ادامه ساخت مجتمعی تجاری در حریم میدان نقشجهان که مدتی متوقف بود، با حکم دیوان عدالت اداری از سر گرفته شد. این ساختمان از تمامی فیلترهای نظارتی عبور و حریم میدان نقش جهان را نقض کرده است. چشم امیدها اما حالا به سفر معاون قضایی دیوان عدالت اداری کشور است که مگر با بازبینی جلودار این نقض حریم آشکار بشود.
دیوان عدالت اداری بر اساس مستنداتی که گفته میشود حق مکتسبه مالک است، ادامه کار ساختمان مجتمع نیوشا را در حریم میدان نقش جهان بلامانع دانسته و بنابراین بعد از توقف چند ماهه کار ساخت و ساز، دوباره رای پیشین تایید و طبق ابلاغی که از سوی دادستانی به شهرداری منطقه ۳ اصفهان شده، این ساختمان رفع توقف شده و میتواند در حریم میدان نقش جهان ارتفاع بگیرد.
معلوم نیست که چگونه این ساختمان توانسته در حقیقت فراتر از حق مکتسبه در حریم میدان نقش جهان از فیلترهای نظارتی و قانونی عبور کند. این ابهام اما میتواند برای شهری در شان و جایگاه اصفهان با میراث جهانی و با همه حساسیتهایی که میتوانند داشته باشند زنگ خطری باشد. شوربختانه باید گفت در ماههای گذشته پیگیریهای دادستان شهر هم مگر برای یک دوره کوتاه نتوانسته جلودار این نقض حریم آشکار باشد. کارشناسان میراث فرهنگی و فعالان این عرصه بر این باوراند که این ساختمان میتواند بدعت ناخوشایندی در حریم میدان نقشجهان و در گذر سعدی باشد؛ جایی که فاصله چندانی با میدان ندارد و منظر عناصر آن را نشانه گرفته است.
وقتی کارشناسان حفاظت از بافت و میراث فرهنگی تصور میکردند راه نجات یکی از گذرهای مهم نقش جهان، یعنی گذر سعدی، جلوگیری از ساخت و ساز مجتمع تجاری نیوشا و مجازات و جریمه متخلفان است تا اتمام حجتی باشد برای همه متخلفان و مالکانی که تصور میکنند بر اساس حق مکتسبه میتوانند ساخت و ساز کنند و ارتفاع حریم میدان نقش جهان را دور بزنند، مجتمع تجاری نیوشا دوباره مجوز ادامه کار ساخت و ساز گرفت و دوباره آش همان آش، کاسه همان کاسه!
نقطه تاریک و ابهام این ماجرا کجاست؟! چرا مالک یک ساختمان تجاری میتواند به راحتی ضوابط طرح تفضیلی در حریم یک اثر تاریخی و جهانی را دور بزند؟ از فیلترهای نظارتی و قوانین شورای عالی معماری و شهرسازی عبور کند و آنگاه دیوان عدالت اداری بر اساس حق مکتسبهای که حق عمومی را در خصوص یک اثر ملی تحت شعاع قرار می دهد، رأی به بلامانع بودن ساخت چنین ساختمانی با ارتفاع دوبرابر ارتفاع قانونی، درست در چند قدمی میدان نقش جهان بدهد؟!
ساختمان مجتمع نیوشا در نزدیکی یکی از گذرهای مهم میدان نقش جهان معروف به گذر سعدی، ارتفاع ۵ متری حریم را نقض و توانسته فراتر از حق مکتسبه در سه طبقه و ارتفاع ۹ و نیم متر مجوز ساخت و ساز بگیرد. پیشتر عملیات این ساخت و ساز با پیگیری انجمنهای مردم نهاد و میراث فرهنگی و ورود دادستان اصفهان متوقف شد اما حالا با پیگیریهای مجدد مالک، دیوان عدالت ادارای بر اساس رای قبلی و حق مکتسبهای که به تعبیر کارشناسان یک اثر جهانی و ملی را تحت شعاع قرار داده، ادامه کار ساخت و ساز را بلامانع دانسته است.
کارشناسان حفاظت از بافتهای تاریخی اما این اتفاق را ناخوشایند و زنگ خطری میدانند که از خیلی وقت پیش به صدا درآمده است. گوشها میشنوند اما گویا کسی جلودار آن نیست! این تنها اتفاق در نزدیکی گذر سعدی نیست و مالک همین مجتمع تجاری، در گذر سعدی نیز با ترفندهایی توانسته طی یک عملیات نوسازی اما با پروانه بازسازی، ارتفاع ۵ متری حریم میدان نقش جهان را نقض کند.
بر اساس آنچه در مفاد قانون شورای عالی شهرسازی و معماری ایران آمده است، هرگونه ساخت و ساز و یا صدور پروانه ساختمانی باید مطابق با آخرین تغییرات طرحهای شهری مصوب باشد. مطابق با آخرین تجدید نظر طرح تفضیلی شهر اصفهان، ارتفاع مصوب در بین دو گذر سعدی و پشت مطبخ در حریم میدان نقش جهان ۵ متر است.
یک فعال میراث فرهنگی: چشم امیدمان به معاون دیوان عدالت اداری کشور است که مگر در این بازدید بتوانند در رویهای که در پروژههایی مثل مجتمع نیوشا که نقض حریم میدان هستند یا هتل ارفعی که نقض حریم محور تاریخی فرهنگی و چهارباغ است بررسی و بازنگری کنند.
شهریار ناسخیان، رئیس پیشین دانشکده حفاظت دانشگاه هنر: آنچه اتفاق افتاده است، کار مناسبی برای شان شهر اصفهان و جایگاه جهانی میدان نقش جهان نیست. نفس کار ایراد دارد و اگر هر اتفاقی بیفتد که سیما و منظر و نظام ارتفاع را در این مکان تحت شعاع قرار بدهد، مسئله ساز خواهد بود.
ناصر طاهری، معاونت میراث: آنچه که وظیفه سازمانیمان بود انجام دادیم اما وقتی مقام قضایی تشخیص میدهد که باید ادامه پیدا کند، نمیتوانیم دخالتی کنیم.
انتهای پیام