مریم اطیابی: تصاویر حاکی از آن است که ظاهرا شهدای گمنام را بدون اطلاع اهالی میراث در محوطه خانه منشورالملک منتسب به خانم فخرالدوله در حوالی دروازه شمیران تا میدان شهدا تهران به خاک سپرده‌اند. اما به همین هم بسنده نکردند و تصمیم گرفتند سازه‌ای اطراف آن بسازند به گونه‌ای که دید منظری اثر را بگیرند.
نخستین‌بار وقتی در میدان امیرچخماق میراثیان اعلام کردند که دفن هر عزیز از دست‌رفته‌ای در عرصه اماکن تاریخی ممنوع است و شهدای عزیز را اینجا به خاک نسپارید، گوش نوایی نبود تا امروز که کار به آنجا کشیده که در کاروانسرا و خانه هم شهید دفن می‌کنند!!! چرایش را از آنهایی که اصرار دارند بپرسید؟! این دیگر اصلا مهم نیست؛ مهم نیست چون گوش شنوایی نیست و این موضوع به ابزاری برای قدرت‌نمایی برخی تبدیل شده تا یک حرکت فرهنگی. و تاریخ و خود شهدای مطهر در مورد آن قضاوت خواهند کرد.
اما خانه منشورالملک،اطراف میدان ژاله( میدان شهدا کنونی) و دروازه شمیران آبستن حوادث زیادی بوده است، از ترور شهید مطهری تا وقایع مشروطه و دستگیری آنان در پارک امین‌الدوله که امروز فقط سردرش باقی مانده و اگر کوچه‌اش را تا انتها بروید روبه روی مجلس و بهارستان است .
اما عمارت مداحان برخلاف تصور هر‌چند به فخرالدوله منتسب است اما متعلق به منشورالملک است.نخستین بار حمیدرضا حسینی تهران‌پژوه و روزنامه‌نگار این موضوع را مطرح کرد که به گفته استاد سیدعبدالله انوار، تهران‌شناس برجسته، خانه مزبور متعلق به منشورالملک، از مدیران شرکت نفت ایران و انگلیس بوده و استاد انوار که با یکی از فرزندان او هم‌کلاس بوده‌اند، به این خانه رفت و آمد داشته. البته در برنامه تهرانگردی شادروان انوار در جمع خبرنگاران شخصا بر این موضوع صحه گذاشت.
این عمارت در سال۱۳۸۳ به ثبت ملی رسید. در سال۱۳۸۷ شهرداری تهران این خانه را خریداری و سازمان زیباسازی آن را ظرف یکسال بازسازی کرد. قرار بود این عمارت به یک مرکز فرهنگی دربرگیرنده موزه، گالری، کتابخانه و… تبدیل شود اما در سال۱۳۸۸ و پس از بازسازی و مرمت، به دستور قالیباف شهردار وقت، تابلوی «خانه مداحان» بر سر در آن نصب شد!!!
اکنون پرسش اینجاست:
۱⃣ این خانه برای مداحان چه کاربری فرهنگی دارد؟حتما باید هر حرکت مذهبی یا فرهنگی به گل‌درشت‌‌ترین طرز ممکن اتفاق بیفتد؟! شما که در این عمارت حتی مداحی هم نمی‌کنید. مگر
هنر نمایشی آیینی تعزیه، آیین پهلوانی و زورخانه‌ای، قالی‌شویی اردهال هر سه ثبت جهانی نشده است؟! مگر هر سه این آیین‌ها به ائمه اطهار ربط پیدا نمی‌کند؟نمی‌شد خانه مداحان ابتکار عمل به دست بگیرد موزه تاریخچه تعزیه و مراسم عزاداری ، نوحه‌ها، مناقب، آیین‌های اعیاد مذهبی یا آیین‌های مراسم عزاداری ، تاریخچه مداحی، دستگاه‌های موسیقی این حوزه، هنرهای ساخت ادوات و آلات این حوزه، بزرگان این حوزه، کتاب‌ها ، نسخ خطی، پرده‌های نقالی، تابلو‌های خطاطی و نقاشی در این حوزه را به نمایش بگذارد و موزه‌ای در خور این موضوعات درست کند؟
نمی‌شد چندین آدم خوش برخورد و خوش‌رو در این خانه می‌گذاشتند تا وقتی گردشگران آنجا حضور می‌یابند به صورت غیر مستقیم با کوله‌بار فرهنگی از آموزش تاریخچه تعزیه و نقالی و مداحی رهسپار خانه‌هایشان شوند و دو فردا روز دست دونفر دیگر را هم بگیرند و آنجا بیایند. پول بلیت هم هدیه روح ائمه و شهدا، جمع‌آوری می‌شد و خرج کارهای خیر و نیازمندان می‌شد.
نمی‌شد ماهی یک‌بار برای کودکان توسط خود کودکان تعزیه برپا می‌شد که این سنت حفظ شود؟ نمی‌شد شبهای فرهنگی فخرآباد برگزار شود و در آن از اساتید برجسته و پیشکسوتان محله دعوت شود هم تاریخچه محله گفته شود هم به فراخور اسم خانه مداحان، فیلم‌های مستند با غیر مستند در این باره پخش شود. از هنرمندانی که در فیلم‌های ائمه بازی کردند، از تعزیه‌خوانان قدیمی، مداحان قدیمی استان‌های مختلف دعوت شود تا در این باره خاطراتشان را بگویند.
از هنرمندانی که ابزار آلات مراسم آیینی را می‌سازند دعوت شود یا آیین‌های مختلف مذهبی ایران معرفی شود.
گاهی ورزش روزخانه‌ای کف حیاط برگزار شود و در مدح و ثنای ائمه میلی بالا برود؟!
۲⃣چگونه و با کدام مجوز از میراث فرهنگی و شهرداری اجازه ساخت سازه به مسئولان این خانه قاجاری- پهلوی اول داده شده است؟
۳⃣ همان سنگ سفید روی مزار شهدای مطهر چه اشکالی دارد که احساس شده حتما باید سازه‌ای بالای سر آن ساخته شود و منظر بنا را زیر سوال ببرد بماند که شهدا قلبا به هیچ‌کدام از این اقدام‌ها راضی نیستند؟
۴⃣ این خواب گران میراث فرهنگی تهران کی تمام می‌شود که همیشه روزگار یا خواب است یا صم بُکم ؟!
انتهای پیام
