فرونشست زمین؛ ابربحرانی که به جز گیلان، تمام کشور را تهدید می‌کند

این پدیده نه‌تنها زیستگاه‌ها را تهدید می‌کند، بلکه زیرساخت‌های شهری و معیشت مردم را نیز به خطر می‌اندازد.

فرونشست زمین؛ پدیده‌ای که همه را نگران کرده است

فرونشست زمین نتیجه برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی و عدم تغذیه کافی سفره‌های آب زیرزمینی است. ایران به دلیل موقعیت اقلیمی و مصرف بی‌رویه منابع آبی، به شدت در معرض این بحران قرار دارد. آمارها نشان می‌دهد که سرعت فرونشست در بسیاری از دشت‌های ایران به صورت هشداردهنده‌ای افزایش یافته است. تنها استان گیلان، به دلیل بارندگی بالا و پوشش گیاهی گسترده، از این بحران تا حدودی مصون مانده است.

پیامدهای فرونشست زمین؛ از تخریب زیرساخت‌ها تا تهدید معیشت مردم

فرونشست زمین به شکل‌گیری ترک‌های عمیق در سطح زمین، فرو ریختن ساختمان‌ها و تخریب جاده‌ها منجر می‌شود. در مناطقی مانند اصفهان، کرمان، خراسان و تهران، این پدیده اثرات خود را به وضوح نشان داده است. شهروندانی که خانه‌هایشان در معرض فروپاشی است و کشاورزانی که زمین‌های زراعی‌شان خشک شده، از جمله قربانیان مستقیم این بحران هستند.

فرونشست زمین بر تولید کشاورزی نیز اثر گذاشته است. کاهش سطح آب‌های زیرزمینی باعث خشک شدن چاه‌ها، شور شدن خاک و نابودی محصولات زراعی می‌شود. در این شرایط، کشاورزان مجبور به مهاجرت از روستاها به شهرها هستند که خود به افزایش بیکاری و مشکلات اجتماعی در مناطق شهری منجر خواهد شد.

چرا گیلان از فرونشست در امان است؟

شرایط اقلیمی متفاوت استان گیلان، بارندگی‌های فراوان و پوشش گیاهی متراکم، این استان را از بحران فرونشست تا حدود زیادی مصون نگه داشته است. در این استان، تغذیه آب‌های زیرزمینی به دلیل بارندگی‌های مستمر و حفظ پوشش جنگلی به طور طبیعی انجام می‌شود. این شرایط منحصر به فرد، گیلان را در موقعیتی متفاوت از سایر استان‌ها قرار داده است.

مدیریت مصرف آب و جلوگیری از برداشت‌های بی‌رویه، بازسازی و اصلاح سیستم آبیاری، کنترل رشد جمعیت و سیاست‌گذاری‌های زیست‌محیطی از جمله راهکارهای پیشنهادی برای مقابله با بحران فرونشست زمین هستند. باید توجه داشت که حل این معضل به تغییرات اساسی در نگرش و عملکرد مدیران و مردم نیاز دارد. عدم توجه به این بحران می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری را در آینده به دنبال داشته باشد.

ضرورت اقدام فوری

با توجه به اثرات مخرب فرونشست زمین، اتخاذ سیاست‌های پیشگیرانه و تلاش‌های گسترده برای مدیریت منابع آبی، دیگر یک انتخاب نیست بلکه ضرورتی انکارناپذیر است. استان‌های درگیر این بحران باید به طور جدی تحت پوشش طرح‌های ملی قرار بگیرند و از تجربیات استان‌های موفق مانند گیلان بهره‌برداری کنند تا در آینده از خسارات بیشتر جلوگیری شود.

انتهای پیام