به گزارش اشکان نیوز ، خانۀ قاجاری صمدیه لباف در اصفهان، خیابان ابن‌سینا، محلۀ دردشت و کوچه میرعلاءالدین قرار دارد و سال ۱۳۸۴ با شمارۀ ۱۳۰۰۳ در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسیده است اما مالکان پلاک مجاور در ضلع شرقی این خانه با اخذ پروانه ساختمانی برای احداث ساختمان خیریه هیئت فاطمیه شمس، دیوار شرقی این خانه را تخریب و صد درصد در طول این ضلع ساخت‌وساز و به حریم آن تجاوز کرده‌اند؛ این در حالی است که علی‌رغم ثبت این خانه در فهرست میراث ملی، پروانۀ ساختمانیِ صادره از سوی شهرداری منطقه سه اصفهان به تأیید معاونت میراث فرهنگی استان اصفهان هم رسیده است!
بعد از شکایت «رامین اسعدی» و «مسعود رشیدی» (مالکانِ خانه تاریخی صمدیه لباف) نسبت به این تعرض و تصرف عدوانی، دادگاه دستور توقف در ساخت‌وساز این خیریه را صادر کرد. در ادامه و با پیگیری‌های مالکان این خانه تاریخی، اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان که تا آن زمان هیچ‌گونه واکنشی نسبت به تخریب دیوار خانۀ صمدیه لباف از خود نشان نداده بود شکایتی را در خصوص این تخریب تنظیم کرد اما به دلیل عدم توانایی این اداره در ارائۀ مدارک و مستندات و به دلیل استفادۀ دادگستری از کارشناس غیرمتخصص در حوزه میراث فرهنگی یعنی استفاده از کارشناس راه و ساختمان و همچنین به دلیل عدم اعتراض اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان به این اظهارنظر(علی‌رغم اذعان آن‌ها به تاریخی بودن خانه صمدیه لباف و ثبت آن در فهرست میراث ملی)، رأی بدوی دادگاه به برائت پلاک مجاور مبنی بر عدم تخریب دیوار شرقی صادرشده است که جای بسی تعجب دارد.
در بخشی از رأی بدوی شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری دو اصفهان به تاریخ سوم آبان ماه ۱۳۹۹ آمده است که «با توجه به اینکه دلیلی که وقوع بزه از سوی متهم را اثبات کند وجود ندارد و با عنایت به اینکه حسب نظریه کارشناس که مصون از اعتراض باقی‌مانده است هیچ‌گونه تخریبی از سوی متهم به بنای تاریخی وارد نشده است و با عنایت به انکار مصرانۀ متهم در کلیۀ مراحل تحقیق لهذا دادگاه رأی بر برائت متهم صادر می‌کند و اعلام می‌کند که رأی صادره ظرف مدت بیست روز قابل تجدیدنظر است.»
خانه چهار ضلع داشت نه سه ضلع!
«رامین اسعدی» یکی از مالکان خانۀ تاریخی صمدیه لباف، به ایسنا می‌گوید: پنج سال است که این خانه را خریده‌ام، می‌دانستم که خانه مربوط به دوره قاجار و در فهرست آثار ملی ثبت است و به دلیل علاقه‌ام آن را خریدم. این خانه دو پلاک دارد، پلاک ورودی که ۲۹۹۰ است و متراژ آن ۲۸۵ مترمربع است و پلاک ۲۹۹۱ که چسبیده به این پلاک است و ۹۲۸ مترمربع مساحت دارد و دو سند تک‌برگ برای هر کدام به نام من است و دو سند تک‌برگ مشابه نیز به نام شریکم مسعود رشیدی است. یعنی درمجموع من و شریکم مالک حدود سه دانگ و نیم خانه تاریخی صمدیه لباف هستیم و یک حب آن متعلق به آقای عباس صمدیه لباف است و بقیۀ خانه هم مالکین دیگری دارد. دو سال طول کشید تا سند تک‌برگ این خانه را گرفتم و وقتی که به ایران آمدم دیدم ضلع شرقی این خانه را تخریب و صد درصد در آن ساخت‌وساز داشته‌اند! به عبارتی ساختمان موسسه خیریه هیئت فاطمیه اصفهان ضلع شرقی خانه تاریخی صمدیه لباف که دیوار اشتراکی بین دو خانه بوده را از بین برده است! این خانه چهار ضلع داشت، خانه که سه ضلع نبوده است! دقیقاً مشابه دیوار ضلع غربی و با اندک تفاوت، در ضلع شرقی هم وجود داشت ولی الان با خراب کردن صد درصد دیوار ضلع شرقی، این خانه سه ضلع شده است! کارشناسان تائید کرده‌اند که آن‌ها نزدیک به ۲۰ متر به این خانه تجاوز داشته‌اند. میراث فرهنگی چطور به آن‌ها پروانه داده است؟
وی ادامه می‌دهد: این تخلف و تعرض به خانۀ صمدیه لباف حدود یک سال و نیم قبل اتفاق افتاد و من شکایتم را با عنوان تصرف عدوانی ارائه کردم که در نتیجۀ آن پروژۀ ساخت‌وساز این موسسه خیریه فعلاً متوقف‌شده است. زمانی که این تخریب صورت گرفت من ایران نبودم اما آقای صمدیه لباف که شریک مشاعی ما هستند و یک حب از این پلاک را دارند و حتی خانه به نام صمدیه لباف ثبت ملی است، به آن‌ها گفته که چرا دارید دیوار را خراب می‌کنید؟ ولی کوچک‌ترین اهمیتی ندادند و تراکتور آوردند و دیوار را خراب کردند و ستون‌هایشان را احداث کردند. سپس با فشار و پیگیری‌هایی که من انجام دادم اداره میراث فرهنگی اصفهان هم شکایتی را تنظیم کرد و در واقع میراث فرهنگی مجبور شد تا شکایتی تنظیم کند چراکه تا پیش از آن هیچ اقدامی در خصوص این تخریب انجام نداده بود؛ علی‌رغم اینکه این خانه در فهرست میراث ملی ثبت‌شده و کارشناسان رسمی دادگستری در حوزه‌های مرتبط یعنی حوزه ثبت و نقشه‌برداری به صورت مکتوب اعلام کرده‌اند که به خانه صمدیه لباف تجاوز شده است اما دادگاه با استناد به نظر کارشناس غیر مرتبط حوزۀ راه و ساختمان و با توجه به اعتراض نکردن اداره میراث فرهنگی استان اصفهان نسبت به اظهارنظر این کارشناس، رأی بر برائت مالک این ساختمان خیریه صادر کرده است!
اظهارنظر کارشناس غیرمتخصص در مورد تاریخی بودن خانه!
در نظریه مهدی حافظ فرقان، کارشناس رسمی دادگستری در حوزۀ راه و ساختمان آمده است که «قبل از اجرای حسینیه، بین خانه تاریخی لباف و حسینیه دیوار مشترک گلی و فاقد هرگونه آثار تاریخی به عرض۸۰ سانتی‌متر و طول موردبحث حدود ۲۱ متر به‌صورت نیمه مخروبه وجود داشته است و در حال حاضر نیز این دیوار با همین مشخصات وجود دارد.»
در بخش دیگر این نظریه آمده که «خانه تاریخی لباف دارای ساختمان تاریخی در ضلع شمال، ضلع غربی و ضلع شمالی است.» این در حالی است که دیوار ضلع شرقی خانه تاریخی صمدیه لباف تقریباً به ضلع غربی آن مشابه بوده و هر چهار ضلع متعلق به دوران قاجار است و برخلاف نظریۀ این کارشناس، دیوار موجود بعد از تخریب دیوار اشتراکی قدیمی ساخته‌شده است.
همچنین عباس صمدیه لباف زمانی که از شرکای مشاعی این خانه تاریخی است و با پیگیری‌های وی خانه به ثبت ملی رسید، به ایسنا می‌گوید: یک سال و نیم قبل آن‌ها آمدند و تراکتور گذاشتند پشت دیوار، به آن‌ها گفتم چرا تراکتور گذاشتید و خراب می‌کنید؟ به چه مجوزی؟ اما گفتند این‌ها مال حسینیه و امام حسین(ع) است و من هم گفتم امام حسین(ع) این‌طور دستور داده که خانه مردم را خراب کنید؟ دیوار اشتراکی را خراب کنید؟ اصرار من بی‌فایده بود چون مجوز داشتند.
تأیید کارشناسان نقشه‌برداری و ثبت، مبنی بر تخریب و تعرض
سید عبدالحسین موسوی الکاظمی کارشناس رسمی دادگستری استان اصفهان در رشتۀ نقشه‌برداری و اطلاعات مکانی در تاریخ بیست و هشتم اسفندماه ۱۳۹۸ در بخشی از اظهارنظر مکتوب خود در خصوص میزان پیشروی پلاک در حال ساختِ ۲۹۹۲ در پلاک مالکان خانه صمدیه لباف، تصریح کرده که «طبق نقشۀ پیوستی در سند تک‌برگ پلاک۲۹۹۰ به علت مسدود شدن راهروی ورودی قدیمی این پلاک، قطعه‌ای به مساحت ۶ و نیم مترمربع از این پلاک از دسترس مالکین آن خارج‌شده است.» وی همچنین در بخشی دیگر آورده است که «طبق نقشه مندرج در سند تک‌برگ۲۹۹۰ در ضلع جنوب شرقی ستون احداث‌شده به میزان ۸/۰ متر به داخل پلاک ۲۹۹۰ پیشروی داشته و در مجموع با تخریب دیوار مشترک قدیمی و احداث ستون‌های قدیمی، حدود ۸ مترمربع از این پلاک به‌صورت یک قطعه مثلثی تصرف‌شده است.
همچنین حسین نوروز از دیگر کارشناسان رسمی دادگستری استان در امور ثبتی نیز در اظهارنظر مکتوب خود در تاریخ سیزدهم آبان ماه ۱۳۹۸ آورده است که «ساختمان موسسه خیریه هیئت فاطمیه اصفهان، مسجد شمس بخشی از عرصه خانه مجاور غربی که به‌عنوان حیاط‌خلوت خانه مذکور بوده بدون اذن و هماهنگی مالکین مجاور غربی با دیوار بلوکی متصرف‌شده است و اظهار شاکیان در بخش ورودی ساختمان آنان دالانی تاریخی وجود داشته که ورودی خانه بوده که بخش اعظم آن در هنگام ساخت ساختمان فاطمیه تخریب و اکنون جزو تصرفات ساختمان فاطمیه گردیده و به‌عنوان قسمتی از راهروی ورودی ساختمان هیئت فاطمیه تلقی می‌شود و از ید تصرف مالکین اصلی پلاک ۲۹۹۰و۲۹۹۱ خارج‌شده است و همچنین دیوار حد شرقی شاکین پلاک‌های فوق که دیوار اشتراکی بوده بدون اذن و هماهنگی تخریب گردیده است.»
چرا میراث فرهنگی پروانه را تأیید کرد؟ چرا شکایت نکرد؟
مالک خانه صمدیه لباف با بیان اینکه هم‌اکنون این پروژه با طرح شکایت وی با عنوان تصرف عدوانی، در شعبه سه بازپرسی و شعبه پنج حقوقی توقیف است، تصریح می‌کند: سؤال من اینجاست که اولاً چطور میراث فرهنگی به آن‌ها پروانه داده است درحالی‌که می‌داند این خانه ثبت ملی است!؟ شخص آقای طاهری معاون میراث فرهنگی نقشه‌هایی که شهرداری داده را چطور تائید کرده که در صد درصد طول این خانه ساخت انجام داده‌اند!؟ وقتی من با آقای طاهری صحبت کردم من را از دفترش بیرون کرد و گفت برو هر کاری می‌خواهی بکن و به هر ارگانی هم می‌خواهی شکایت کن که من هم رفتم بازرسی شکایت کردم.
اسعدی به عنوان دومین سؤال می‌پرسد: چرا تا آن زمان که من شکایت نکرده بودم میراث فرهنگی هیچ‌گونه اقدام و شکایتی علیه چنین تخلفی در مورد خانۀ ثبت ملی انجام نداده بود!؟ اگر من یک سال و نیم پیش در شعبه سه بازپرسی پروژه را متوقف نکرده بودم آن‌ها ساخته بودند و ارتفاع گرفته و حتی از کتیبه این خانه هم بالاتر رفته بودند. چطور این اتفاق افتاده است!؟ چطور ما یک میخ به دیوار میراثی بزنیم میراث فرهنگی قیل کشان می‌آید اما حالا چنین دیواری زده‌اند و ستون‌های ساختمانشان را در خانۀ تاریخی احداث کرده‌اند اما میراث فرهنگی تا زمانی که من شکایت نکرده بودم هیچ شکایتی نکرد!؟ من به‌عنوان مالک شکایت تصرف عدوانی را انجام دادم و محکوم هم می‌شوند چون کارشناس سه‌نفره هم گفته نزدیک به ۲۰ متر به این خانه تجاوز شده است اما سؤال بعدی من این است که چطور تا آن زمانی که من شکایت نکرده بودم میراث فرهنگی هیچ اقدامی نکرده بود!؟
وی می‌افزاید: سؤال بعدی من این است که چرا زمانی که میراث فرهنگی با پیگیری‌های من مجبور به شکایت از این ساخت‌وساز شد و شعبه پنج بازپرسی هم آن‌ها را محکوم کرده و برایشان قرار مجرمیت صادر کرده و بعد شعبه ۱۰۱ کیفری دو استان اعلام کرد که کارشناس بیاید چرا کارشناس ساختمانی گذاشته‌اند!؟ مگر خانۀ میراثی کارشناس ساختمان می‌خواهد؟ خانه میراثی کارشناس نقشه‌بردار و کارشناس ثبت و کارشناس میراث فرهنگی می‌خواهد. روی چه حسابی کارشناس ساختمانی گذاشتند!؟ کارشناس ساختمانی زده زیر تاریخ و ارزش این خانه و گفته اصلاً این خانه ارزش تاریخی ندارد! این خانه ثبت میراث ملی است. اگر ارزش تاریخی دارد پس چرا میراث فرهنگی روی نظریه کارشناس که نوشته این خانه ارزش تاریخی ندارد و این دیوار اصلاً مهم نیست چرا اعتراضی نکرد و آن‌ها توانسته‌اند در دادگاه ۱۰۱کیفری دو برائت بگیرند!
چرا میراث فرهنگی به اظهارنظر کارشناس راه و ساختمان اعتراض نکرد!
اسعدی می‌گوید: من به‌عنوان مالک، شکایت تصرف عدوانی کردم و به نتیجه می‌رسم، ولی می‌خواستم ببینم شکایت میراث فرهنگی که با پیگیری‌های خودم شکایت کرد به چه نتیجه‌ای رسیده که متوجه شدم کارشناس راه و ساختمان آمده و ارزش این خانه را زیر سؤال برده و میراث فرهنگی و شخص آقای طاهری معاون میراث هیچ اعتراضی نکرده است! دادگاه هم گفته چون میراث فرهنگی به نظر کارشناسی اعتراضی نکرد و مصون از اعتراض ماند، لذا رأی برائت داده. خواست خدا بود که من نتیجۀ این رأی را بفهمم و خودم اقدام کنم و همراه با شریکم آقای مسعود شیرانی به دادستانی نامه نوشتم و قرار است دادگاه به‌عنوان مدعی‌العموم وارد میدان بشود. چون میراث اعتراضی نکرده و اگر می‌خواستند اعتراضی بکند روی نظریه کارشناس تابه‌حال این کار را انجام داده بودند. من چند جهت را می‌توانم ساپورت کنم که اگر من متوجه نشده بودم مصون از اعتراض می‌ماند.
مالک خانۀ ثبتی صمدیه لباف ادامه می‌دهد: من رفتم اداره بازرسی استان شکایت کردم که اولاً به چه حقی میراث فرهنگی آمده نقشه‌ای که این خانه دارد را تائید کرده است؟ حتی برای خانه‌های معمولی هم سرتاسر دیوار را اجازۀ ساخت نمی‌دهند اینکه خانۀ میراثی است. دوم اینکه به چه حقی میراث فرهنگی به آن‌ها مجوز ساخت با ارتفاع بلند کنار خانه میراثی ثبت ملی را داده است؟ شخص آقای طاهری نقشه‌های آن‌ها را تائید کرده است که به آن‌ها پروانه داده است، به چه مجوزی!؟ مورد دیگر اینکه چطور میراث فرهنگی تا زمانی که من به‌عنوان مالک تصرف عدوانی را شکایت و پیگیری نکردم برای چنین تخلف اظهر من الشمسی اعتراض و شکایت نکرده است!؟ چهارمین سؤال من این است که چطور به نظریۀ کارشناسی اعتراض نشده و اگر دوباره من پیگیری نکرده بودم رأی برائت آن‌ها قطعی می‌شد!؟
معاون میراث فرهنگی می‌گوید صلاح دانستم پروانه‌شان را تأیید کنم!
اسعدی با تأکید بر اینکه خانه صمدیه لباف در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است، می‌گوید: آقای طاهری معاون میراث فرهنگی، اگر این خانه تاریخی نیست به من اعلام کن من بولدوزر بگذارم بروم بالا. ولی اگر ثبت تاریخی و ملی است این طریق پیگیری کردن است!؟ به چه مجوزی چنین ارتفاعی را دادید!؟ به چه مجوزی به نظر کارشناسی اعتراضی نکرده‌اید!؟
اسعدی با اشاره به صحبت‌های معاون میراث فرهنگی، تصریح می‌کند: وقتی به آقای طاهری اعتراض کردم که چطور چنین نقشه‌هایی را تائید کردید، چطور در کنار خانه‌ای که ثبت ملی است ساخت‌وساز با این ارتفاع را تائید کردید، چطور دیوار خانه را خراب کرده‌اند و صد درصد ساخت در خانه تاریخی انجام دادند، چطور به نظریه کارشناس ساختمان که گفته این خانه ارزش تاریخی ندارد اعتراض نکردید، او گفت به تو مربوط نیست حتماً یک صلاحی می‌دانستم و من را از دفتر بیرون کردند. من بعد از شکایت با شما که خبرنگار هستید تماس گرفتم و می‌خواهم جوابم را از مسئولان کشور بگیرم. من این موضوع را جهانی می‌کنم.
مالک خانه صمدیه لباف می‌افزاید: اگر هر فردی در اینترنت جستجو کند نوشته‌شده که خانه صمدیه لباف از جاذبه‌های گردشگری اصفهان است. اما چه خوب شد ما جاذبۀ گردشگری اصفهان را دیدیم! حمایت میراث فرهنگی را دیدیم! شکایت نکردنش را دیدیم! اعتراض نکردنش را دیدیم! اگر کسی یک میخ در دیوار میراثی بزند میراث فرهنگی قیل کشان نیروی یگان می‌فرستد اما این آقای صمدیه توی سرش زد و گفت این دیوار را خراب نکنید اما هیچ‌کس محلش نگذاشت تا من آمدم و شکایت کردم! چرا باید این‌طور باشد؟
وی تأکید می‌کند: ازنظر مادی به نفع من است که بگویند اینجا میراثی نیست، به خدا متری سه میلیون می‌شود متری ده میلیون تومان و اینجا را می‌سازم و شش طبقه هم بالا می‌روم اما من دارم توی سرم می‌زنم به خاطر میراث این شهر، به خاطر میراث این مملکت، به خاطر حفظ جاذبۀ گردشگری اصفهان. یک توریست بیاید اصفهان و این صحنه را ببیند که دیوار خانه تاریخی را خراب کرده و بالا رفته‌اند چه می‌گوید!؟
این خانه، تاریخی نیست!؟
اسعدی با ذکر نقل‌قولی از معاونت اداره میراث فرهنگی استان اصفهان، می‌افزاید: پیش‌ازاین ماجرا و در خصوص موضوع دیگری آقای طاهری معاون میراث فرهنگی یک‌بار گفته بود که «یک‌زمان یک دیوار نصفه یکجا ریخته است و ما آن را تاریخی حساب می‌کنیم.» این دقیقاً جمله آقای طاهری است. حالا این خانه، تاریخی نیست!؟ خانه‌ای که ثبت ملی است! من کارم ساخت‌وساز است اما چه موقع دیده‌اید که چنین پروانه‌ای با صد درصد ساخت در طول خانه و با این ارتفاع تائید شود؟ آیا در مورد این خانه با کتیبه و ستون که تمام قسمت‌هایش در یک دوره ساخته‌شده است می‌توانیم بگوییم یکجایش تاریخی است و یکجایش نه؟!
وی همچنین به تخلف استفاده از کارشناس راه و ساختمان به‌جای کارشناس متخصص در امور میراث فرهنگی برای تشخیص تاریخی بودن خانۀ صمدیه لباف اشاره‌کرده و می‌گوید: این کارشناس تخلف کرده است، چون در چیزی که در حیطۀ تخصصش نیست نظر داده است. آقای کارشناس چطور نظر داده که این دیوار ارزش تاریخی دارد یا ندارد وقتی آقای طاهریِ معاون در جای دیگری گفته اگر یک دیوار نصفه هم باشد و ریخته هم که باشد ارزش تاریخی دارد!؟ کدام این حرف‌ها درست است!؟ آقای طاهری اگر این حرف درست است چرا به نظر این کارشناس اعتراضی نکردی!؟ اصلاً چرا باید کارشناس ساختمان در مورد تاریخی بودن خانه نظر بدهد درحالی‌که به کارشناس نقشه‌بردار و ثبت نیاز است، به کارشناس میراث فرهنگی نیاز است.
میراث فرهنگی به نظر کارشناس خود نیز اهمیت نمی‌دهد!
نکتۀ دیگر این است که کارشناس اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان نیز در تاریخ هفدهم مردادماه ۱۳۹۸ از خانه صمدیه لباف بازدید داشته و این گزارش به ناصر طاهری معاونت میراث فرهنگی ارسال‌شده است؛ ضمن اینکه این گزارش در تاریخ نوزدهم مردادماه ۱۳۹۸ با تأیید و امضای فریدون الهیاری رئیس اداره کل میراث فرهنگی صنایع‌دستی و گردشگری استان اصفهان ضمیمۀ شکایت مالکان شده است. در این گزارش آمده است که «در ساخت‌وساز انجام‌شده علاوه بر تصرف دالان ورودی خانه تاریخی صمدیه لباف، بخشی از عرصۀ آن به‌منظور ستون گذاری و ساخت دیوار به تصرف ساخت‌وساز هیئت فاطمیه درآمده است. همچنین حیاط‌خلوت این خانه تاریخی نیز بدون هماهنگی با مالک به‌منظور استقرار کارگران با دیوارکشی بلوکی جدا و به تصرف مجریان درآمده است. در بخش ورودی دالانی تاریخی وجود داشته که توسط ساخت‌وساز هیئت فاطمیه بخش‌هایی از آن تخریب و برخلاف وضعیت اصیل، راه ورودی آن به خانه صمدیه مسدود شده است.»
در بخشی دیگر از این گزارش آورده شده است که «به‌طورکلی کل دیوار شرقی حیاط کاملاً تخریب‌شده است. ادامۀ این روند آسیب‌های سازه‌ای جدی‌تری را متوجه این خانه تاریخی خواهد کرد. شایان‌ذکر است ساخت جدید در حریم درجه‌یک بلافصل خانه به‌صورت صد درصد ساخت در حال اجرا بوده و ارتفاع ستون‌ها و سازۀ اجرا شده در حدود ۸ سانتی‌متر است. دیوار شرقی یکی از اتاق‌های این خانه با ستون گذاری هیئت فاطمیه در عرصه این بنا تخریب‌شده و عملاً ستون و دیوار این بخش در عرصه خانه تاریخی اجرا شده است.»
بر اساس این گزارش نیز ریاست و معاون میراث فرهنگی استان اصفهان به‌طور کامل در جریان تخریب و تعرض به خانه صمدیه لباف قرار داشته‌اند. بااین‌وجود علاوه بر اینکه این اداره کل در زمان تخریب و تعرض به خانه تاریخی صمدیه لباف هیچ اعتراض و شکایتی را تنظیم نکرده بوده، حتی بعدازاینکه با پیگیری و ارائۀ مستندات مالکان در این خصوص مجبور به شکایت شدند باز هم علی‌رغم اظهارنظر مکتوب کارشناس خود که به رؤیت و امضای معاون و ریاست این اداره نیز رسیده بود، نسبت به نظری که کارشناس غیر مرتبط دادگستری با تخصص راه و ساختمان دربارۀ خانه صمدیه لباف داده بوده هیچ‌گونه اعتراضی نداشته‌اند و این مسئله جای بسی تعجب دارد.
انتهای پیام/شیرین مستغاثی
