گذر سعدی در حریم درجه یک میدان نقش جهان، این روزها شاهد بدعت نگران‌کننده‌ای است؛ اتفاقی که به گفته کارشناسان، ساخت و ساز و نوسازی است نه آنچه بازسازی خوانده می‌شود و به نام آن ضوابط طرح تفضیلی دور زده می‌شود! نگرانی کارشناسان از افزایش تدریجی ارتفاع در گذر سعدی و حریم درجه یک میدان نقش جهان است؛ اما آیا گوش کسی بدهکار هست؟! نیست!
پیشتر ایرنا در گزارش‌هایی اتفاقات گذر سعدی را نقد و بررسی کرده است و کارشناسان نسبت به تخلفات و آنچه بدعت و الگوی نادرست در این گذر مهم دانسته‌اند هشدار داده‌اند، اما در این خصوص هیچ برخورد بازدارنده‌ای از سوی نهادهای مربوطه انجام نگرفته است!
گذر سعدی در ضلع غربی میدان نقش جهان از حساس‌ترین محدوده‌ها در دولتخانه صفوی است که با بی‌توجهی و عبور آسان از کنار تخلفاتی که ارتفاع مصوب حریم میدان را نقض کرده‌اند، در معرض خطر افزایش ارتفاع و در نتیجه مخدوش شدن منظر عناصر میدان نقش جهان است. این تخلف ها به گفته کارشناسان ماهرانه و موزیانه با استفاده از پروانه‌های بازسازی، اقدام به نوسازی و ساخت و سازهایی کرده‌اند که به این وسیله مفاد قانون شورای عالی شهرسازی و معماری ایران را نادیده گرفته و حریم میدان نقش جهان را در یکی از گذرهای مهم آن در معرض الگوی افزایش ارتفاع قرار داده است.
بر اساس آنچه در مفاد قانون شورای عالی شهرسازی و معماری ایران آمده است؛ هرگونه ساخت‌وساز و یا صدو پروانه ساختمانی باید مطابق با آخرین نغییرات طرح‌های شهری مصوب باشد. مطابق با آخرین تجدید نظر طرح تفضیلی شهر اصفهان، ارتفاع مصوب در بین دو گذر سعدی و پشت مطبخ در حریم میدان نقش جهان ۵ متر است. اتفاقی که در گذر سعدی افتاده، دور زدن این قانون با توسل به پروانه بازسازی است؛ ساخت و سازی که ساماندهی و بازسازی خوانده می‌شود و با عبور آسان از کنار این موضوع توسط نهادهای ناظر، به شکلی حمایت می‌شود!
مسئولان میراث فرهنگی اصفهان برخلاف آنچه برخی کارشناسان و فعالان میراث فرهنگی گفته‌اند، نوسازی در گذر سعدی را رد و آنچه اتفاق افتاده را بازسازی و حفظ وضع موجود دانستند. شواهد و بررسی کارشناسان اما، تخریب و نوسازی و همچنین افزایش ارتفاع را در اقدامات دو پلاک مورد نظر در گذر سعدی نشان می‌‌دهد.
پیشتر ساخت و ساز مجتمع تجاری نیوشا در خیابان استانداری و در نزدیکی گذر سعدی، با ارتفاع گرفتن حدود دو برابر ارتفاع مجاز، حریم و منظر آسمانی میدان نقش جهان را نقض کرد. نوسازی و ساخت و ساز پلاک‌های دیگر اما در گذر سعدی نمونه‌هایی کوچک‌تر از تخطی‌های مجتمع تجاری نیوشا هستند که به صورت نامحسوس از حریم ارتفاعی میدان و دولتخانه صفوی بالا زده‌اند تا الگویی ناصحیح را برای ارتفاع حریم میدان جهانی نقش جهان رقم بزنند.
اتفاقات گذر سعدی در حالی است که این روزها حساسیت زیادی از سوی کارشناسان و رسانه‌ها نسبت به تعرض به منظر و حریم آثار تاریخی اصفهان وجود دارد اما گویا گوش مسئولان امر از این نگرانی‌ها پرشده و بر آنچه با نوسازی و افزایش ارتفاع، و تخطی با توسل به پروانه های بازسازی است چشم بسته‌اند!
سعیده دهقانی ناژوانی؛ معمارحفاظتگر و عضو انجمن صنفی مهندسین معمار اصفهان: پلاک نبش بن‌بست حوزه هنری و پلاک مجاور آن به اسم بازسازی، به طور کامل نوسازی کرده‌اند. هم اکنون با اندک اطلاعات در حوزه ساختمان سازی و با یک نگاه ساده از سمت گذر سعدی، می‌توان این موضوع را دریافت! یعنی در دهه ۹۰ مقارن با حساسیت‌های اجتماعی نسبت به آثار تاریخی که باید ملاحظات حفاظتی بیشتر لحاظ شود، شاهد تخلف آشکار و موزیانه برخی افراد سودجو در یکی از حساس‌ترین محدوده‌های تاریخی اصفهان هستیم.
ناصر طاهری، معاون میراث فرهنگی اصفهان آنچه در گذر سعدی اتفاق افتاده را حفظ وضعیت موجود می داند. سخنان طاهری در حالی است که در مورد پلاک مجاور بن‌بست حوزه هنری ارتفاع فعلی از کد ارتفاعی پیشین سقف بالاتر رفته و یک جان پناه هم روی آن زده شده است. آن‌طور که کارشناسان می‌گویند حتی اگر در گذشته چنین ارتفاعی وجود داشته، برای مالکان حق مکتسبه ای ایجاد نمی‌کند که بعد از آنچه در واقع نوسازی روی داده است؛ ضابطه و طرح تفضیلی را زیر پا بگذارند!
لیلا پهلوان زاده، معمارحفاظتگر: تذکرات لازم توسط دوست داران میراث فرهنگی به شهرداری و میراث فرهنگی داده شده است که چنین ساختمان‌هایی در حال کار در گذر سعدی هستند اما تاکنون برخورد قانونی و خاصی با متخلفین نشده است.
سوال اصلی و تامل‌برانگیز پهلوان زاده این است که چه توجیه وجود دارد که مدیران ارشد شهری، به ویژه سازمان میراث فرهنگی، شهرداری منطقه و پایگاه مربوطه از وقوع چنین تخلفاتی در گذر سعدی بی اطلاع هستند!
انتهای پیام
