موانع بهره‌برداری از پالایشگاه‌های میعانات گازی؛ تعلل یا عدم برنامه‌ریزی؟
جلسه‌ای با حضور محمدصادق عظیمی‌فر، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، به‌منظور بررسی موانع بهره‌برداری از پالایشگاه‌های میعانات گازی سیراف برگزار شد.
در این جلسه، مدیران شرکت‌های پالایش و پخش و مسئولان منطقه ویژه اقتصادی پارس نیز حضور داشتند و درباره راهکارهای رفع موانع و تسریع در بهره‌برداری از این پالایشگاه‌ها بحث شد. اما با وجود این نشست و تاکیدات فراوان، سوالی که در ذهن بسیاری باقی می‌ماند این است: چرا همچنان بهره‌برداری از این پروژه‌های مهم انرژی در حال تعویق است؟
طرح‌های نیمه‌کاره، یا تأخیرهای مکرر؟
پالایشگاه‌های میعانات گازی سیراف، شامل پالایشگاه‌های آدیش جنوبی و پیشگامان، با ظرفیت تولید روزانه ۶۰ هزار بشکه، یکی از پروژه‌های بزرگ و استراتژیک در حوزه انرژی کشور به شمار می‌روند. این طرح‌ها از همان ابتدا با تبلیغات وسیعی همراه بوده و به‌عنوان بخشی از تلاش‌های کشور برای کاهش وابستگی به واردات فرآورده‌های نفتی معرفی شده‌اند. اما با گذشت زمان، تعلل و تأخیر در بهره‌برداری از این پالایشگاه‌ها باعث شده است تا بسیاری از فعالان حوزه انرژی نسبت به توان اجرایی و برنامه‌ریزی دقیق این پروژه‌ها تردید کنند.
در حالی که عظیمی‌فر از اهمیت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و تلاش برای رفع موانع بهره‌برداری سخن می‌گوید، اما این سوال باقی می‌ماند که چرا موانع اجرایی این پروژه‌ها از ابتدا به‌درستی شناسایی و برطرف نشده‌اند؟ آیا مشکل در برنامه‌ریزی اولیه بوده یا موانع مدیریتی و بوروکراسی دولتی نقش عمده‌ای در این تأخیرها ایفا کرده است؟
بخش خصوصی؛ نقش پررنگ یا قربانی موانع؟
عظیمی‌فر در این نشست بر نقش بخش خصوصی در صنعت پالایش و پخش تأکید کرده و از حمایت‌های دولت از این بخش سخن گفته است. با این حال، تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد که بخش خصوصی همواره با چالش‌های بزرگی در این حوزه مواجه بوده است. از بوروکراسی سنگین گرفته تا مشکلات تأمین مالی و تغییرات ناگهانی سیاست‌های دولتی، همه این عوامل باعث شده‌اند تا سرمایه‌گذاران خصوصی نتوانند به‌طور کامل از ظرفیت‌های خود در این صنعت استفاده کنند.
سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که اگر حمایت از بخش خصوصی واقعاً وجود دارد، چرا همچنان شاهد عدم تکمیل پروژه‌های مهمی مانند پالایشگاه‌های میعانات گازی سیراف هستیم؟ آیا این حمایت‌ها تنها در کلام باقی مانده‌اند یا موانع ساختاری همچنان بر سر راه بخش خصوصی قرار دارند؟
چالش ناترازی بنزین؛ آیا راه‌حل واقعی است؟
یکی از محورهای اصلی این نشست، بحث ناترازی بنزین در کشور و تلاش برای راه‌اندازی واحد بنزین‌سازی در پالایشگاه‌های سیراف بود. عظیمی‌فر اعلام کرد که با راه‌اندازی واحد جدید بنزین‌سازی در پالایشگاه آدیش جنوبی، این پالایشگاه قادر خواهد بود تا در یک سال آینده به تولید بنزین بپردازد. اما با توجه به تجربه‌های گذشته و تعویق‌های مکرر در بهره‌برداری از پروژه‌های انرژی، این سوال به‌وجود می‌آید که آیا این وعده‌ها قابل‌تحقق خواهند بود یا تنها به فهرست وعده‌های پیشین اضافه خواهند شد؟
ناترازی بنزین یکی از مشکلات جدی کشور است و انتظار می‌رود که پالایشگاه‌های داخلی بتوانند به افزایش تولید این فرآورده استراتژیک کمک کنند. اما اگر مشکلات فعلی بهره‌برداری از پالایشگاه‌ها برطرف نشود، تحقق این هدف همچنان در هاله‌ای از ابهام باقی خواهد ماند. آیا راه‌اندازی این واحد بنزین‌سازی می‌تواند به‌موقع انجام شود یا مانند دیگر بخش‌های این طرح با تأخیرهای بیشتر مواجه خواهد شد؟
وعده‌ها کافی نیست، اقدام عملی نیاز است
در نهایت، جلساتی مانند این نشست اخیر برای بررسی موانع و مشکلات بهره‌برداری از پروژه‌های انرژی لازم است، اما کافی نیست. آنچه کشور نیاز دارد، اقدامات عملی و مؤثر برای رفع این موانع و تسریع در بهره‌برداری از پروژه‌های کلان اقتصادی است. اگر مشکلات ساختاری و مدیریتی به‌درستی شناسایی و برطرف نشوند، ادامه این تأخیرها تنها به افزایش هزینه‌ها و از دست رفتن فرصت‌های اقتصادی بیشتر منجر خواهد شد.
حضور سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در حوزه انرژی، اگرچه مورد استقبال قرار گرفته است، اما همچنان با چالش‌های جدی مواجه است. تا زمانی که این مشکلات اساسی به‌طور کامل برطرف نشوند، چشم‌انداز روشنی برای بهره‌برداری از پروژه‌هایی مانند پالایشگاه‌های میعانات گازی سیراف وجود نخواهد داشت.
انتهای پیام
