حریم پاسارگاد در خطر/ چرا حریم پاسارگاد مصوب نمی‌شود؟
کارخانه ترشی و رب‌گوجه‌فرنگی، تیرهای چراغ برق، بلندمرتبه‌سازی و... در حریم پاسارگاد کم بود که همچنان ساخت پاسگاه هم به این فهرست بلندبالا اضافه شده است.
پاسگاهی که در دوران کرونا سرعت بیشتری برای ساخت گرفته و هر روز تغییرات آن مشهودتر می‌شود، همان‌طور که مقبره‌سازی روی مزار شهدا هم آغاز شده است. این روند در حالی اتفاق می‌افتد که هنوز حریم پاسارگاد مصوب و به ارگان‌ها و نهادهای مختلف ابلاغ نشده است.
به تازگی تصاویری از حریم آرامگاه کوروش به میراث‌خبر رسیده که ثابت می‌کند، حریم پاسارگاد بیش از پیش در خطر است. به نظر می‌رسد که اثر جهانی پاسارگاد روز به روز با تهدید‌های بیشتری مواجه می‌شود در حالی که قرار بود پس از تعیین حریم شاهد چنین قانون‌شکنی‌هایی در پاسارگاد نباشیم.
پیش‌تر مسئولان وعده داده بودند که جلوی شکستن حریم پاسارگاد گرفته می‌شود اما در همین شش ماه گذشته که کرونا رمق مردم را گرفته است، ساخت پاسگاه در حریم، همچنان ادامه دارد و اقدامی برای جلوگیری از این ساخت‌وساز انجام نمی‌شود. آیا مجوزهای لازم برای ساخت پاسگاه گرفته شده است؟
محمد‌حسن طالبیان، معاون میراثفرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع‌دستی، پیش از این به رسانه‌ها گفته بود: «مدیران من، طی سال‌ها، تلاش بسیاری برای جلوگیری از تعرض به حریم پاسارگاد کرده‌اند و ما تمام توان خود را برای اتمام این روند به کار گرفته‌ایم.»
اما به نظر نه تنها مشکل کارخانه رب گوجه‌فرهنگی حل نشد بلکه مشکلات دیگری هم در حریم پاسارگاد ایجاد شده است.
در همین‌رابطه، در سال ۹۶، حمید فدایی که فقط مدیر پایگاه پاسارگاد بود و هنوز ریاست مجموعه پایگاه جهانی تخت‌جمشید را به عهده نداشت، گفته بود، مشکل نداشتن واحد حقوقی در پایگاه است:«مسؤولان حقوقی در میراثفرهنگی فارس خود را ملزم به پاسخگویی نمی‌دانند و با واسطه به ما پاسخ می‌دهند. این شهرک در گوشه‌ای از حریم ما قرار گرفته و گرهی برای ماست. گره کوری هم است. پروژه‌ی بزرگی که استان و کشور در آن دخیلند و مقیاس آن از کارخانه خیلی بزرگ‌تر است. آنها حریم ما را مخدوش کردند. حتی رنگ‌هایی را که برای سقف‌ها اعلام کردیم رعایت نکردند؛ هرچند رنگ تنها یک جنبه از قضیه است.» حال شاهد هستیم که بعد از گذشت سه سال هنوز این مشکلات به قوت خود باقی است.
آرامگاه کوروش بنایی است با معماری منحصربه‌فرد، که در فاصله حدود یک کیلومتری جنوب غربی کاخ‌های پاسارگاد قرار دارد. این بنا از همه سوی دشت مرغاب پیداست، به‌ویژه اگر از سمت جنوب غربی از راه باستانی گذر کنیم و از تنگه بلاغی وارد دشت شویم، نخستین چیزی که جلب توجه می‌کند آرامگاه کوروش است. این اثر در سال ۲۰۰۴ میلادی به عنوان زیر مجموعه پاسارگاد تحت شماره ۱۱۰۶ در میراث جهانی یونسکو ثبت شده‌است. حریم این بنای ارزشمند اکنون بیش از همیشه در خطر است و باید دید که مسؤولان میراثفرهنگی چه برنامه‌ای برای حل مشکل حقوقی پایگاه‌های جهانی میراثفرهنگی دارند؟
آثار چند هزارساله حریم محوطه میراث جهانی تخت جمشید به لطف فعالیت شبانه روزی و مستمر گنج یابان و جویندگان نادان و سودجویان به شدت در حال تخریب و نابودی است.
براساس گزارش ها و تصاویری که بدست “دیده بان میراث فرهنگی” رسیده است شاهد تخریب گسترده، ناجوانمردانه و روزافزون تمامی مظاهر تمدنی در کوهستان و دامنه و دشت تخت جمشید از معادن سنگ هخامنشی گرفته تا گورهای چند هزارساله و هر اثری که رنگ و بویی از باستانی بودن بر خود داشته باشد هستیم. قابل تاسف است که آثاری که برای بیش از چندین هزار سال و بدون وجود هیچ سازمان و ارگان نظارتی و حفاظتی دست نخورده و در امنیت کامل تا به امروز سالم باقی مانده بودند، امروزه به شکلی گستاخانه و بی وقفه با مته و پتک و بیل و کلنگ مورد تعرض و تخریب و نابودی قرار می گیرند. همین سال گذشته بود که اخبار و تصاویر انفجار و نابودی بخش هایی از معدن بزرگ هخامنشی مشهور به معدن الماس بری در سیوند فارس واقع در محدوده حفاظتی یگان حفاظت تخت جمشید منتشر و گزارش شد. براساس وسعت زیاد و فعالیت گسترده افراد و باندهای قاچاقچی فعال در منطقه اگر بزودی زود اقدامی عملی در شناسایی و دستگیری و سپردن متخلفان به مراجع قضایی اقدامی عاجل صورت نگیرد دیگر هیچ اثر تاریخی سالمی در منطقه برجای نخواهد ماند.
دیده بان در انتظار واکنش موثر و فوری مسوولان یگان حفاظت و مدیریت میراث فرهنگی فارس و تخت جمشید در زمینه چرایی رخداد مستمر چنین تخریب ها و ویرانگری هایی در حریم حفاظتی تخت جمشید و اطلاع رسانی آن به دوستداران و فعالان حوزه میراث خواهد بود.
انتهای پیام
