خطر نابودی آرامگاه قطب‌الدین حیدر: هوازدگی و بی‌توجهی به یک میراث فرهنگی ارزشمند
آرامگاه قطب‌الدین حیدر، یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی و فرهنگی خراسان بزرگ، در حال نابودی است. کارشناسان میراث‌فرهنگی هشدار می‌دهند که هوازدگی به جان گچ‌بری‌های این بنای ارزشمند افتاده و با وجود وعده‌های مکرر از سوی مدیران، هنوز برنامه‌ای برای ساماندهی آن وجود ندارد.
با وجود پژوهش‌های انجام شده، به‌نظر می‌رسد که مسئولان وزارت میراث‌فرهنگی به وظایف خود عمل نمی‌کنند و این اثر مهم در معرض خطر جدی قرار دارد.
آرامگاه قطب‌الدین حیدر؛ قلب تپنده خراسان بزرگ
آرامگاه قطب‌الدین حیدر، عارف بزرگ ایرانی، به‌عنوان یکی از مراکز مهم زیارتی و گردشگری در خراسان، سال‌هاست که مورد توجه پژوهشگران و دوستداران میراث فرهنگی قرار گرفته است. این بنا که صد سال بعد از مرگ قطب‌الدین حیدر توسط هنرمندان و معماران ایرانی ساخته شده، اکنون در خطر هوازدگی و تخریب قرار دارد. برخی کارشناسان، در مطالعات اخیر خود بر این باورند که این بنا در واقع قدمتی به مراتب بیشتر از آنچه تاکنون تصور می‌شد، دارد.
کشف لایه‌های تاریخی؛ سرنخ‌های جدید درباره قدمت بنا
پژوهش‌ها و مرمت‌های انجام شده توسط کارشناسان، منجر به کشف لایه‌هایی از گچ‌کاری شده که هرکدام بخش‌هایی از تاریخ را نمایان می‌کند. لایه‌های نازکی که حتی thinner than eggshell بوده‌اند، نشان از قدمت این بنا به دوره تیموریان و ایلخانیان دارند. با وجود این کشفیات مهم، وضعیت کنونی بنا به شدت نگران‌کننده است و به‌نظر می‌رسد بی‌توجهی مدیران میراث‌فرهنگی و اوقاف خراسان بر ادامه این روند تاثیر منفی گذاشته باشد.
کمبود بودجه؛ مانع اصلی در حفاظت از اثر
در سال‌های گذشته، با وجود وعده‌های مکرر مدیران میراث‌فرهنگی و نمایندگان مجلس، هنوز هیچ بودجه‌ای برای ساماندهی و مرمت آرامگاه قطب‌الدین حیدر اختصاص نیافته است. یک کارشناس مرمت که از سال ۱۳۹۶ روی این بنا کار کرده، اعلام کرده است که فقط یک میلیارد تومان می‌تواند وضعیت بحرانی بنا را به‌صورت اضطراری نجات دهد. اما در حال حاضر، این مبلغ تنها در حد یک آرزو باقی مانده و مسئولان هیچ اقدامی در این راستا انجام نداده‌اند.
بی‌توجهی به یک میراث فرهنگی؛ مسئولان کجا هستند؟
سوال اصلی این است که چرا مدیران میراث‌فرهنگی و اوقاف خراسان به وظایف خود در حفاظت از این اثر تاریخی عمل نمی‌کنند؟ آرامگاه قطب‌الدین حیدر یکی از مهم‌ترین بناهای تربت حیدریه و خراسان بزرگ است که در صورت ساماندهی می‌تواند به یکی از قطب‌های گردشگری مهم تبدیل شود. با این حال، بی‌توجهی به وضعیت بنا و عدم اقدام جدی برای حفاظت از آن، وضعیت را به‌مراتب نگران‌کننده‌تر کرده است.
اهمیت تاریخی و فرهنگی آرامگاه
این بنا در طول تاریخ، مورد توجه حاکمان وقت بوده و در دوره‌های مختلف، از تیموریان و ایلخانیان تا دوران صفوی، همواره مورد ترمیم و توجه قرار گرفته است. یکی از کارشناسان مرمت بر این نکته تأکید دارد که در دوره شاه طهماسب صفوی، ارزش قابل توجهی برای این بنا قائل بودند و سفارشاتی برای مرمت آن داده شده است.
شعر و هنر؛ صدای اعتراض مردم
بهمن صباغ، شاعر خراسانی، با خوانش اشعاری بر روی دیوارهای این بنا، صدای اعتراض مردم تربت حیدریه به وضعیت کنونی آرامگاه را به گوش مسئولان رسانده است. در حالی که مردم خواستار رسیدگی به این بنا هستند، همچنان هیچ اقدام جدی برای ساماندهی و حفاظت از آن صورت نگرفته است.
آرامگاه قطب‌الدین حیدر، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی و فرهنگی ایران، در معرض خطر جدی قرار دارد. بی‌توجهی مسئولان و کمبود بودجه، این اثر را به سوی نابودی سوق می‌دهد. کنشگران میراث‌فرهنگی و دوستداران این اثر تاریخی، خواستار اقدام فوری و جدی از سوی مسئولان برای حفظ و مرمت این بنا هستند. حفظ این اثر نه‌تنها نیاز به یک عزم جدی از سوی وزارت میراث‌فرهنگی دارد، بلکه به‌عنوان بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی کشور نیز اهمیت دارد.
انتهای پیام
