سواحل قشم خط قرمز مردم در برابر توسعه‌های بی‌رویه است و قشمی‌ها خواستار حفظ سواحل شدند این حرکت مدنی نمونه‌ای از اتحاد مردمی برای عدالت محیط زیستی مقابل خصوصی‌سازی سواحل است که موجب اعتراضات گسترده محلی شده و اهالی جزیره قشم با برگزاری تجمعات اعتراضی و مسالمت‌آمیز در سواحل رمچاه و گوری، مخالفت خود را با واگذاری این مناطق به پروژه‌های پرورش میگو اعلام کردند. این اعتراضات که با حمایت گسترده محلی همراه بوده، خواستار حفظ دسترسی عمومی به سواحل و جلوگیری از تخریب محیط زیست و منابع طبیعی جزیره است.
اعتراضات مردمی؛ صدایی بلند برای حفظ سواحل قشم
تجمعات اخیر مردم قشم در سواحل رمچاه و گوری، نشان‌دهنده عزم جدی اهالی جزیره در برابر خصوصی‌سازی منابع طبیعی و محدودیت دسترسی عمومی به سواحل است. مردم در این اعتراضات با پلاکاردهایی خواستار توقف پروژه‌های پرورش میگو و حفظ سواحل به‌عنوان میراث طبیعی و اجتماعی جزیره شدند.
یکی از اهالی جزیره در این تجمع گفت: «این ساحل تنها مکان تفریحی و طبیعی ماست. اجازه نمی‌دهیم به بهانه توسعه، حقوق طبیعی ما را محدود کنند.»
پیشینه ماجرا؛ واگذاری سواحل به شرکت‌های خصوصی
در سال‌های اخیر، بخش‌هایی از سواحل قشم به پروژه‌های پرورش میگو واگذار شده است. یکی از این پروژه‌ها که در نزدیکی ساحل روستای گوری قرار دارد، سال گذشته به دلیل اعتراضات مردمی متوقف شد. اما اکنون، این شرکت بار دیگر قصد دارد فعالیت خود را از سر بگیرد.
این اقدام، نه‌تنها موجب نگرانی اهالی شده، بلکه اعتراض مسئولان محلی و فعالان محیط زیست را نیز برانگیخته است. مصوبه شورای صیانت از حقوق بیت‌المال، هرگونه مجوز پرورش میگو در جزیره قشم را ممنوع اعلام کرده، اما به نظر می‌رسد برخی از این پروژه‌ها همچنان در حال پیگیری هستند.
پیامدهای واگذاری سواحل؛ تهدید برای محیط زیست و جامعه
واگذاری سواحل به شرکت‌های خصوصی می‌تواند پیامدهای متعددی به همراه داشته باشد:
1. محدودیت دسترسی عمومی: با خصوصی‌سازی سواحل، مردم محلی از حق استفاده از این مناطق طبیعی محروم می‌شوند.
2. تخریب محیط زیست: پروژه‌های صنعتی مانند پرورش میگو می‌توانند به تخریب اکوسیستم‌های ساحلی و آلودگی منابع آبی منجر شوند.
3. کاهش گردشگری: دسترسی محدود به سواحل می‌تواند تأثیر منفی بر صنعت گردشگری جزیره داشته باشد و درآمدهای محلی را کاهش دهد.
اتحاد و همبستگی مردم؛ نقطه قوت اعتراضات قشم
یکی از ویژگی‌های برجسته اعتراضات اخیر، اتحاد و همبستگی مردم قشم در برابر تهدیدات است. این حرکت‌های مدنی به‌شکل مسالمت‌آمیز و با حضور گسترده زنان، مردان، جوانان و سالمندان برگزار شد.
یکی از شرکت‌کنندگان در تجمع گفت: «ما اینجا جمع شده‌ایم تا از حق طبیعی خود دفاع کنیم. این ساحل به همه مردم تعلق دارد، نه به شرکت‌های خصوصی.»
مطالبات مردم قشم؛ حفظ حقوق و منابع طبیعی
مطالبات اصلی مردم قشم در این اعتراضات به‌صورت زیر خلاصه می‌شود:
1. توقف فوری پروژه‌های پرورش میگو در سواحل عمومی.
2. حفظ دسترسی آزاد مردم به سواحل.
3. شفاف‌سازی درباره تصمیمات مدیریتی مربوط به واگذاری سواحل.
4. پایبندی به مصوبات شورای صیانت از حقوق بیت‌المال.
مزایا و ضرورت توقف واگذاری‌ها
اگر واگذاری سواحل متوقف شود، مزایای زیر به دست خواهد آمد:
حفظ محیط زیست جزیره: سواحل قشم به‌عنوان زیستگاه گونه‌های نادر دریایی، از تخریب مصون خواهند ماند.
تقویت گردشگری پایدار: دسترسی آزاد به سواحل، گردشگران بیشتری را به جزیره جذب می‌کند.
افزایش رضایت مردم محلی: مردم احساس می‌کنند که حقوق آن‌ها مورد توجه قرار گرفته و عدالت برقرار شده است.
چالش‌های مدیریتی؛ لزوم هماهنگی و شفافیت
یکی از مشکلات اساسی که در این ماجرا به چشم می‌خورد، چندگانگی مدیریتی در قشم است. بسیاری از مردم معتقدند نبود هماهنگی میان نهادهای مختلف باعث هرج‌ومرج و اتخاذ تصمیمات ناعادلانه شده است.
یکی از اهالی با انتقاد از این وضعیت گفت: «هر روز شاهد تصمیم‌های جدیدی هستیم که منافع مردم را نادیده می‌گیرد. این روند باید اصلاح شود.»
آینده اعتراضات؛ آیا صدای مردم شنیده خواهد شد؟
اعتراضات اخیر مردم قشم، نقطه عطفی در دفاع از حقوق محیط زیستی و اجتماعی جزیره محسوب می‌شود. اکنون این سؤال مطرح است که آیا مدیران منطقه آزاد قشم و سایر نهادهای مسئول، به خواسته‌های مردم پاسخ خواهند داد؟
تأمین حقوق مردم و جلوگیری از خصوصی‌سازی منابع طبیعی، تنها با شفافیت، هماهنگی و توجه به مصوبات قانونی ممکن خواهد بود. مردم قشم بار دیگر نشان دادند که در برابر تهدیدات محیط زیستی و اجتماعی، متحد و مقاوم هستند.
مردم قشم؛ الگویی برای اعتراضات مدنی در ایران
اعتراضات مردمی جزیره قشم می‌تواند الگویی برای سایر نقاط کشور باشد که در آن مردم به شکلی مدنی و مسالمت‌آمیز، حقوق خود را مطالبه می‌کنند. حرکت‌های مدنی از این دست نه‌تنها نشان‌دهنده بلوغ اجتماعی و سیاسی یک جامعه است، بلکه می‌تواند به تصمیم‌گیران یادآوری کند که منافع عمومی بر منافع خصوصی اولویت دارد.
یکی از فعالان مدنی جزیره در این رابطه گفت: «ما به‌دنبال تقابل نیستیم؛ هدف ما تعامل و یافتن راه‌حل‌هایی است که هم منافع مردم و هم منافع سرمایه‌گذاران را حفظ کند. اما اگر به صدای ما گوش داده نشود، این اتحاد مردمی گسترش پیدا خواهد کرد.»
لزوم تغییر رویکرد مدیریتی در منطقه آزاد قشم
یکی از انتقادهای جدی مردم به مدیریت منطقه آزاد قشم، تمرکز بیش از حد بر منافع اقتصادی و سرمایه‌گذاری‌های کلان است که به‌گفته آن‌ها، گاهی اوقات حقوق عمومی را زیر پا می‌گذارد. مردم خواهان شفافیت بیشتر، مشارکت در تصمیم‌گیری‌ها و احترام به مصوبات قانونی هستند.
در همین زمینه، یکی از اعضای شورای محلی قشم تأکید کرد: «مدیریت منطقه آزاد قشم باید از نگاه تک‌بعدی اقتصادی خارج شود و به مسائل زیست‌محیطی و اجتماعی توجه بیشتری داشته باشد. توسعه پایدار تنها زمانی ممکن است که منافع همه اقشار جامعه در نظر گرفته شود.»
حرکت به سمت تغییرات مثبت
اعتراضات مردم قشم بار دیگر نشان داد که قدرت اتحاد و همبستگی مردمی می‌تواند تأثیرگذار باشد. با این حال، آینده این اعتراضات و سرنوشت سواحل جزیره به واکنش مدیران و تصمیم‌گیران وابسته است.
آیا صدای مردم شنیده خواهد شد؟ آیا سواحل قشم به‌عنوان میراث طبیعی و اجتماعی مردم جزیره حفظ خواهد شد؟ این پرسش‌ها اکنون پیش روی مدیران منطقه آزاد قشم قرار دارد. آنچه مسلم است، مردم قشم آماده‌اند تا برای حفظ حقوق خود و نسل‌های آینده، از هیچ تلاشی دریغ نکنند.
این روزها در جزیره قشم، نه‌تنها درباره حق دسترسی به سواحل، بلکه درباره مفهوم عدالت اجتماعی، حفاظت از منابع طبیعی و توسعه پایدار صحبت می‌شود. جزیره قشم می‌تواند الگویی برای ایران باشد؛ الگویی که در آن صدای مردم، محور تصمیم‌گیری‌ها قرار گیرد.
انتهای پیام
