نخستین هشدارها از تهدید گوردخمه میمند کهدعملیات احداث مخزن آب توسط اداره آبفای میمند، در مجاورت تنها گوردخمه شناخته‌شده منطقه میمند و فیروزآباد، نگرانی‌های عمیقی را درباره سرنوشت این اثر ارزشمند ساسانی ایجاد کرده است. بیل‌های مکانیکی و لودرها به فاصله‌ای کمتر از پنج متر از گوردخمه وارد عرصه و حریم آن شده‌اند، در حالی که هیچ استعلامی از اداره میراث فرهنگی و منابع طبیعی صورت نگرفته است.
گوردخمه ساسانی میمند، به‌عنوان یادگاری ارزشمند از اوایل دوره ساسانیان، از منظر تاریخی و پژوهش‌های باستان‌شناختی دارای اهمیت بسیاری است و حتی با گوردخمه‌های معروف مرودشت قابل مقایسه است. با این وجود، عملیات غیرکارشناسی اداره آبفا خطر نابودی این اثر تاریخی را دوچندان کرده است.
سفال‌های تاریخی زیر چرخ لودرها
نگارنده این گزارش با اشاره به بازدیدهای میدانی خود، از وجود سفال‌های تاریخی در گستره وسیع اطراف گوردخمه خبر داده است. تاکنون هیچ کاوش باستان‌شناختی جامعی در این محوطه انجام نشده است و هرگونه عملیات عمرانی، می‌تواند به تخریب غیرقابل‌جبران شواهد باستانی منجر شود. این در حالی است که حفاظت از این آثار، وظیفه‌ای ملی و جهانی محسوب می‌شود.
واکنش میراث فرهنگی و توقف موقت پروژه
به‌دنبال هشدارها و انتشار اخبار مربوط به این تخریب‌ها، نگارنده گزارش مسئولان میراث فرهنگی و یگان حفاظت استان فارس را در جریان قرار داده است. مدیر میراث فرهنگی شهرستان فیروزآباد نیز بلافاصله دستور توقف عملیات را صادر و یگان حفاظت را به محل اعزام کرده است. طبق اظهارات وی، عملیات عمرانی در محدوده‌ای پنج متری گوردخمه و در عرصه آن انجام شده و مقرر شده است تا کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی استان برای بررسی وضعیت و ارائه راهکارهای لازم به منطقه اعزام شوند.
ارزش گوردخمه میمند و ضرورت حفاظت
این گوردخمه با توجه به ریخت و فرم آن، متعلق به اوایل دوره ساسانیان است و از نظر تاریخی، هنری و پژوهشی، ارزش بسیار بالایی دارد. چنین آثاری نه‌تنها بخشی از هویت ملی ایران هستند، بلکه گنجینه‌ای از اطلاعات تاریخی برای محققان محسوب می‌شوند. نابودی یا آسیب دیدن آن‌ها به‌معنای از دست رفتن بخشی از تاریخ تمدن بشری است.
بی‌توجهی به استعلام و هماهنگی با نهادهای ذی‌ربط در عملیات عمرانی، نشان از ضعف مدیریت و عدم درک اهمیت میراث فرهنگی دارد. این اتفاق در میمند تنها نمونه‌ای از بسیاری از موارد مشابه در ایران است که ناشی از نبود آگاهی، نظارت و برنامه‌ریزی جامع است.
حفاظت از آثار تاریخی باید به‌عنوان اولویتی ملی در نظر گرفته شود و هرگونه پروژه عمرانی در نزدیکی چنین آثاری باید با نظارت مستقیم کارشناسان میراث فرهنگی انجام شود. همچنین لازم است که مسئولان استانی و ملی، با تصویب قوانین سختگیرانه‌تر، از وقوع چنین حوادثی پیشگیری کنند.
در پایان، اقدام سریع مسئولان میراث فرهنگی در متوقف کردن این عملیات، ستودنی است؛ اما کافی نیست. انتظار می‌رود که با بررسی دقیق‌تر و ارائه راهکارهای بلندمدت، از ادامه چنین تخریب‌هایی جلوگیری شود تا یادگارهای ارزشمند تاریخ ایران برای نسل‌های آینده محفوظ بمانند.
انتهای پیام
