خانه و باغ کلانتری بنای زیبای قاجاری – تاریخی در تبریز ، خیابان عباسی ، کوچه هاشمی ، پلاک ۲۳ قرار گرفته است.
این خانه و باغ متعلق به ابراهیم خان شرف‌الدوله کلانتری از نمایندگان تبریز در نخستین مجلس شورای ملی در دوره قاجار و سومین شهردار تبریز است.
این بنا در سال ۱۳۶۰ه.ش توسط آقای حاج محمد اخوان (دبیر بازنشسته) خریداری شد. این بنا کوشکی است در داخل باغی به مساحت ۶۵۵۰متر مربع ( این باغ بخشی از باغ قدیمی است.) و با اعیانی ۱۰۴۰ متر مربع در دو طبقه .
پلان این خانه همانند سایر خانه‌های قاجار کاملا قرینه است و تقارن در آن رعایت شده.
طبقه همکف شامل یک ایوان با چهار جفت ستون ، یک ورودی به عنوان هشتی، یک دهلیز ، دواتاق جانبی سه دری برای نشیمن و دو اتاق با کاربرد آشپزخانه است. پله‌های ارتباطی طبقه همکف به اول در انتهای دهلیز قرارگرفته است . طبقه اول هم شامل یک دهلیز و چهار اتاق است.
مالکیت این بنای ثبت ملی، شخصی است و در سالهای ۱۳۳۰ الی ۱۳۶۹ به دبستان هاشمی اجاره داده شده بود. این بنا در تاریخ ۱۳۱۱ ه .ق ( قاجاریه ) ساخته شده است که تقریبا از زمان خریداری مالک متروکه رها شده است و ضلع شمالی آن تخریب شده است.
این باغ یکی دیگر از نمونه باغ تفرجگاهی به صورت یک کوشک در وسط و حوض در مقابل آن است.
تزئینات به کار رفته در این بنا شامل سرستون‌های گچی ، طلق رومی بالای ستون‌های ایوانهای طبقه اول است.
گچ‌بری‌های به کار رفته در نما با طرح‌هایی از انگور و برگ و کاشی‌کاری هفت رنگ بالای طاق‌های ایوان‌ها جزو نادر کاشیکاری‌های بناهای تبریز است.پوشش طبقه همکف طاق آجری وطبقه اول چوبی است.
باغ شامل دو استخر است که استخر قدیمی در مقابل عمارت کوشک و استخر جدید در گوشه جنوب شرقی باغ است. یک چاه نیمه عمیق نیز در این باغ وجود دارد.
این بنای با ارزش هم از لحاظ معماری هم از لحاظ هویت و تاریخ در حال حاضر متروکه باقی مانده است. البته سالهای پیش میراث فرهنگی سقف آن را باز سازی کرده است.
مرمت این خانه تاریخی بر عهده آموزش و پرورش آذربایجان شرقی است، اما میراث فرهنگی استان از چند سال قبل اقدام به اجرای طرح‌هایی برای مرمت این اثر کرده است.
پیش‌تر علیرضا قوچی معاون میراث فرهنگی استان اعلام کرده بود مرمت این اثر از سال ۹۷ توسط میراث فرهنگی استان آغاز شده و عملیات مرمت اضطراری و استحکام بخشی انجام شده البته قرار بود اداره کل آموزش و پرورش استان آن را ادامه دهد که به رغم مکاتبات عدیده با این مجموعه، هنوز هیچ اقدامی به این منظور صورت نگرفته است.
انتهای پیام
