مریم اطیابی: حتی اگر از روی عرصهاش خیابان رد شده باشد و آن دست خیابان از شهرداری تا آرامستان وحیدیه نفسش را بریده باشد و این دست خیابان بقایای شکوهش جولانگاه و مامن معتادین شده باشد.
نامش تپه جوقین است در میانهی «وحیدیه» از توابع «شهریار» در غرب استان تهران، که ظاهرا قلعه نظامی بوده که در دوره یزدگرد سوم بیش از پیش رونق گرفته است.
آدمی با دیدن چنین قلعه یا تپهای در دل وحیدیه حیرتزده میشود و صد آه و افسوس از نهادش بلند میشود که چگونه چنین اثری را گردشگران پایتخت نمیشناسند.چگونه تاکنون هیچ باستانشناسی پایش به اینجا نرسیده.
از حدود ۲۵ الی۳۰ تپه باستانی شهریار فقط «قره تپه» کاوش شده است. همان تپهای که کاسه سفالین حاصل از کاوش آن با نقش حیوان مربوط به دوره نوسنگی (هزاره پنجم پیش از میلاد) اکنون در موزه ملی نگهداری میشود.
داستان خیابانکشی روی عرصه تپه باستانی جوقین بسی جای تاسف دارد. سال ۹۴ «فرشید ستایش راد» مسئول میراث فرهنگی شهریار در اینباره به رسانهها گفته بود:«زمانی که ماشینهای راه سازی شروع به کار کردند، میراث از آنها شکایت کرد و با حکم دادستانی آنها را مجبور به توقف کار کردیم؛ اما آنها اسنادی را نشان دادند که متاسفانه مسئول سابق میراث فرهنگی تخلف کرده و صورتجلسهای را با آنها امضا کرده بود و نقشههای طرح هادی و تفصیلی شهر را در آن تعریف کرده بودند.»
اما اکنون آنچه درد این قلعه را افزون میکند نه خیابان بلکه نخالهها و ساخت و سازهای کنونی بر روی عرصه است.
سال گذشته محسن سعادتی باستانشناس و مدیر کنونی پایگاه شهرری رییس اداره میراث فرهنگی شهریار شد. او مهرماه ۹۹درحالی که چند وقتی بیشتر نبود که به این سمت انتخاب شده بود در گفت و گو با میراثباشی در خصوص نخالههای فراوانی که در اطراف تپه جوقین تلنبار شده گفت:ساخت و سازهای اطراف تپه جوقین مربوط به قبل است متاسفانه تنها جای خالی در اطراف این محدوده همین محوطه تپه جوقین است که نخالهها را در این قسمت تلنبار کردند. قرار است بزودی شهرداری نخالهها را از این تپه باستانی بیرون ببرد.
او در خصوص گستردگی عرصه طبق شواهد پیش رو توضیح داده بود:این عرصه احتمالا تا آن سوی خیابان، شهرداری و امامزاده و گورستان کنار آن را با توجه به خرده سفالهای موجود در بر میگیرد.اما هیچ پژوهش باستانشناسی و تعیین عرصه و حریمی در این محدوده انجام نشده است.
سعادتی از مکاتبات میراث فرهنگی با شهرداری جهت تخصیص بودجه برای تعیین حریم و کاوش تپه جوقین وحیدیه، تپه فردوس و سینَک و قره تپه خبرداده بود و این که قرار بود یکسری اعتبارات به این موضوع و تبدیل تپه جوقین به سایت موزه تخصیص یابد.
به گفتهی سعادتی شهریار محل گذر و جاده قدیمی اراک و همدان و شهرری بوده و تپههای اقماری خوبی دارد که همگی بکرند.
به اعتقاد این باستانشناس عکسهای هوایی پلان مربع شکل و برج و باروی قلعه جوقین را مشخص میکند و با توجه به خرده سفالهای موجود در عرصه، این قلعه از دوره ساسانی تا سلجوقی را در بر گرفته که با توجه به عدم رسیدگی و باران این قلعه شبیه تل خاک شده است.
به غیر امامزاده و گورستان درست آن دست خیابان در امتداد تپه جوقین یک آرامگاه تاریخی به نام امامزاده ابراهیم متعلق به اوقاف دیده میشود که پاتوغ معتادین است با چند مقبره و دیوارهای فروریخته و دود زده. گویی سالهاست نه میراث فرهنگی و نه اوقاف و شهرداری هیچ توجهی به این مجموعهی باستانی – تاریخی نداشتهاند.
انتهای پیام