بهسازی در بازار کهنه یا کج سلیقگی

هرچند بافت تاریخی قم در چند دهه اخیر آسیب‌های جدی و می توان گفت وحشتناک دیده است، با این حال محور‌های بازار و مجموعه میدان کهنه (منار زندیه، مسجد فیض و کارونسرای حاج حسین و گذرهای پیرامونی) و محور مسجد جامع و شیخ اباصلت و دروازه ری و محور پامنار و چهل اختران که در میان چهار شارع عمده یعنی بلوار ۱۵ خرداد و خیابان آذر و بلوار روحانی و عمار یاسر محصور افتاده است، هنوز هم یکی از بافت‌های کم‌نظیر و به نظر بنده بی‌نظیر در سطح کشور محسوب می‌شود.
می‌خواهم بگویم بافت مذکور موهبتی الهی است که نصیب مردم قم گشته است. به شرط آن که بدانیم چگونه با آن رفتار کنیم. در این صورت درآمد ارزی خوبی برای ما به ارمغان خواهد گذاشت.
یکی از دغدغه‌های میراث دوستان، جلوگیری از تخریب این بافت بود. زمانی که شنیده شد، شهرداری برای ترمیم پیش قدم شده است، همه ما خشنود و امیدوار شدیم. خاصه این که شهرداری سابقه خوبی در رفتار درست با بافت تاریخی ندارد. قصه آن شکارچی که تفنگ بر زمین گذاشت – و به جمع حامیان حیوانات پیوست – در ذهن تداعی شد.

به‌تازگی از این محدوده تصاویری انتشار یافت که این امید به ناامیدی تبدیل گردید. تصاویر نشان می‌داد که کف بازار با مواد/ مصالح/ متریالِ نامتجانس در حال پوشاندن است. باور بفرمائید از شدت ناراحتی و از این همه بی‌سلیقگی به اصطلاح داغ کردم. همان لحظه اعتراض خود را در گروهی میراث‌دوست گذاشتم. بعد از مدتی معلوم شد در طرح ایراد تنها نیستم و از اهل فن همراه دارم.
خوب است بگویم سابقه آشنایی بنده با رئیس محترم سازمان زیباسازی شهرداری (متولی امر) به حدود پانزده سال پیش برمی‌گردد، زمانی که جهت مشکلات پردیسان در معاونت معماری و شهرسازی شهرداری در خیابان کارگر مهمانشان بودیم. به تعصب و آگاهی ایشان و همکارانشان هم به بافت تاریخی و ارزش‌های آن وقوف دارم. بهتر است بگویم ایشان نسبت به خاندانی اصیل و ریشه‌دار قمی می‌بَرند که خدمات ارزشمندی به قم در کارنامه خود دارند. جز این از روی بزرگواری لوح تقدیری نیز به این ناچیز با امضای مبارک مرحمت فرموده اند، اما همه این‌ها نباید مانع طرح ایراد شود و بنده مطمئنم که ایشان با سعه صدری که دارند، اشکالات را خواهند شنید و ایرادات را دلسوزانه تلقی خواهند فرمود. نمی‌خواهم طول سخن بدهم و مطلب را کوتاه می‌کنم.

بزرگوارانِ دست اندرکار ترمیم بازار کهنه، این مجموعه با همه شکستگی و با همه کهنگی، ارزشی بیش از آن دارد که حتی بتوان دست به ارزیابی آن زد.
در همه جهان این اصل پذیرفته شده است که در ترمیم آثار باستانی و تاریخی باید از مواد همگون/ متجانس بهره برد. مجددا شما را به جُبَیل لبنان و “بازار صور” حواله می‌دهم. ببینید این کشور ورشکسته با چه مهارتی آثار باستانی خود را با عناصر بومی و سنتی ترمیم کرده است. به گونه‌ای که دیدار کننده را به حیرت می‌اندازد. و اگر راه دور است سری به کاشان بزنید.
النهایه دستگاه‌های محترم زیباسازی و میراث فرهنگی اگر این گونه می‌خواهید زیباسازی و بهسازی کنید، لطفا بگذارید بازار کهنه به حال نازیبای خود باقی بماند که بسی دلپذیرتر از ترمیم ناروا است.

انتهای پیام