تپه باستانی نامدار به «ده ورون» در روستای خونگشت از شهرستان اقلید پارس، روزگار غم باری را سپری می کند و در نوروز امسال بخشی از آن، از سوی کشاورزی که تپه تاریخی در درون زمین هایش جای گرفته، به وسیله بیل مکانیکی ویران و خاکبرداری شده است!
سخن در خور نگرش این است که تپه «ده ورون» در سال ۱۳۵۴خورشیدی و با شماره ۱۲۵۵ به ثبت ملی رسیده است و حتا آن کشاورز اگر مالک تپه تاریخی هم باشد موظف به حفظ و حراست از آن بوده و برپایه قانون هیچ گونه دخل و تصرفی نمی تواند در تپه داشته باشد. اما در نبود نظارت یگان حفاظت میراث فرهنگی و استفاده از تعطیلات نوروزی، آن کشاورز بخش خاوری (شرقی) تپه را نابود کرده و از میان برده است.
این درحالی است که این تپه تاریخی به گفته یکی از باستان شناسان که به تازگی از آن بازدید داشته، از دوران تاریخی و اسلامی سفال دارد و دارای ارزش فرهنگی تاریخی فراوانی است.
همچنین انبوه کند و کاوهای غیرمجاز سودجویان اموال تاریخی فرهنگی که شوربختانه دیگر به یک روند همیشگی در یادمان های تاریخی تبدیل شده، آسیبهای برگشت ناپذیری را برجای گذاشته و لایه های باستان شناسانه تپه را از میان برده است.
از سویی، اداره گاز با رد کردن خط لوله گاز بخش هایی از این تپه مهم را نابود کرده و آسیب های جبران ناپذیری را برجای گذاشته است.
اما داستان در همین جا پایان نمی یابد و پیرامون این تپه در گذشته تپه های کوچک تری هم وجود داشته که در طی سالیان گذشته از سوی کشاورزان کامل صاف و نابود شده و از صفحه روزگار حذف شده است.
در واقع، این محوطه از یک تپه اصلی و بسیار گسترده و چندین تپه اقماری تشکیل شده بوده که تپه های کوچک تر دیگر از چهره تاریخ ز دوده شده اند!
تپه اصلی هم اینک کمابیش ۵ متر بلندا دارد.
اما تعرض به یادمان های تاریخی و فرهنگی و ملی از سوی هر فرد یا نهاد و ارگانی که باشد تخلف بوده و جرم به شمار می آید واداره کل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی استان پارس باید هرچه زودتر اقدامات لازم را انجام داده و از نابودی بیشتر این تپه تاریخی و ملی پیشگیری کند.
انتهای پیام