پروژه «بام ری» یا «باغ طبرک» که بدون مجوز و طرح مصوب از مراجع میراث فرهنگی آغاز شده، در حال تعرض به گورستان تاریخی «زیرین» در شهرستان ری است. مدیر پایگاه ملی ری از شکایت علیه شهرداری منطقه ۲۰ تهران و درخواست توقف این پروژه خبر داده و تأکید کرده است که میراث تمدنی ری نباید قربانی اهداف کوتاه‌مدت شود.
گورستان زیرین، گنجینه‌ای در معرض خطر یکی از ارزشمندترین آثار تمدنی شهر ری محسوب می‌شود که قدمتی طولانی دارد و نمایانگر بخشی از هویت تاریخی این منطقه است. اما پروژه «بام ری» که به بهانه توسعه شهری کلید خورده است، این گنجینه را با خطر تخریب و نابودی مواجه کرده است.
قدیر افروند، مدیر پایگاه میراث ری، با انتقاد شدید از اقدامات غیرقانونی شهرداری منطقه ۲۰ تهران، تأکید کرده است که این پروژه نه‌تنها فاقد مجوز از مراجع میراث فرهنگی است، بلکه تاکنون چندین بار با هشدارها و شکایت‌های حقوقی مواجه شده، اما متأسفانه همچنان ادامه دارد.
پروژه‌ای بدون مجوز و خسارت‌بار
پروژه «بام ری» که به‌عنوان بخشی از طرح‌های نمایشی شهرداری معرفی شده است، از ابتدا بدون طرح مصوب و مجوز رسمی از سازمان میراث فرهنگی آغاز شد. به گفته مدیر پایگاه ملی ری، در ماه‌های گذشته سه بار درخواست توقف پروژه از دادستانی ری شده، اما تاکنون هیچ اقدامی برای توقف کامل این پروژه صورت نگرفته است.
این پروژه نه‌تنها میراث تاریخی گورستان زیرین را تهدید می‌کند، بلکه نشان‌دهنده یک رویه نگران‌کننده در مدیریت شهری است که به جای حفاظت از آثار تاریخی، آنها را قربانی توسعه غیرمسئولانه می‌کند.
میراث ری؛ قربانی توسعه نمایشی؟
ری، شهری که به عنوان یکی از کهن‌ترین مناطق تمدنی ایران شناخته می‌شود، در سال‌های اخیر بارها قربانی پروژه‌های عمرانی و توسعه‌ای شده است. آثار باستانی و تاریخی این منطقه، به دلیل نبود نظارت کافی و اولویت‌بندی‌های نادرست، در معرض خطر جدی تخریب قرار دارند.
قدیر افروند تأکید می‌کند: «در ری، بسیاری از آثار تمدنی و میراث فرهنگی، قربانی پروژه‌هایی می‌شوند که بیشتر از آنکه به نفع مردم باشند، برای نمایش و تحقق اهداف کوتاه‌مدت طراحی شده‌اند. اما این‌بار اجازه نخواهیم داد که خود مسئولان، میراث تمدنی ری را قربانی کنند.»
اهمیت گورستان زیرین برای هویت تاریخی ری
گورستان زیرین، که در محدوده پروژه «بام ری» قرار دارد، بخشی از تاریخ کهن این شهر است و دربردارنده شواهدی از زندگی و مرگ در دوران‌های مختلف تاریخی است. این گورستان نه‌تنها به‌عنوان یک سایت تاریخی شناخته می‌شود، بلکه ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی ری را در دل خود جای داده است.
اما ادامه پروژه‌های عمرانی و عدم توجه به قوانین و ضوابط حفاظت از میراث فرهنگی، این گورستان را در آستانه نابودی قرار داده است. این موضوع، علاوه بر از بین بردن بخش مهمی از هویت تاریخی ری، می‌تواند پیامدهای فرهنگی و اجتماعی گسترده‌ای نیز به همراه داشته باشد.
برای جلوگیری از تخریب گورستان زیرین و سایر آثار تاریخی ری، نیاز به مداخله فوری و جدی نهادهای مسئول است.
انتهای پیام
-
- صنایع دستی ایران در گرداب سوءمدیریت؛ تحریم یا بهانهای برای فرار از مسئولیت؟
- چرای دام در محوطه تاریخی سیراف استان بوشهر؛ تهدیدی برای میراث فرهنگی ساسانی
-
