چرا ۲۵ سال است که پیاده‌راه شدن لاله‌زار مسکوت مانده است؟ مروری بر تاریخچه و وضعیت کنونی این خیابان فرهنگی تهران
لاله‌زار تهران، روزگاری به عنوان یکی از مراکز فرهنگی و هنری مهم ایران، با سینماها، تئاترها و انتشارات برجسته‌اش شناخته می‌شد. اما حالا این خیابان، که زمانی از پرجنب‌وجوش‌ترین و فرهنگی‌ترین محله‌های تهران بود، به خیابانی محصور در ساختمان‌های تجاری و بی‌روح بدل شده است. طرح‌هایی برای پیاده‌راه کردن این خیابان در ۲۵ سال گذشته مطرح شده، اما همچنان مسکوت مانده است. با نگاهی به تاریخچه لاله‌زار و وضعیت کنونی آن، این سوال مطرح می‌شود که چرا اقدامات موثر برای احیای فرهنگی این خیابان به فراموشی سپرده شده است؟
از پاتوق فرهنگی تا خیابانی بی‌روح
لاله‌زار تهران، که در دهه‌های گذشته مرکز فعالیت‌های فرهنگی و هنری تهران بود، زمانی مکانی برای تجمع نویسندگان، هنرمندان، تماشاگران سینما و تئاترها بود. اما اکنون، لاله‌زار دیگر آن شکوه گذشته را ندارد. سالن‌های سینما و تئاترهایی که روزگاری در دل این خیابان مشغول فعالیت بودند، اکنون یا تعطیل شده‌اند یا جای خود را به ساختمان‌های تجاری و مراکز خرید داده‌اند. این خیابان به‌جای آنکه به عنوان یک مقصد فرهنگی معرفی شود، به مکانی برای عبور و مرور تبدیل شده است.
لاله‌زار، یک گنجینه تاریخی در خطر فراموشی
حدود ۸۰ درصد از بناهای خیابان لاله‌زار دارای قدمت تاریخی و معماری ارزشمند هستند. این بناها نه تنها بخش قابل توجهی از هویت تاریخی تهران را نمایان می‌کنند، بلکه هر کدام گواهی از تاریخ تحولات فرهنگی، هنری و اجتماعی کشور در دهه‌ها و قرن‌های گذشته به شمار می‌روند. با این حال، با گسترش بی‌رویه ساخت‌وسازها و برنامه‌های تجاری، بسیاری از این بناها یا تخریب شده‌اند یا در معرض تخریب قرار دارند. این وضعیت پرسشی جدی درباره حفظ میراث فرهنگی و بازسازی هویت تاریخی این منطقه ایجاد کرده است.
طرح پیاده‌راه شدن لاله‌زار، چرا مسکوت مانده است؟
طرح پیاده‌راه کردن خیابان لاله‌زار برای نخستین بار در حدود ۲۵ سال پیش مطرح شد. هدف از این طرح، بازگرداندن حیات فرهنگی به این خیابان و جلوگیری از تخریب بیشتر بناهای تاریخی آن بود. اما باوجود پیگیری‌ها و درخواست‌های مختلف از سوی فعالان فرهنگی و شهری، این طرح همچنان در مرحله اجرایی باقی نمانده است. برخی از موانع این طرح شامل مشکلات مالی، نبود هماهنگی بین نهادهای مسئول و مخالفت‌های گروه‌های تجاری و صاحبان ساختمان‌های قدیمی است. این مسکوت ماندن طرح باعث شده که لاله‌زار همچنان از فرصتی برای احیای فرهنگی و گردشگری بی‌بهره باشد.
لاله‌زار در آستانه گم کردن هویت فرهنگی‌اش
در حالی که بسیاری از خیابان‌ها و محله‌های تهران به‌طور موفقیت‌آمیزی پیاده‌راه شده‌اند و به مقصدهای گردشگری و فرهنگی تبدیل شده‌اند، لاله‌زار همچنان در انتظار توجه مسئولان و اقداماتی موثر برای احیای هویت فرهنگی خود است. اگرچه اقدامات محدود در این راستا صورت گرفته، اما هنوز این خیابان به عنوان یک جاذبه فرهنگی و تاریخی مورد توجه قرار نگرفته است. اگر برنامه‌ریزی‌های فرهنگی و شهری به‌طور جدی برای پیاده‌راه کردن و بازسازی لاله‌زار انجام نشود، این خیابان از یکی از پاتوق‌های فرهنگی کشور به نقطه‌ای از فراموشی و بی‌توجهی تبدیل خواهد شد.
نیاز به تغییرات واقعی در سیاست‌های شهری برای احیای لاله‌زار
برای احیای لاله‌زار و بازگشت آن به جایگاه فرهنگی و تاریخی خود، لازم است که برنامه‌ریزی‌های شهری و میراثی به‌طور جدی تغییر کنند. این امر نیازمند هماهنگی بین نهادهای مختلف مانند شهرداری، وزارت میراث فرهنگی و اوقاف، و همچنین مشارکت بخش خصوصی و مردم است. تنها در صورت توجه به حفظ و احیای بناهای تاریخی و اجرای طرح‌های پیاده‌راهی با رویکرد فرهنگی، می‌توان این خیابان را به یکی از جاذبه‌های مهم و پایدار فرهنگی و گردشگری تهران تبدیل کرد.
لاله‌زار، نمادی از هویت تهران که نیازمند بازسازی است
در نهایت، لاله‌زار نه تنها یکی از خیابان‌های تاریخی تهران است بلکه نمادی از هویت فرهنگی، هنری و اجتماعی این شهر به شمار می‌رود. اگرچه امروز این خیابان با چالش‌های زیادی روبرو است، اما با تلاش‌های بیشتر برای احیای آن به‌عنوان یک مقصد فرهنگی، می‌توان آن را به یکی از جاذبه‌های گردشگری برجسته تهران تبدیل کرد. برای این منظور، نیاز به تصمیمات سریع و عملی از سوی مسئولان و همراهی مردم و فعالان میراث فرهنگی است تا لاله‌زار همچنان بتواند در دل تاریخ تهران بدرخشد.
انتهای پیام
