عیدانی: احیای قنات‌ها، راه نجات منابع زیرزمینی/همکاری مردم و بازسازی زیرساخت‌ها تنها راه نجات
مدیرعامل آب و منطقه‌ای هرمزگان با اشاره به کاهش شدید بارش‌ها و خالی شدن 85 درصد ظرفیت سدهای استان، خواستار گزارش‌دهی مردم درخصوص حفر چاه‌های غیرمجاز شد.
وی از راه‌اندازی سامانه ۱۸۱۱ برای رسیدگی به تخلفات حوزه آب خبر داد و تأکید کرد که تنها همکاری مردم و مدیریت منابع آبی می‌تواند از بحران آبی استان جلوگیری کند.
وضعیت وخیم منابع آبی هرمزگان؛ راه نجات چیست؟
در مصاحبه‌ای که روز دوشنبه با خبرنگاران صورت گرفت، جمشید عیدانی، مدیرعامل آب و منطقه‌ای هرمزگان، به شرح وضعیت آبی استان پرداخت. وی با اشاره به متوسط بارندگی ۱۸.۴ میلی‌متر مکعب در بلندمدت و کاهش شدید بارش‌ها در سال‌های اخیر، گفت: «متأسفانه در بسیاری از مناطق استان، به‌ویژه در جزایر و مناطقی که سد ذخیره‌سازی وجود ندارد، بارش‌ها عملاً هیچ اثری در تأمین منابع آب نداشته است». او همچنین افزود که تنها ۱۵ درصد آب موجود در سدهای میناب، شمیل و نیان قابل برداشت نیست و این مقدار پایین‌تر از دریچه‌های تخلیه است. با توجه به پیش‌بینی‌های ناامیدکننده هواشناسی، شرایط برای ادامه بهره‌برداری از منابع سطحی تا پایان سال به‌شدت محدود خواهد بود.
قنات‌ها؛ میراثی برای مدیریت منابع آب زیرزمینی
در ادامه، مدیرعامل آب منطقه‌ای هرمزگان بر اهمیت احیای قنات‌ها به‌عنوان یکی از راهکارهای مهم برای مدیریت منابع آب زیرزمینی تأکید کرد. قنات‌ها به‌عنوان میراثی ارزشمند از دوران کهن، نقش مهمی در حفظ و توزیع پایدار آب در مناطق خشک داشته‌اند. احیای این سیستم‌ها نه‌تنها می‌تواند به تأمین آب مناطق روستایی کمک کند، بلکه از افت شدید سطح آب زیرزمینی در دشت‌های ممنوعه جلوگیری می‌کند.
عیدانی با اشاره به وجود ۷۴ دشت آبی در هرمزگان، خاطرنشان کرد که ۵۶ دشت به‌عنوان ممنوعه معرفی شده‌اند و وضعیت بحرانی دارند. وی افزود: «احیای قنوات می‌تواند به تعادل‌بخشی به منابع زیرزمینی کمک کند و از فرسایش و کاهش شدید سطح آب‌های زیرزمینی جلوگیری کند. استفاده از فناوری‌های نوین برای بهینه‌سازی سیستم‌های سنتی آبیاری، می‌تواند بهره‌وری منابع آب را بهبود بخشد».
پیشنهادات برای مدیریت بحران آبی هرمزگان
برای مدیریت بحران آب در استان، عیدانی به چند پیشنهاد کلیدی اشاره کرد. وی گفت: «در وهله اول، نیاز به بازسازی و بهینه‌سازی شبکه‌های آبیاری و زهکشی وجود دارد. همچنین لازم است جایگزینی شبکه انتقال آب از میناب به بندرعباس سرعت یابد تا بتوان از هر قطره آبی به‌صورت بهینه استفاده کرد».
یکی از مهم‌ترین اقدامات پیشنهادی وی، فرهنگ‌سازی در میان مردم برای جلوگیری از حفر چاه‌های غیرمجاز است. وی گفت: «متأسفانه هنوز درک اجتماعی کافی از این موضوع وجود ندارد. حفر چاه غیرمجاز نه‌تنها به محیط زیست آسیب می‌رساند، بلکه منابع آبی زیرزمینی را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. ما از مردم می‌خواهیم که هرگونه تخلف را از طریق سامانه ۱۸۱۱ گزارش کنند».
یکی از پیشنهادات کلیدی برای بهبود وضعیت آبی هرمزگان، اجرای برنامه‌های مدیریت جامع آب است که شامل تلفیق اقدامات کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌شود. در این راستا، بهره‌گیری از فناوری‌های مدرن برای کاهش هدررفت آب، توسعه تصفیه‌خانه‌های آب‌شیرین‌کن و استفاده از آب‌های بازیافتی برای مصارف کشاورزی، می‌تواند راهکارهای مؤثری باشند. همچنین، همکاری نزدیک میان دولت، بخش خصوصی و جامعه محلی برای ارتقای فرهنگ صرفه‌جویی و مدیریت پایدار منابع آب امری حیاتی است.
انتهای پیام
