خانه پدری کیانوش عیاری کارگردان شاخص سینما و تلویزیون در اهواز بی آنکه ثبت، موزه یا گالری شود با خاک یکسان شد.
خانه پدری کیانوش عیاری در خیابان بختیاری اهواز در غفلت متولیان فرهنگی تخریب شد تا این شهر رنگ موزه سینما، خانه سینما، خانه فیلم، گالری سینما و… به خود نگیرد. این در حالی است که هر کدام از دستگاههای متولی فرهنگ میگویند این موضوعات ربطی به ما ندارد.
مسئولان فرهنگ و ارشاد، شورا و شهرداری، میراث فرهنگی، بازآفرینی شهری هیچگاه به طور جدی به موضوع خرید و حفاظت و بهرهبرداری فرهنگی و هنری خانههای مفاخر خوزستانی ورود نکردند تا تخریب، پایان سرنوشت آن بناها نباشد.
در ماهای اخیر بارها در رسانهها به خطر تخریب چنین بناهایی واکنش نشان داده و خواهان چارهاندیشی در اینباره شدیم، اما به نظر میرسد، آن جلسات و اهمیت موضوع، مدیران را ترغیب به پیگیریهای مسئولانه نکرد. در چندماه گذشته بارها گفتیم که خانه سابق پدری کیانوش عیاری را خریداری و حفاظت و به عنوان «خانه موزه کارگردان» تبدیل کنید.
ماجرای پیدا کردن خانه آقای کارگردان
در سالهای گذشته و در ادامه خیابانگردیها وقتی با پلاک سنگیها و نام خیابانها روبرو شدم، تابلو کاشیکاری فیروزهای یک خیابان که روی آن کوی جواهریان نوشته شده بود نظرم را جلب کرد. اما نکته دیگهای که باز نظرم را جلب کرد خانهای بود که به محل زندگی «کیانوش عیاری» کارگردان با سابقه سینمای ایران و «داریوش عیاری» از فیلمبرداران قدیمی سینما تعلق داشت. کوی جواهریان در مرکز شهر اهواز و در بین محلههای سی متری و بیست وچهارمتری قرار داشت.
در گفت وگویی که با دو تن از دوستان ساکن در کوی جواهریان قدیم داشتم که یادآور شدند؛ در کوی جواهریان حدود چهل خانهی یک شکل با معماریِ متفاوت از دیگر نقاط شهر، همراه با آدمهای خاص، این محله را متفاوت میکرد. حتی کسانی که اتفاقی از محله میگذشتند، میتوانستند این تفاوت را به وضوح ببینند. شاید اگر غروب ها هوس قدم زدن در خیابان میکردید، از پشت پنجرههای رو به کوچه صدای آهنگهایی به گوشتان میرسید که آنها نیز متفاوت بودند. در میان این صداها غیر ممکن بود که صدای پپینو دی کاپری، پپینو گالیاردی، بیتلز، ویگن، آرتوش، جمشید علیمراد و… شنونده را مست خود نکند.
این فرد تعریف کرد که همسایه ها شخصیتهایی فوق العاده بودند. از میان همه هم محلیها، سرشناس ترین خانه در خیابان بختیاری (آهنگری) منزل خانواده عیاری بود. آقای عیاری بزرگ (پدر کیانوش و داریوش) اولین سازندهی پاساژ در اهواز محسوب میشد و مالک سینما دنیا بود. هنوز پاساژهای دوگانه عیاری در خیابان امام خمینی فعال هستند.
شاید خانه عیاری، بنایی معمولی به نظر برسد، ولی در ابتدای دهه چهل خانهای نیمپیلوت با گاراژ استثنایی و شیک بود. فرزندان آقای عیاری، کیانوش، داریوش و سیاوش نیز مانند پدر، شخصیتهای فوق العادهای داشتند.
کیانوش عیاری اواسط دهه چهل، با امکاناتی محدود اولین فیلم هشت میلیمتری خودش را در اهواز ساخت که به گفتهی خود او اگر یکی دو سال زودتر این فیلم را ساخته بود، اولین فیلم سینمای آزاد ایران لقب میگرفت. سرانجام فیلم انعکاس ساختهی کیانوش عیاری جایزهی نخستِ اولین جشنواره فیلمهای هشت میلیمتری را کسب کرد. بعد از آن بود که جوانهای علاقهمند به سینما، دور شخصیت استثنایی کیانوش جمع شدند و سینمای آزاد اهواز را شکل دادند.
اکنون خانه پدری عیاری تخریب شد اما بر سر خانه احمد محمود در خیابان گشتاسب (کافی) و خانه فروغ فرخزاد و همسرش پرویز شاپور در ساختمانهای آذری در بیست و چهار متری اهواز چه میآید؟
انتهای پیام