موفقیت هرمزگان در جذب سرمایه‌گذاری و رشد بودجه؛ بررسی نقش مهدی دوستی در توسعه اقتصادی استان
در شرایطی که بسیاری از استان‌های ایران با کاهش بودجه و افت شاخص امنیت سرمایه‌گذاری مواجه هستند، هرمزگان توانسته است به بالاترین میزان رشد بودجه و شاخص امنیت سرمایه‌گذاری دست یابد. این دستاورد را نمی‌توان بدون در نظر گرفتن عملکرد مهدی دوستی، استاندار سابق هرمزگان و معاون فعلی اقتصادی وزارت کشور، تحلیل کرد. اما چه عواملی باعث این موفقیت شده و چگونه مدیریت او توانسته هرمزگان را در صدر رشد اقتصادی کشور قرار دهد؟
رشد بودجه‌ای هرمزگان بیشترین افزایش در کشور بر اساس داده‌های منتشرشده، استان هرمزگان با ۸۴ درصد رشد بودجه‌ای در لایحه ۱۴۰۴، بیشترین افزایش را در میان تمام استان‌های کشور داشته است. این در حالی است که استان‌هایی مانند خوزستان با ۱۱ درصد رشد، کمترین میزان افزایش اعتبار را تجربه کرده‌اند.
این تفاوت چشمگیر در تخصیص منابع مالی نشان می‌دهد که مدیریت و برنامه‌ریزی اقتصادی در هرمزگان نقش کلیدی در جلب توجه دولت و افزایش سرمایه‌گذاری در این استان داشته است. با مقایسه وضعیت سایر استان‌ها، مشخص می‌شود که توسعه زیرساختی، ایجاد امنیت سرمایه‌گذاری و اتخاذ سیاست‌های اقتصادی مناسب، اصلی‌ترین دلایل این رشد بوده است.
هرمزگان در صدر امنیت سرمایه‌گذاری؛ دلیل اعتماد سرمایه‌گذاران چیست؟
بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، هرمزگان در رتبه نخست امنیت سرمایه‌گذاری کشور قرار دارد. این موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که بدانیم بسیاری از استان‌های دیگر، به‌ویژه مناطق کمتر توسعه‌یافته، در ایجاد شرایط مطلوب برای سرمایه‌گذاران ناکام بوده‌اند.
دلیل اصلی این امنیت بالا را می‌توان در مدیریت اقتصادی و اجرای سیاست‌های جذب سرمایه‌گذاری دانست. در دوره مدیریت مهدی دوستی بر هرمزگان، اقدامات متعددی برای افزایش شفافیت اقتصادی، کاهش موانع سرمایه‌گذاری و بهبود زیرساخت‌های کلیدی استان انجام شد. از جمله مهم‌ترین این اقدامات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. کاهش بروکراسی و تسهیل صدور مجوزهای سرمایه‌گذاری:
یکی از موانع بزرگ در مسیر توسعه اقتصادی، بروکراسی پیچیده و طولانی در فرآیندهای سرمایه‌گذاری است. سیاست‌های مهدی دوستی در استانداری هرمزگان باعث شد که این موانع کاهش یابند و مسیر جذب سرمایه هموارتر شود.
۲. افزایش شفافیت اقتصادی و کاهش فساد اداری:
سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای ورود به یک بازار، نیاز به اطمینان از ثبات قوانین و کاهش فساد دارند. دوستی با اجرای سیاست‌های نظارتی دقیق و شفاف‌سازی مالی، هرمزگان را به مقصدی امن‌تر برای سرمایه‌گذاری تبدیل کرد.
۳. توسعه زیرساخت‌های کلیدی:
از جمله اقدامات کلیدی در دوران مدیریت وی، توسعه بنادر، بهبود حمل‌ونقل و ایجاد نواحی ویژه اقتصادی بود که نقش مهمی در افزایش جاذبه‌های اقتصادی استان داشت.
۴. ایجاد انگیزه‌های اقتصادی برای سرمایه‌گذاران:
ارائه تسهیلات مالی، کاهش هزینه‌های گمرکی و ایجاد مناطق آزاد اقتصادی، باعث شد سرمایه‌گذاران بیشتری به هرمزگان جذب شوند.
مهدی دوستی؛ از استانداری هرمزگان تا معاونت اقتصادی وزارت کشور
موفقیت‌های مهدی دوستی در هرمزگان باعث شد که او به یکی از چهره‌های تأثیرگذار در حوزه اقتصادی کشور تبدیل شود. عملکرد او در مدیریت اقتصادی استان و جذب سرمایه‌گذاری، زمینه‌ساز انتخاب او به‌عنوان معاون اقتصادی وزارت کشور شد.
انتخاب او برای این سمت، نشان‌دهنده این است که دولت نیز به توانایی‌های او در مدیریت اقتصادی اعتماد دارد. تجربه موفق وی در توسعه هرمزگان می‌تواند به‌عنوان یک الگوی موفق برای سایر استان‌های کشور مورد استفاده قرار گیرد.
مقایسه با سایر استان‌ها؛ چرا برخی استان‌ها ناکام ماندند؟
در مقابل موفقیت چشمگیر هرمزگان، استان‌هایی مانند خوزستان با رشد بودجه‌ای ناچیز و امنیت سرمایه‌گذاری پایین، همچنان درگیر چالش‌های ساختاری هستند. نبود برنامه‌ریزی منسجم، عدم شفافیت مالی، سوءمدیریت و فساد اداری از جمله دلایلی است که باعث شده این استان‌ها از رشد اقتصادی محروم بمانند.
استان خوزستان با تنها ۱۱ درصد افزایش بودجه، کمترین رشد را در میان استان‌های کشور تجربه کرده است. این در حالی است که این استان یکی از غنی‌ترین مناطق ایران از نظر منابع طبیعی و صنعتی است. مدیریت نادرست، عدم برنامه‌ریزی مناسب برای توسعه زیرساخت‌ها و مشکلات گسترده اجتماعی و زیست‌محیطی، باعث شده که خوزستان از فرصت‌های اقتصادی خود بهره‌برداری نکند.
الگوی موفقیت هرمزگان قابل تعمیم به سایر استان‌هاست؟
موفقیت هرمزگان در افزایش بودجه و جذب سرمایه‌گذاری، نتیجه یک مدیریت کارآمد و برنامه‌ریزی اقتصادی دقیق بوده است.
این استان نشان داد که با ایجاد امنیت سرمایه‌گذاری، کاهش موانع اداری و توسعه زیرساخت‌های کلیدی، می‌توان رشد اقتصادی را تسریع کرد.
اکنون که مهدی دوستی به سمت معاونت اقتصادی وزارت کشور منصوب شده است، انتظار می‌رود که تجربه موفق او در هرمزگان، در سایر استان‌های کشور نیز به‌کار گرفته شود. اما اجرای این مدل در سایر استان‌ها نیازمند اراده سیاسی، کاهش فساد اداری و افزایش شفافیت اقتصادی است.
اگر دولت بتواند الگوی موفقیت هرمزگان را در سراسر کشور پیاده کند، نه‌تنها رشد اقتصادی متوازن‌تری در ایران شکل خواهد گرفت، بلکه امنیت سرمایه‌گذاری نیز بهبود خواهد یافت و روند توسعه استان‌های کمتر توسعه‌یافته نیز شتاب خواهد گرفت.
چالش‌های پیاده‌سازی الگوی موفق هرمزگان در سایر استان‌ها
هرچند تجربه موفق هرمزگان تحت مدیریت مهدی دوستی نشان‌دهنده امکان توسعه اقتصادی پایدار در ایران است، اما انتقال این مدل به سایر استان‌ها با چالش‌هایی همراه خواهد بود. برخی از موانع مهم در این مسیر عبارتند از:
1. ساختار اداری ناکارآمد و بروکراسی پیچیده:
بسیاری از استان‌های ایران همچنان با مشکلات گسترده در فرآیندهای اداری مواجه‌اند. فساد، موازی‌کاری و پیچیدگی‌های غیرضروری در صدور مجوزها، انگیزه سرمایه‌گذاران را کاهش داده و روند توسعه را کند می‌کند.
2. کمبود زیرساخت‌های لازم برای جذب سرمایه‌گذاری:
برخلاف هرمزگان که به دلیل موقعیت استراتژیک خود دارای بنادر و مناطق آزاد تجاری است، برخی استان‌های دیگر از کمبود زیرساخت‌های اساسی مانند حمل‌ونقل، شبکه انرژی و فناوری اطلاعات رنج می‌برند. توسعه این زیرساخت‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری‌های کلان و برنامه‌ریزی بلندمدت است.
3. عدم حمایت از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی:
در بسیاری از استان‌ها، سرمایه‌گذاران با مشکلاتی مانند نبود امنیت اقتصادی، بی‌ثباتی در سیاست‌گذاری‌های کلان و عدم ارائه مشوق‌های اقتصادی مواجه هستند. در حالی که در هرمزگان، اقدامات حمایتی باعث افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران شد، در برخی دیگر از استان‌ها، نبود حمایت کافی باعث خروج سرمایه‌ها شده است.
۴. مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی:
استان‌هایی مانند خوزستان با چالش‌های شدید زیست‌محیطی مانند بحران آب، آلودگی هوا و فرسایش خاک مواجه‌اند. این مشکلات نه تنها بر زندگی مردم تأثیر منفی گذاشته، بلکه سرمایه‌گذاران را نیز از ورود به این مناطق منصرف کرده است. حل این معضلات نیازمند همکاری دولت، نهادهای محلی و بخش خصوصی است.
مهدی دوستی و مأموریت جدید در وزارت کشور
اکنون که مهدی دوستی به‌عنوان معاون اقتصادی وزارت کشور منصوب شده، بسیاری امیدوارند که او بتواند تجربه موفق هرمزگان را به سایر استان‌های ایران تعمیم دهد. اما برای تحقق این امر، دولت باید اقدامات مشخصی را در دستور کار قرار دهد:
• ایجاد مشوق‌های سرمایه‌گذاری برای استان‌های کم‌برخوردار:
ارائه تسهیلات ویژه به سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی برای ورود به استان‌های کمتر توسعه‌یافته، می‌تواند باعث رشد اقتصادی در این مناطق شود.
• تمرکز بر بهبود زیرساخت‌های اقتصادی و صنعتی:
توسعه شبکه حمل‌ونقل، تأمین انرژی پایدار و ایجاد مناطق ویژه اقتصادی در استان‌های محروم، می‌تواند شرایط را برای جذب سرمایه‌گذاران تسهیل کند.
• اصلاح ساختار اداری و کاهش فساد:
شفاف‌سازی فرآیندهای اقتصادی، دیجیتالی‌کردن خدمات دولتی و حذف واسطه‌های غیرضروری، از جمله اقداماتی است که می‌تواند بروکراسی پیچیده را کاهش داده و روند سرمایه‌گذاری را تسهیل کند.
• افزایش امنیت اقتصادی و کاهش ریسک سرمایه‌گذاری:
سرمایه‌گذاران نیاز به ثبات دارند. دولت باید سیاست‌هایی را اتخاذ کند که باعث کاهش ریسک اقتصادی و ایجاد فضای اعتماد در بین فعالان اقتصادی شود.
آیا ایران می‌تواند به توسعه متوازن دست یابد؟
رشد چشمگیر هرمزگان در شاخص‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری، ثابت کرد که با مدیریت صحیح و برنامه‌ریزی اصولی، امکان توسعه پایدار در ایران وجود دارد. اما این موفقیت زمانی معنادار خواهد بود که سایر استان‌ها نیز بتوانند از این مدل بهره ببرند.
مهدی دوستی، که حالا در جایگاه معاون اقتصادی وزارت کشور قرار دارد، با چالش بزرگی روبه‌رو است: چگونه می‌توان الگوی موفق هرمزگان را در سراسر ایران اجرا کرد؟
پاسخ این پرسش به تصمیمات کلان اقتصادی، اراده سیاسی و حمایت مستمر دولت بستگی دارد. اگر دولت بتواند از تجربه هرمزگان درس بگیرد و سیاست‌های مشابهی را در سایر استان‌ها اجرا کند، می‌توان امیدوار بود که در آینده‌ای نه‌چندان دور، شکاف‌های توسعه‌ای میان استان‌های ایران کاهش یابد و کشور به سمت یک توسعه اقتصادی متوازن حرکت کند.
چالش‌های پیش روی توسعه اقتصادی در استان‌های کم‌برخوردار
هرچند موفقیت هرمزگان در جذب سرمایه‌گذاری و افزایش رشد بودجه‌ای چشمگیر بوده، اما این الگو نمی‌تواند بدون اصلاحات ساختاری در سایر استان‌ها تکرار شود. برخی از مشکلات اساسی که مانع از اجرای مدل توسعه‌ای مشابه در سایر نقاط کشور می‌شوند، عبارتند از:
1. عدم توازن در تخصیص بودجه و منابع مالی:
بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که برخی استان‌ها، از جمله خوزستان، سیستان و بلوچستان و کهگیلویه و بویراحمد، به‌رغم ظرفیت‌های فراوان اقتصادی، همواره در تخصیص بودجه‌های توسعه‌ای مورد بی‌مهری قرار گرفته‌اند. این بی‌عدالتی در توزیع منابع، باعث عقب‌ماندگی زیرساختی در این مناطق شده و روند جذب سرمایه را با مشکل مواجه کرده است.
2. فساد و ناکارآمدی اداری:
بسیاری از استان‌ها با مشکل بوروکراسی پیچیده، فساد سازمان‌یافته و مدیریت ناکارآمد روبه‌رو هستند. این مشکلات نه‌تنها باعث کندی فرآیندهای اقتصادی شده، بلکه فضای کسب‌وکار را برای سرمایه‌گذاران نامطلوب کرده است.
3. مشکلات امنیتی و اجتماعی:
استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان و خوزستان، علاوه بر مشکلات اقتصادی، با چالش‌های امنیتی و ناآرامی‌های اجتماعی نیز مواجه‌اند. این مسائل باعث شده تا سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی تمایل کمتری برای ورود به این استان‌ها داشته باشند.
4. نبود مشوق‌های اقتصادی:
در حالی که استان‌هایی مانند هرمزگان توانسته‌اند با ارائه تسهیلات ویژه، از جمله معافیت‌های مالیاتی و تسهیلات گمرکی، سرمایه‌گذاران را جذب کنند، سایر استان‌ها همچنان فاقد چنین مشوق‌هایی هستند. ایجاد انگیزه‌های اقتصادی مشابه می‌تواند نقش مهمی در رشد سرمایه‌گذاری در این مناطق داشته باشد.
آیا مهدی دوستی می‌تواند الگوی هرمزگان را در سطح ملی پیاده کند؟
با انتصاب مهدی دوستی به عنوان معاون اقتصادی وزارت کشور، این امیدواری وجود دارد که تجربه موفق او در هرمزگان به سایر استان‌ها نیز تسری یابد. اما برای این کار، نیاز به یک برنامه اقتصادی جامع و هماهنگ میان دولت و بخش خصوصی وجود دارد.
برخی اقدامات کلیدی که باید در اولویت قرار گیرد:
• تمرکز بر کاهش موانع بوروکراتیک و اصلاح نظام اداری
• افزایش شفافیت در تخصیص بودجه و مبارزه با فساد مالی
• ایجاد زیرساخت‌های اقتصادی در استان‌های کمتر توسعه‌یافته
• افزایش حمایت‌های دولتی از سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی
• ارائه مشوق‌های اقتصادی و مالیاتی در مناطق کم‌برخوردار
اگر این سیاست‌ها با جدیت اجرا شود، می‌توان انتظار داشت که استان‌های محروم نیز مسیر توسعه را طی کنند و الگوی موفق هرمزگان به یک مدل کشوری تبدیل شود. اما پرسش اصلی این است: آیا دولت اراده و توان اجرای این تغییرات را دارد؟
از الگوی موفق هرمزگان تا توسعه پایدار در ایران
عملکرد موفق مهدی دوستی در افزایش امنیت سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی هرمزگان، نشان داد که با برنامه‌ریزی درست و مدیریت کارآمد، می‌توان توسعه را به استان‌های دیگر نیز گسترش داد. اما این مهم تنها در صورتی محقق خواهد شد که سیاست‌های اقتصادی دولت به سمت کاهش نابرابری‌های بودجه‌ای، افزایش حمایت از سرمایه‌گذاران و رفع موانع ساختاری حرکت کند.
الگوی موفق هرمزگان در جذب سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی، نشان داد که با مدیریت صحیح، اصلاحات اقتصادی و کاهش موانع سرمایه‌گذاری، توسعه پایدار امکان‌پذیر است.
با حضور دوستی در وزارت کشور، این فرصت فراهم شده تا تجربه موفق هرمزگان در سراسر ایران پیاده‌سازی شود. اما بدون یک عزم ملی و اصلاحات ساختاری، رشد اقتصادی متوازن در ایران همچنان یک رؤیا باقی خواهد ماند.
انتهای پیام
