عزتالله ضرغامی، وزیر سابق میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، لغو روادید با ۳۰ کشور را یکی از بزرگترین دستاوردهای دوران مدیریت خود معرفی کرده و ادعا کرده که این اقدام، امکان ورود ۳.۵ میلیارد گردشگر بدون ویزا به ایران را فراهم میکند. با این حال، با گذشت چندین سال از آغاز فعالیت این وزارتخانه، هنوز هیچ آمار دقیق و مشخصی از میزان ورود گردشگران به کشور منتشر نشده است. این در حالی است که وضعیت نامساعد منطقه، لغو تورها، تعطیلی سفارتخانهها و بحرانهای اقتصادی و اجتماعی مختلف، بر صنعت گردشگری ایران تاثیر منفی گذاشتهاند.
اگرچه ضرغامی این اقدام را بهعنوان یک دستاورد بزرگ معرفی میکند، اما تاکنون هیچ آماری درباره تعداد واقعی گردشگرانی که از این ۳.۵ میلیارد نفر وارد ایران شدهاند، ارائه نشده است. پرسش اصلی اینجاست که آیا لغو ویزا، به تنهایی میتواند صنعت گردشگری کشور را رونق ببخشد؟ بسیاری از کارشناسان بر این باورند که لغو ویزا تنها یکی از مولفههای رونق گردشگری است و به تنهایی نمیتواند تضمینکننده ورود تعداد چشمگیری از گردشگران به کشور باشد.
بسیاری از کشورهایی که روادید آنها با ایران لغو شده است، یا جمعیت گردشگران خروجی آنها محدود است، یا ایران بهعنوان مقصد گردشگری برای آنها جذابیتی ندارد. تنها لغو ویزا نمیتواند بهطور خودکار منجر به جذب گردشگران شود، به ویژه از کشورهایی که سهم محدودی از گردشگری بینالمللی دارند.
کارشناسان معتقدند که لغو ویزا باید با در نظر گرفتن چارچوبهای مشخصی صورت گیرد که به نفع صنعت گردشگری ایران باشد. مهمترین این چارچوبها، لغو روادید با کشورهایی است که تعداد زیادی گردشگر به خارج از مرزهای خود میفرستند. به عبارت دیگر، اولویت باید به کشورهایی داده شود که بازار گردشگری قابل توجهی دارند و مسافران آنها برای ایران آورده اقتصادی مناسبی خواهند داشت.
برای مثال، گردشگران اروپایی بهطور متوسط بین دو هزار تا دو هزار و پانصد یورو برای سفر، تور، و سایر هزینههای مرتبط با سفر خود خرج میکنند. افزون بر این، بخش قابل توجهی از بودجه خود را به خرید سوغات و صنایع دستی اختصاص میدهند. در مقابل، گردشگران از کشورهایی با اقتصاد ضعیفتر معمولاً توانایی مالی کمتری برای هزینه در سفرهای خارجی دارند، و به همین دلیل، تاثیر اقتصادی آنها بر صنعت گردشگری کشور محدود است.
در نهایت، به نظر میرسد که میراث واقعی ضرغامی برای وزارت میراث فرهنگی، بیش از آنکه به تحقق رویاهای بزرگی مانند ورود ۳.۵ میلیارد گردشگر بدون ویزا منجر شده باشد، با واقعیتهای تلخ اقتصادی و اجتماعی کشور روبهروست. شاید لغو ویزا یکی از راهکارهای تسهیل سفر باشد، اما برای ایجاد تحول در گردشگری ایران، باید به عوامل مهمتری از جمله بهبود زیرساختهای گردشگری، ایجاد ثبات سیاسی و اقتصادی و تقویت روابط بینالمللی توجه کرد.
انتهای پیام