با وجود اینکه سینما نادر به‌عنوان یک اثر واجد ارزش تاریخی در سال ۹۶ در دستور ثبت ملی قرار داشت، مدیران میراث فرهنگی امروز آن را غیر ارزشمند اعلام کرده‌اند.
تخریب سینما نادر؛ نمادی از غفلت مدیریت
با اعلام خبر تخریب سینما نادر به‌عنوان یکی از سینماهای تاریخی در محور لاله زار، سؤال‌هایی درباره سیاست‌های مدیریت میراث فرهنگی تهران مطرح شده است. این سینما که در سال ۱۳۹۶ به‌عنوان یک اثر واجد ارزش تاریخی شناخته شد، امروز با مجوز اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران به‌راحتی در معرض تخریب قرار گرفته است.
اداره کل میراث فرهنگی تهران در واکنش به این موضوع اعلام کرده که سینما نادر ارزش تاریخی ندارد و در فهرست بناهای واجد ارزش این اداره قرار نمی‌گیرد. این اظهارات نه‌تنها نادرست به نظر می‌رسد، بلکه به‌نوعی نشان‌دهنده فراموشی تاریخ و سوابق نامه‌های پیشین مدیران است.
نامه‌های تاریخی؛ از تصویب تا ابطال
در سال‌های گذشته، دو مدیرکل اسبق میراث فرهنگی تهران، مجوز تخریب و نوسازی سینما نادر را صادر کرده بودند. در هر دو نامه به وضوح ذکر شده بود که اعتبار این مجوزها یکساله است و پس از آن، فاقد اعتبار خواهند بود. در سال ۱۳۹۶، با تغییر در سیاست‌ها و شروع دولت دوازدهم، شهرداری منطقه ۱۲ از اداره کل میراث فرهنگی استعلامی درباره وضعیت سینما نادر داشت. اداره کل در پاسخ به این استعلام تأکید کرد که این سینما جزء سیماهای محور تاریخی لاله زار بوده و هرگونه دخل و تصرف در آن نیاز به استعلام از این اداره دارد.
تضاد در تصمیمات؛ از حمایت به تخریب
اما در سال ۱۴۰۲، علیرغم وجود سوابق مثبت از ارزش تاریخی سینما نادر، اداره کل میراث فرهنگی مجوز تخریب آن را صادر کرد. در واقع، مجوزی که در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۴۰۲ صادر شد، با بی‌اعتنایی به نامه‌های قبلی، نشان‌دهنده تضاد و سردرگمی در سیاست‌های حفاظتی این اداره کل است. این در حالی است که کمیسیون ماده ۵ شهرداری تهران در جلسه‌ای، مجوز تخریب و نوسازی این سینما را تأیید کرد.
سوال‌های بی‌پاسخ؛ نقش میراث فرهنگی چیست؟
این تحولات اساسی، سؤال‌هایی اساسی را مطرح می‌کند: آیا اداره کل میراث فرهنگی استان تهران به‌عنوان حافظ آثار تاریخی عمل می‌کند یا خود به تخریب هویت تاریخی شهر تهران دامن می‌زند؟ وظیفه این اداره کل در حفاظت از آثار تاریخی چیست، در حالی که به نظر می‌رسد به‌جای مدافعان، تبدیل به تخریب‌گران میراث فرهنگی شده است؟
پیشنهاد ادغام برای بهبود نظارت
با توجه به این اتفاقات، برخی کارشناسان بر این باورند که وجود این اداره کل دیگر توجیه‌پذیر نیست و ادغام آن در وزارت میراث فرهنگی می‌تواند به بهبود نظارت و حفاظت از آثار تاریخی کمک کند. به‌علاوه، انتظار می‌رود که با تغییر دولت و انتصاب وزرای جدید، موضوع تخریب آثار تاریخی به‌سرعت مورد بررسی قرار گیرد.
نگرانی از اقدامات غیرقانونی
در نهایت، بی‌توجهی به مجوزهای تخریب و نوسازی در کنار عدم وجود ردی از مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نگرانی‌هایی را درباره احتمال انجام اقدامات غیرقانونی ایجاد کرده است. به‌نظر می‌رسد که برای حفظ هویت فرهنگی و تاریخی تهران، باید تدابیر جدی‌تری اتخاذ شود و صدای کارشناسان و فعالان میراث فرهنگی بیشتر شنیده شود.
تخریب سینما نادر و مجوزهای صادره برای این اقدام نشان‌دهنده وضعیت نگران‌کننده میراث فرهنگی در تهران است. لازم است که با ایجاد اراده‌ای قوی در مدیریت میراث فرهنگی و همکاری با نهادهای مرتبط، از تخریب‌های بیشتر جلوگیری شده و به حفظ هویت تاریخی پایتخت پرداخته شود.
انتهای پیام
