر شاهد خروج بسیاری از آثار تاریخی از فهرست ملی هستیم.
به گفته وی گرچه این بناها و خانه‌های تاریخی با رأی دیوان‌عدالت اداری از ثبت ملی خارج شده، اما متولیان میراث باید با دفاع محکم مانع خروج آنها از فهرست سرمایه‌های ملی کشور می‌شدند به‌ویژه آن‌که از تابستان سال ۹۸ دارای وزارتخانه و بسیار قوی‌تر شده‌اند.  
این پژوهشگر می‌گوید در گذشته هربار که از مسؤولان درباره عملکرد ضعیف‌شان می‌پرسیدیم، جواب می‌شنیدیم که چون سازمان هستیم و برای مبادرت به هرکاری باید از رئیس‌جمهور سؤال و درخواست کنیم اما اگر وزارتخانه شویم می‌توانیم با ورود مستقیم به مسائل و قدرت اجرایی وزارتخانه موانع و مشکلات را برطرف کنیم. سازمان میراث فرهنگی وزارتخانه شد اما مشکلات میراثی کم که نشد، بیشتر هم شد.
به‌طور مثال اتفاقاتی که در خوزستان برای میراث فرهنگی می‌افتد حتی به زبان آوردنش هم شرم‌آور است؛ این‌که لودر بیندازند و آثار و تپه‌های ماقبل تاریخ را صاف کنند یا این‌که بشنویم یک محوطه تاریخی توسط یکی از اعضای یگان حفاظت میراث فرهنگی خریداری و درختکاری شده است. اینها اخبار دردناکی است که این روزها از این حوزه به گوش می‌رسد؛ این‌که کار به جایی رسیده که حتی پاسداران میراث یک مملکت خودشان به این میراث بی‌احترامی می‌کنند؛ حال آن‌که انتظار می‌رود متولی حرمت امامزاده را نگه دارد.  

مدیران بی‌تخصص

احسان ایروانی / رئیس اسبق صندوق احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی هم می‌گوید:متاسفانه مسؤولان وزارتخانه میراث فرهنگی شاخص عملکردشان را گم کرده‌اند و فکر می‌کنند تعداد افتتاحیه‌ها شاخص صحیح این عملکرد است. افتتاحیه خوب است اما شاخص نحوه عملکرد و موفقیت نیست.
مهم‌ترین دلیل گم کردن این شاخص و عدم تشخیص صحیح هم نبودن متخصصان بر مسند اجرایی است. آقای مونسان شاید مدیر خوبی باشد اما هیچ تخصصی در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری ندارند و در جایی که فردی بدون علم و تخصص بر مسند چنین وزارتخانه مهمی می‌نشیند، نمی‌شود انتظاری جز تضعیف و تخریب در زیرمجموعه‌های مربوطش را داشت.
مجموعه‌هایی مثل میراث فرهنگی و محیط‌زیست به‌قدری زیرمجموعه تخصصی دارند که در رأس آنها باید یک فرد متخصص، حرفه‌ای و دانشمند نسبت به این مجموعه بنشیند تا بتواند زیرمجموعه‌های خود را به‌درستی هدایت و برای آنها تصمیم‌سازی کند، درحالی که ما در هر دو حوزه محیط‌زیست و میراث فرهنگی شاهد چنین مهمی نیستیم. برای همین از مدیران و تصمیم‌گیران آن پلن و برنامه اصولی و درست و درمانی برای رفع مشکلات موجود نمی‌بینیم، نتیجه آن‌که هر روز شاهد تخریب و نابودی و تضعیف بخشی از این سرمایه‌های ملی و طبیعی هستیم./جام جم

انتهای پیام