ماجرای جاده‌ای که از ۱۰ متری عرصه «محوطه باستانی ویگُل» می گذرد چیست؟
عملیات احداث جاده ترانزیتی برای توسعه یک شهرک صنعتی از حریم درجه یک «سایت باستانی ویگُل» فعالان میراث فرهنگی را نگران کرده است. آن‌ها می پرسند چرا برخلاف مقررات حفاظتی حریم، ماشین آلات سنگین در فاصله ۱۰ متری در حال شخم زدن حریم منظری برای عبور جاده‌ای هستند که در آینده می‌تواند منظر این اثر باستانی را با چالش مواجه کند؟
مهرناز شهباز : محوطه ای باستانی در شرق شهر «بیدگُل» با نام ویگل قرار دارد که طی ۲ فصل کاوش باستان شناسی، بقایای آتشکده ای متعلق به دوران ساسانی و همچنین دوران انتقالی ساسانی به اسلامی در آن کشف شده است. آتشکده‌ای که گفته می شود به دلیل تغییر دین، متروک و به فراموشی سپرده شده است و از نگاه باستان شناسان یکی از استثنایی ترین آتشکده‌های دوران ساسانی به شمار می رود.
سایت‌های باستانی و آثار تاریخی ثبت ملی، عرصه و حرائمی مصوب و ضابطه مند از سوی میراث فرهنگی کشور دارند که هر اقدامی در جوار آن‌ها باید از این حرائم ضابطه مند پیروی کند. مطابق با بند چهار ضوابط و مقررات حفاظتی حریم، استفاده و تردد ماشین آلات سنگین و نیمه سنگین و هرگونه اقدامی که باعث لطمه و آسیب به بنیان یا منظر اثر تاریخی شود در محدوده حریم ممنوع است.
همچنین مطابق با بند سه این ضوابط، ایجاد یا نصب هرگونه سازه، دکل، مانع و نظایر آن که باعث مخدوش شدن ارتباط بصری اثر با محیط پیرامون شود در محدوده حریم ممنوع محسوب می شود.
آن طور که فعالان میراث فرهنگی به ایرنا گفته اند اما هیات امنای شهرک صنعتی «سلیمان صباحی بیدگلی» در یک ماه اخیر توانسته اند بدون گرفتن مصوبه شورای فنی میراث فرهنگی کشور با گرفتن موافقت رییس پایگاه ملی ویگل و مصوبه شورای فنی میراث فرهنگی استان اصفهان، با به کارگیری لودر و گریدر اقدام به صاف کردن بخش‌هایی از حریم درجه یک این اثر باستانی در ۱۰ متری عرصه آن کنند.
آن‌ها معتقدند که آنچه در حریم درجه یک این محوطه باستانی رخ داده و قرار است حریم منظری آن را با چالش‌هایی چون نصب تابلوهای تبلیغاتی و دکل‌های برق مواجه کند بر خلاف ضوابط و مقررات عرصه و حرائم میراث فرهنگی کشور است و مصوبه ای که شورای فنی استان اصفهان به مجریان طرحِ احداث این جاده داده غیرقانونی است.
از سوی دیگر اما طبق آنچه رئیس پایگاه ملی ویگل به ایرنا گفته، مجوز اجرای جاده شهرک صنعتی در حریم این اثر باستانی، مطابق بند ۵ ضوابط و مقررات عرصه و حرائم میراث فرهنگی کشور داده شده است.
مطابق بند ۵ این ضوابط، توسعه، تعریض و ایجاد معبر یا خطوط حمل و نقل ریلی، ایجاد هرگونه تاسیسات، فضای سبز و نظایر آن در محدوده حریم بدون استعلام و کسب مجوز از سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری ممنوع است و کلیه طرح های اجرایی و ساماندهی در این محدوده می بایست قبل از اجرا به تصویب سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برسد.
اجرای این جاده در فاصله ۱۰ متری عرصه ویگل اما در حالی از سوی هیات امنای شهرک صنعتی سلیمان صباحی بیدگلی پیگیری شده که به گفته فعالان میراث فرهنگی و همین طور محسن جاوری، رئیس هیات باستان شناسی محوطه ویگل، پیشتر طرح دیگری در فاصله مطمئن تری از عرصه از سوی شهرداری آران و بیدگل مطرح شده بود اما در سال ۱۴۰۰ به دلیل عدم موافقت هیات امنای شهرک صنعتی پیگیری نشد.
محسن جاور، رئیس هیات باستان‌شناسی ویگل: این محوطه برای ما اهمیت دارد و اگر احداث جاده یا اقدامات توسعه ای در پیرامون آن بخواهد صورت بگیرد، پیشتر پیش بینی‌های لازم در این رابطه در ضوابط عرصه و حریم انجام شده و حد و حدود مشخص است بنابراین موضوع چندان پیچیده نیست.
علی فردین، فعال میراث‌فرهنگی: این مصوبه باید به شورای فنی میراث فرهنگی کشور می رفت. اجرای این جاده در حریم منظری و درجه یک این محوطه باستانی سی روز است که حریم را زیر و رو کرده است.
علی ادهمی، فعال میراث‌فرهنگی:بند سه ضوابط حرائم ذکر می‌کند که نصب هرگونه سازه، دکل و موارد اینچنینی که باعث مخدوش شدن حریم منظری اثر می شود، ممنوع است اما چطور می شود که یک جاده ترانزیتی که برای یک شهرک صنعتی است تابلو تبلیغاتی نداشته باشد یا برایش دکل برق نزنند!
جواد حسین‌زاده،مدیر پایگاه ملی ویگل: هیات امنای شهرک صنعتی به ما گفتند شما می گوید میراث مانع توسعه نیست در نتیجه می توانید قانونا به ما اجازه کشیدن جاده بدهید. بر اساس نظر تخصصی من این جاده آسیبی برای ویگل ندارد که سود هم دارد.
انتهای پیام
