زیر و بَمِ واگذاری بناهای تاریخی اصفهان

وزارت میراث فرهنگی می‌گوید، قصدش از واگذاری بناهای تاریخی، نجات آنهاست اما به گفته مُنتقدان، در حالی که بسیاری از بناها و خانه‌های تاریخیِ اصفهان در حالِ ویرانی و نیازمند احیاست که بناهای به مُزایده گذاشته شده اخیر، شرایط اضطراری برای در امان ماندن از تخریب را نداشته‌اند.

خانه‌های تاریخی اصفهان جزو مهمترین بناهایی هستند که بدلایل متعدد، شرایط دشوار و رو به ویرانی دارند، اما تا این لحظه جز مواردی که با تبدیل شدن به هتل بوتیک‌ها، هتل‌های سنتی و بومگردی، خیل بی‌شماری از آنها در جای تا جای این شهر از پشتِ «مسجد جامع عتیق» گرفته تا بافت تاریخی «جویباره» و پشتِ «مسجد شیخ لطف‌الله» در جوار «میدان نقش جهان»، راه تباهی را می‌پیمایند.

مقامات وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی می‌گویند، وظیفه «صندوق احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی» در واگذاری بناها به بخش خصوصی، احیا و جلوگیری از تخریب آنهاست اما این صندوق، کجاها و تا چه اندازه باید برای نجات بناهای تاریخی از جمله خانه‌ها، آستین‌ها را بالا بزند؟

در شهری مثل اصفهان که خانه‌های تاریخیِ بی‌شماری دارد و بسیاری از آنها هم شرایطِ دشواری را سپری می‌کنند، اهمیت تحقق رسالت صندوق احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی دوچندان است.

آنطور که برخی کارشناسان مُنتقد گفته‌اند، در نخستین قدمِ واگذاری بناهای تاریخی از سوی صندوق، مکان‌هایی واگذار شده‌اند که شرایط خوبی نسبت به سایر بناها داشته‌اند؛ مکان‌هایی مثل «سردر قیصریه»، «طبقه دوم میدان نقش جهان»، خانه‌های “ارسطویی»، «دهدشتی»،«شیخ‌الاسلام» و شماری دیگر از بخش هایی از بناهای تاریخی اصفهان که نیازِ مُبرمی به مرمت و احیا نداشتند.

نکته حائز اهمیت این است که صندوق احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی، تنها بناهایی را می‌توانسته در فهرست واگذاری‌ها قرار دهد که در مالکیت و اختیار اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی بوده‌اند اما به باورِ کارشناسان، از بین بناهای تاریخیِ در اختیارِ میراث فرهنگی، بطور قطع بناهایی با شرایط اضطراری‌تر هم وجود دارد که برای نجات از تخریب به سرمایه‌گذار داده شوند تا به ازای بهره‌برداری چندساله، دستِ مرمت بر سر و رویشان کشیده شود و از تخریب و فراموشی نجات پیدا کنند.

از سوی دیگر گفته می‌شود بناهای واگذار شده توسط صندوق مزبور پیشتر توسط یک شرکت تعاونی وابسته به اداره کل میراث فرهنگی اصفهان به نام «سیاحان اصفهان» به سرمایه‌گذاران اجاره داده می‌شد اما علیرضا ایزدی مدیرکل سابق میراث فرهنگی اصفهان برای شفافیت بیشتر در خرج کَردِ درآمد بناهای تاریخی، برخی از آنها را به این صندوق داد تا با شفافیت بیشتر آنها را مُزایده یاد شده مهر امسال برگزار شد و ۱۹ بنا یا بخشی از اماکن تاریخی از جمله «سردر قیصریه»، طبقه دوم «میدان نقش جهان» و سه خانه تاریخی یاد شده برای بهره‌برداری به بخش خصوصی واگذار شد.

قرار است دور دوم مُزایده بناهای تاریخی اصفهان در ماه‌های پیشِ‌رو و گویا در زمستان برگزار شود اما مدیرعامل صندوق احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی به  گفته است، قصد دارد این بار بناهای تاریخیِ دارای تخریبِ بیشتر را در اولویت واگذاری قرار دهد.

شهاب طلایی شکری پیشتر در گفت و گو با ایرنا، مطرح کرده بود که قبلا در اصفهان، بناها در یک فرایند غیرشفاف و ابهام‌آلود به یکسری افراد داده می‌شد.

طلایی شکری به ایرنا گفته بود، وقتی درآمد بناهای تاریخی به حساب یک شرکتِ یا یک گروهِ خاص ریخته نمی‌شود، به حساب درآمدهای عمومی دولت ریخته می شود اما سووال این است که آیا شفافیتی در باره بناهای تاریخی اصفهان از مدل‌های مختلف واگذاری ایجاد شده است که به کدام محل واریز و در کدام محل خرج می شود؟!

انتهای پیام